سخنگوی قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران از بازداشت «چند نفر» در ارتباط با پرونده سقوط هواپیمای اوکراینی خبر داد، رخدادی که سپاه پاسداران مسئولیت آن را برعهده گرفته است.
غلامحسین اسماعیلی روز سهشنبه ۲۴ دی در نشستی خبری عنوان کرد که «تحقیقات مفصلی» در رابطه با سرنگونی این هواپیمای مسافربری انجام گرفته است و «افرادی هم بازداشت شدهاند».
آقای اسماعیلی اما اشارهای به تعداد افراد بازداشتشده و مسئولیت آنها نکرد و صرفا گفت که تیمهای سازمان قضایی نیروهای مسلح «هر روز تا حوالی ساعت ۱۱ شب مشغول تحقیقات و بازجویی و دریافت اسناد و مدارک هستند».
۱۷۶ سرنشین پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی اوکراین از مقصد تهران در پی شلیک نیروهای پدافند هوایی سپاه پاسداران کشته شدند. این اتفاق بامداد چهارشنبه ۱۸ دی، ساعاتی پس از حمله موشکی سپاه به پایگاه نظامی آمریکا در عراق رخ داد و نیروهای مسلح ایران تاکید داشته که «خطای انسانی» عامل آن بوده است.
در همین حال حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران، خواستار تشکیل یک «دادگاه ویژه» برای رسیدگی به این پرونده شده و گفته است که «مقصر حادثه باید بیش از یک نفر باشد».
او روز سهشنبه گفت: «من به دلیل کم و بیش آشنایی که با مسئله پدافند هوایی دارم، این را میگویم که در این داستان نمیتواند فقط یک فرد مقصر باشد. نه اینکه یک نفر که دکمه را فشار داده مقصر بوده است. دیگرانی هم هستند».
آقای روحانی از سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۷۰ فرمانده ستاد پدافند هوایی کل کشور بود.
نظیر سخنان آقای روحانی را وزیر خارجه اوکراین نیز بیان کرده و تاکید داشته که «همه افراد دخیل در این رخداد باید پاسخگو باشند».
وادیم پریستایکو اظهار داشت: «آن چه نمیخواهیم این است که یک نفر مثلاً سرباز دونپایه را نشان دهند و بگویند این بود که دکمه را فشار داد… مسئولیت پای دولت ایران است».
این میان، اطلاعات جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی هنوز بازخوانی نشده است. به گفته سخنگوی قوه قضاییه جمهوری اسلامی، قرار بود این جعبه سیاه تا دوشنبه شب به فرانسه ارسال شود و اطلاعات آن را تیمهای کارشناسی فرانسه، اوکراین و ایران بازخوانی کنند.
آقای اسماعیلی در ادامه عنوان کرد: «حدود ۷۲ ساعت از اقدامات قضایی میگذرد و مشخص شدن اطلاعات جعبه سیاه، کمک شایانی به تحقیقات میکند».
پیش از این جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا گفته بود: «این کشور و جهان همچنان پرسشهای بسیاری دارند که باید به آنها پاسخ داده شود».
۵۷ نفر از سرنشینان این هواپیما شهروندان کانادا بودند که همین امر حساسیت و پیگیری مقامات کانادا را از ابتدای حادثه موجب شد. ایران به کانادا وعده رسیدگی به حادثه را داده است.
دعوت ایران از کارشناسان کانادایی
در همین راستا هیات امنیت حمل و نقل کانادا روز دوشنبه اعلام کرد که مقامات ایرانی از کارشناسان این نهاد دعوت کردهاند تا در تحلیل اطلاعات و صداهای ضبط شده این پرواز مشارکت داشته باشند.
کیس فاکس، مدیر هیات حمل و نقل کانادا، اظهار داشت، هر زمان و هر کجا که جعبههای سیاه این هواپیما مورد بررسی قرار بگیرد، کارشناسان کانادایی آنجا حضور خواهند داشت و بر این روند نظارت میکنند.
ناتاشا فون تمشه، مدیر هیات تحقیقات کانادایی، نیز عنوان کرد که کارشناسان این کشور دعوت شدند تا از محل حادثه و بقایای هواپیما بازدید کنند، اقدامی که خبرگزاری آسوشیتدپرس آن را «غیرمعمول» مینامد چرا که این هواپیما نه تولید کانادا بود و نه در کانادا دچار سانحه شده.
به نوشته این خبرگزاری، دو نفر از بازرسان کانادایی ویزای سفر به ایران دریافت کردهاند و گروه دوم متخصصان نیز به ایران اعزام خواهند شد.
رئیس دیوان عالی کشور: این حادثه ملی است
روز سهشنبه همچنین رئیس دیوان عالی کشور ایران وعده داد که این کشور همه خسارات این حادثه را جبران خواهد کرد.
احمد مرتضوی مقدم اظهار داشت: «حادثه اصابت هواپیمای اوکراینی ملی است و قطعا دولت جمهوری اسلامی جبران خواهد کرد و موظف است خسارتهای مادی و معنوی را جبران کند و قطعا اگر کسانی تقصیر و قصور داشته باشند در دادسرا و دادگاه نظامی رسیدگی میشود.»
این مقام ایرانی سپس با اشاره به تشییع قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، گفت: «در وضع فعلی دشمن در صدد برآمده است که از حضور پرشور مردم و سیلی که خورده است، انتقام بگیرد و از این حادثه سقوط هواپیما به عنوان بهانهای برای زیر سوال بردن و تضعیف نظام جمهوری اسلامی استفاده کند.»
ژنرال سلیمانی در حمله پهپادی نیروهای آریکا در بغداد کشته شد، رویدادی که به حمله تلافیجویانه ایران به دو پایگاه نظامی آمریکا منجر شد.