زندانیان اعتراض‌های سال ۸۸ در اوین اصطلاحی داشتند با عنوان «پیچ کابل»، که اشاره‌ای بود به نیمکتی که زندانیان افغان دستگیرشده در این اعتراض‌ها روی آن می‌نشستند.
کشته شدن ۹ نفر و بازداشت بیش از ۱۰۰ نفر از از افغان‌های ساکن ایران بار دیگر خاطره ۱۰ سال قبل را زنده کرده است.
در اعتراضات سال ۸۸ تعدادی از افغان‌های ساکن ایران بازداشت شدند و از جمله وب‌سایت «کلمه»، تعداد این بازداشتی‌ها را ۲۰ نفر اعلام کرد، هرچند احتمالا رقم واقعی بیش از این تعداد بود.
بر اساس روایت زندانیان، حضور اتباع افغان در این اعتراضات برای برخی از بازجویان نیز عجیب بود. یکی از بازجویان از یک تبعه بازداشتی افغان درباره دلیل حضورش در اعتراضات پرسیده بود و او گفته بود «احمدی‌نژاد تقلب کرده است». بازجو از این جواب خشمگین شده و پرسیده بود: «به تو چه ربطی دارد؟!» و پاسخ این زندانی افغان این بود که «من در ایران زندگی کرده‌ام و موضوعات جامعه ایران به من هم مربوط است».
وب‌سایت «کلمه» در اردیبهشت ۸۹ خبر داده بود که پنج افغانِ دستگیر شده در آن اعتراض‌ها به یک تا سه سال زندان محکوم شده‌اند. بر اساس این گزارش، ۱۵ افغان بازداشت شده نیز به افغانستان بازگردانده شدند.
زندانیان افغان نسبت به هم‌قطاران ایرانی خود با مشکلات بیشتری دست‌وپنجه نرم می‌کردند، برخی از آنان در ایران خانواده نداشتند و رفتار ماموران امنیتی و زندان با آنان بدتر از ایرانیان زندانی و یا اتباع زندانی دیگر کشورها بود.
به جز ماه‌های اول اعتراض‌های سال ۸۸، در جریان اعتراضات ۲۵ بهمن ۸۹ نیز تعدادی از افغان‌ها بازداشت و برخی از آنها به افغانستان بازگردانده شدند.
با این حال، افغان‌ها در اعتراض‌های آبان ۹۸ نیز حضوری بی‌سابقه داشتند، به گونه‌ای که بر اساس گزارش‌های تایید شده، ۹ نفر از آنان کشته و ۱۲۱ نفرشان بازداشت شده‌اند.
وزارت خارجه افغانستان اما درباره این موضوع سکوت کرده و به دلیل محافظه‌کاری آنها در مقابل ایران، اطلاعات چندانی درباره دامنه برخورد با معترضان افغان مشخص نیست.
شهرهای استان تهران و البرز از جمله نقاط اصلی حضور افغان‌ها در اعتراض‌های آبان‌ماه بوده‌اند. شهرهایی که به صورت سنتی محل اقامت شمار زیادی از آنان است.
بر اساس سرشماری سال ۹۵ در استان تهران، ۵۱۵ هزار و ۵۶۷ افغان در استان تهران زندگی می‌کنند. در استان البرز نیز ۸۴ هزار و ۳۲۱ نفر از آنها زندگی می‌کنند.
حسین کاغذلو، فرماندار شهرستان ورامین، نیز ۲۳ شهریور امسال گفته بود که «یک سوم جمعیت ورامین» اتباع افغان هستند.
در همین حال روز ۲۵ آبان و یک روز بعد از آغاز اعتراض‌ها، منصور حاجی، سرپرست اداره کل امور اتباع و مهاجران خارجی استانداری تهران، در شورای تأمین فرمانداری قدس حضور یافت.
آقای حاجی در این جلسه گفت: «اتباع و مهاجران خارجی در شهرستان قدس مطابق با آمارهای ارائه‌شده در شرایط مطلوب‌تری مدیریت می‌شوند اما برای حضور غیرمجازین در این شهرستان تمهیداتی را باید اتخاذ کرد». یکی از موضوعات نشست‌های فرمانداران شهرهای استان تهران نیز موضوع اتباع افغان بوده است.
به جز محدودیت‌های خاص برای اتباع افغان، محرومیت در برخی از شهرهای استان تهران بر روی زندگی آنها هم تاثیر دارد و این موضوع احتمالا در حضور اتباع افغان در اعتراض‌های آبان‌ماه موثر بوده است.
پیش از آنکه نام اتباع افغان در ایران با اعتراض‌های سال ۹۸ مطرح شود، نام لشکر «فاطیمون» در سال‌های گذشته بر سر زبان‌ها افتاده بود. لشکری که با ماموریت احاله شده از سوی جمهوری اسلامی به آنها برای کمک به بقای بشار اسد تعریف شده بودند.
اتباع افغان در ایران همچنین به نوعی وجه المصالحه حکومت برای مذاکره با کشورهای اروپایی بوده‌اند به گونه‌ای که عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، تهدید کرده بود اگر فروش نفت به صفر برسد، جمهوری اسلامی «مجبور است» از اتباع افغانستان بخواهد که «به کشور خودشان یا به کشورهای دیگر بروند».
به رغم اشاره‌های پراکنده به حضور اتباع افغان در اعتراض‌های امسال، مقام‌ها و رسانه‌های وابسته به حکومت جمهوری اسلامی نه تنها درباره کشته‌شدگان اتباع خارجی در این اعتراض‌ها سکوت کرده‌اند، که اساسا حاضر نیستند هیچ آماری درباره جان باختگان ناشی از تیراندازی ماموران امنیتی به معترضان ارائه کنند.
اینک اما نه تنها «پیچ کابل» در زندان‌های ایران تکرار شده، بلکه بر اساس آماری که سازمان عفو بین‌الملل تاکنون منتشر کرده است، دستکم حدود پنج درصد از کشته‌شدگان در اعتراض‌های آبان ۹۸ را اتباع افغانستان تشکیل می‌دهند.
