نخستوزیر اسرائیل که به پاریس سفر کرده است روز سهشنبه ۱۴ تیر در یک نشست خبری مشترک با رئیسجمهوری فرانسه گفت پیشنهاد سال ۲۰۱۸ امانوئل مکرون برای یک «توافق جدید هستهای» با ایران امروز نیز معتبر است.
یائیر لاپید خطاب به آقای مکرون گفت: «در بازگشت به سال ۲۰۱۸، شما نخستین رهبر جهان بودید که از ضرورت توافق جدید با ایران سخن به میان آوردید».
او اظهار داشت: «شما آن زمان درست میگفتید، و این حرف اکنون درستتر هم است. وضعیت کنونی قابل دوام نیست و این باعث ایجاد یک مسابقه تسلیحاتی در خاورمیانه خواهد شد که صلح جهانی را تهدید میکند».
رئیسجمهوری فرانسه چهارم اردیبهشت سال ۹۷ در سفر به واشینگتن و دیدار با دونالد ترامپ، رئیسجمهوری وقت آمریکا، گفته بود که کشورش آماده همکاری با ایالات متحده برای دستیابی به توافق تازهای با ایران است که شامل نگرانیهای موجود در خصوص فعالیتها و اقدامات جمهوری اسلامی باشد.
او افزوده بود: خواهان توافقی است که چهار موضوع را شامل شود: اول، از هرگونه فعالیت هستهای ایران تا سال ۲۰۲۵ جلوگیری شود. این امر به دلیل وجود برجام محقق شده است. دوم، حصول اطمینان از اینکه ایران در بلندمدت نیز فعالیت هستهای نخواهد داشت. سومین موضوع اساسی، متوقف کردن فعالیتهای موشکی بالستیک ایران در منطقه است. و چهارمین (موضوع) فراهم کردن شرایط برای یک راه حل- یک راه حل سیاسی برای مهار ایران در منطقه- در یمن، سوریه، عراق و لبنان است.
پیشنهاد او به شدت از سوی حسن روحانی، رئیسجمهوری وقت ایران رد شد ولی مانع از ادامه تلاشهای مکرون نشد.
نخستوزیر اسرائیل پیش از آغاز سفر خود به فرانسه گفته بود که قصد دارد آقای مکرون را در زمینه برداشتن گامهای سختتر در قبال مذاکرات هستهای قدرتهای جهانی با ایران مجاب کند.
تلاشهای نمایندگان اتحادیه اروپا و ایالات متحده برای ترغیب ایران به بازگشت به این توافق تاکنون بینتیجه بوده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، یک دستیار آقای لاپید گفته است گرچه اسرائیل مخالف بازگشت قدرتهای جهانی به برجام است، اما یک توافق سختگیرانهتر را خواهد پذیرفت.
تاکید بر «موفقیت» مذاکرات احیای برجام
رئیسجمهوری فرانسه نیز در نشست خبری مشترک با نخستوزیر اسرائیل تاکید کرد مذاکرات برای احیای برجام باید با موفقیت همراه باشد که این امر در راستای منافع شرکای منطقهای از جمله اسرائیل است.
آقای مکرون اظهار داشت: «ما باید از این توافق دفاع کنیم. و آن در راستای منافع دوستان ما در این منطقه، بویژه اسرائیل، است».
در همین حال، جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در توئیتی خبر داد که با حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران، تلفنی گفتوگو کرده است.
آقای بورل نوشته است: «اگر ما خواهان دستیابی به یک توافق هستیم، ضروری است که اکنون تصمیمات گرفته شود. این امکان هنوز فراهم است اما فضای سیاسی برای احیای برجام ممکن است به زودی محدود شود».
ایران و آمریکا پس از چهار ماه توقف مذاکرات هستهای، سرانجام روز هشتم تیر گفتوگوهای غیرمستقیمی را در دوحه قطر برگزار کردند که به گفته مقامات آمریکا «بدون هیچ پیشرفتی» پایان یافت.
سه قدرت اروپایی عضو برجام شامل بریتانیا، فرانسه و آلمان در واکنش به شکست مذاکره دوحه اعلام کردند که «ایران به یک فرصت دیگر پشت پا زد و به جای آن، درخواستهای جدید غیربرجامی و به دور از واقعیت را پیش کشید».
رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، نیز روز سهشنبه گفت ایران هم قبلا و هم در دوحه «مطالبات جدیدی را اضافه کرد که هیچ ربطی به توافق هستهای ندارد و بخشی از این مذاکره نیست».
گزارش ها حاکی است که ایران دو شرط به گفته مقامهای آمریکایی «فرابرجامی» را مطرح کرده است که یکی حذف سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی آمریکا است و دیگری دریافت تضمین از واشینگتن مبنی بر عدم خروج دولتهای بعدی ایالات متحده از توافق فعلی.
فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران گفت: «اگر آنها [ایرانیها] برای انجام این کار آماده نبودند، مشخص نیست که چرا به دوحه آمدند».