به رغم هشدارها و مخالفتهای بینالمللی، پارلمان اسرائیل فعالیت نهاد امدادی سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی (اونروا) را در این کشور غیرقانونی اعلام کرد و محدودیت شدیدی بر فعالیت این نهاد در سرزمینهای فلسطینی وضع شد.
پارلمان اسرائیل روز دوشنبه هفتم آبان لایحه ممنوعیت فعالیت اونروا در این کشور را با ۹۲ رای موافق در برابر ۱۰ رای مخالف، و لایحه منع تماس مقامهای این کشور با اونروا را با ۸۷ رای موافق در برابر ۹ رای مخالف به تصویب رساند.
فعالیت اونروا در نوار غزه و کرانه باختری بدون هماهنگی با اسرائیل تقریبا غیرممکن است و در صورت اجرای لایحه دوم، اسرائیل مجوز ورود کارکنان اونروا به این مناطق را صادر نخواهد کرد.
اسرائیل برخی کارمندان اونروا را به شرکت در حملات هفتم اکتبر سال گذشته به این کشور متهم کرده و گفته است برخی کارکنان این نهاد نیز عضو گروه افراطی حماس هستند.
حماس از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا گروهی تروریستی شناخته میشود.
تصویب این لوایح در پارلمان اسرائیل با موجی از واکنشها روبهرو شد و مقامات سازمان ملل و همچنین برخی کشورهای متحد اسرائیل هشدار دادند که اجرای این مصوبات شرایط وخیم انسانی در نوار غزه را تشدید خواهد کرد.
فیلیپه لازارینیِ، رئیس اونروا، این مصوبات را امری «بیسابقه و خطرناک» توصیف کرد که به گفته او ناقض منشور سازمان ملل متحد و تعهدات اسرائیل تحت قوانین بینالمللی است.
آقای لازارینی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «این تازهترین کارزار برای بی اعتبار کردن اونروا و مشروعیتزدایی از نقش آن در ارائه کمکهای انسانی و خدمات به آوارگان فلسطینی است.»
متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده، نیز از اسرائیل خواست که قوانین محدودکننده فعالیتهای اونروا در غزه را اجرا نکند.
آقای میلر اندکی پیش از تصویب این لوایح در کنست اسرائیل، در نشست خبری خود گفت اونروا «در حال حاضر نقشی بی بدیل در غزه ایفا میکند» و در میانه بحران فعلی «جایگزینی برای آنها نیست».
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا همچنین گفت: «بر اساس آنچه در روزهای آینده اتفاق میافتد، گامهای بعدی را در نظر خواهیم گرفت.»
بریتانیا نیز که از متحدان اصلی اسرائیل محسوب میشود این مصوبات را «کاملا اشتباه» خواند.
دیوید لمی، وزیر خارجه بریتانیا، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت کشورش در کنار شرکای بینالمللی تصریح کرده است که اسرائیل باید اطمینان حاصل کند که اونروا میتواند کمکها را با سرعت و مقیاس مورد نیاز برای رسیدگی به وضعیت اضطراری بشردوستانه در غزه ارائه کند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، نیز با انتقاد از مصوبات پارلمان اسرائیل تاکید کرد: «هیچ جایگزینی برای اونروا وجود ندارد».
آقای گوترش بامداد سهشنبه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت اجرای لوایحی که به تصویب پارلمان اسرائیل رسید «احتمالا مانع از ادامه فعالیتهای اصلی اونروا در سرزمینهای اشغالی فلسطین میشود و پیامدهای ویرانگری برای آوارگان فلسطینی خواهد داشت».
ساعاتی پیش از این اظهارات دفتر بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، اعلام کرده بود در ۹۰ روزی که تا شروع اجرای این مصوبه زمان هست کشورش آماده همکاری با شرکای بینالمللی برای اطمینان از ارسال کمکهای بشردوستانه به غیرنظامیان غزه «به گونهای که تهدیدکننده امنیت اسرائیل نباشد» است.
دفتر بنیامین نتانیاهو در یادداشت انگلیسی خود در شبکه اجتماعی ایکس همچنین بار دیگر کارکنان اونروا را به دست داشتن در «فعالیتهای تروریستی علیه اسرائیل» متهم کرده است.
پیش از تصویب لوایح جدید در پارلمان اسرائیل، وزرای خارجه فرانسه، آلمان، بریتانیا، ژاپن و کره جنوبی، کانادا و استرالیا نیز در بیانیه مشترکی نسبت به این اقدام ابراز «نگرانی شدید» کرده بودند.
آنها در این بیانیه تاکید کرده بودند: «این امری حیاتی است که اونروا و سایر سازمانها و آژانسهای سازمان ملل متحد بتوانند کمکهای بشردوستانه خود را به کسانی که به آن نیاز دارند برسانند».
آژانس سازمان ملل برای کمکرسانی به آوارگان فلسطینی، اونروا، با دهها هزار کارمند خدمات آموزشی، بهداشتی و درمانی به میلیونها فلسطینی در نوار غزه، کرانه باختری، اردن، لبنان و سوریه ارائه میکند.
روابط میان اونروا و اسرائیل از سالها پیش همراه با تنش بوده اما تنشها از آغاز جنگ کنونی در غزه بسیار شدیدتر شده و مقامات اسرائیلی بارها خواستار انحلال و واگذاری مسئولیتهای آن به دیگر نهادهای تابع سازمان ملل متحد شدهاند.
سازمان ملل متحد تابستان امسال گفت که ممکن است ۹ از نفر از کارمندان اونروا در حملات هفتم اکتبر نقش داشته باشند که همه آنها اخراج شدهاند. یکی از فرماندهان حماس نیز که ماه گذشته در لبنان کشته شد، شغلی در اونروا داشت. یکی دیگر از فرماندهان حماس نیز که هفته گذشته در غزه کشته شد، خودش را به عنوان امدادگر جا زده بود.
شارن هسکل، نماینده کنست، گفت: «اگر سازمان ملل تمایلی به پاکسازی این سازمان از تروریسم و فعالیتهای حماس ندارد، آن وقت مجبوریم خودمان دست به اقداماتی بزنیم تا اطمینان حاصل کنیم که آنها دیگر نمیتوانند به مردم ما آسیبی برسانند».
هسکل افزود: «جامعه بینالمللی میتوانست مسئولیت قبول کند و اطمینان یاید سازمانهایی که کمکهای بشردوستانه ارائه میکنند، از شایستگی لازم برخوردارند، مثل برنامه جهانی غذا، یونیسف و بسیاری دیگر که در سراسر جهان فعالند».