رسانههای اسرائیل گزارش دادند که این کشور در روزهای گذشته یک قرارداد محرمانه را با میانجیگری آمریکا برای ارسال گاز طبیعی به لبنان امضا کرده است.
روزنامههای جروزالم پست و تایمز اسرائیل نوشتند که این تصمیم ازجمله برای آن گرفته شده است که برای لبنانیها جایگزینی برای واردن کردن سوخت از ایران فراهم شود و ایران را از صحنه واردات سوخت به لبنان «بیرون نگه دارد.»
کانال ۱۲ تلویزیون اسرائیل شنبه شب، ۲۵ دی، اعلام کرد که یائیر لاپید، وزیر خارجه اسرائیل، این توافق را هفته گذشته امضا کرده است. بر اساس این گزارش، توافق با میانجیگری اموس هاچستین، یک مقام ارشد آمریکایی و همچنین با حضور مشاور ارشد امنیت انرژی دولت آمریکا، امضا شده است.
این در حالی است که اسرائیل و لبنان رسماً دشمن یکدیگر محسوب میشوند و چنین توافقی کاملاً بیسابقه است.
کانال ۱۲ تلویزیون اسرائیل گفت روسیه نیز در این همکاری مشارکت داشته و ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، که حامی بقای حکومت بشار اسد است و همزمان با اسرائیل مناسبات نزدیکی دارد، پیشتر شخصاً از دستیابی به چنین توافقی حمایت کرده است.
بر اساس این گزارش، اسرائیل گاز استخراج شده از حوزه گازی «لویاتان» در نزدیکی با لبنان را ابتدا به اردن و پس از طریق سوریه، به لبنان خواهد فرستاد.
اردن و سوریه پیشتر توافقی برای انتقال گاز از مصر از طریق اردن به سوریه و سپس لبنان داشتند. اما این نخستین بار است که پای اسرائیل به عنوان یکی از منابع تأمینکننده گاز برای لبنان، از طریق همکاری اردن و سوریه، مطرح میشود.
به گفته شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل نیز، هدف دولت نفتالی بنت از امضای قرارداد برای کمک به تأمین گاز مورد نیاز لبنانیها، دور کردن ایران از لبنان است.
در ماههای گذشته که به درخواست حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله لبنان، جمهوری اسلامی ایران کشتیهای حامل سوخت را از طریق بندری در سوریه برای لبنان ارسال کرد، برخی مقامات اسرائیلی گفتند که آماده کمک به لبنان هستند.
حوزه گازی لویاتان در آبهای دریای مدیترانه، در بخش شمالی اسرائیل و نزدیک به بندر حیفا، از حدود یک دهه پیش مورد بهرهبرداری اسرائیل بوده است.
اسرائیل اعلام کرده که گاز لویاتان و حوزه گازی دیگر، تامار، که نزدیک یکدیگر هستند، نه تنها برای تأمین نیاز گاز اسرائیل در درازمدت کافی است بلکه اسرائیل از هماکنون قراردادهای متعددی با کشورهای همسایه و نیز اروپا برای صادرات گاز امضا کرده است.
اما تأمین بخشی از گاز مورد نیاز لبنان از سوی اسرائیل، در حالی که سازمان حزبالله لبنان هنوز «تهدیدی» برای حوزههای گازی اسرائیلی در مدیترانه است، رویدادی دور از ذهن محسوب میشود.
در دو سال اخیر گزارشهای متعددی منتشر شده بود که امارات متحده عربی، عراق و مصر برای کمک به سوخت لبنان، پیشنهادهایی ارائه کردهاند.
شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل در گزارش خود افزوده که دولت جو بایدن، سوریه را که همچنان زیر تحریمهای آمریکایی بر اساس «قانون سزار» است، به خاطر همکاری در انتقال گاز اسرائیلی به لبنان، از بخشی از تحریمها معاف کرده است.
آموس هاچستین که نام او به عنوان عامل نهایی کردن توافق محرمانه ذکر شده، مقام آمریکایی مأمور در مذاکرات تعیین مرزهای میان لبنان و اسرائیل است. این مذاکرات از آخرین ماههای دولت دونالد ترامپ آغاز شد اما در دوره اخیر خبری از ادامه آن منتشر نشده بود.
مقامات آمریکا، اسرائیل، لبنان، سوریه و همچنین حزبالله لبنان هنوز به این گزارشها واکنش نشان ندادهاند اما ولید فیاض، وزیر انرژی در دولت لبنان، روز ۲۵ دی، بدون اشاره به نام اسرائیل، گفته بود که لبنان به روی اتصال گاز مصر به لبنان، از طریق اردن و سوریه، حساب میکند.
عبدالله بوحبیب، وزیر خارجه لبنان، نیز هفته گذشته گفته بود که آمریکا به مصر هم اطمینان داده است که لبنان را با هدف تأمین سوخت و گاز، از بخشی از تحریمها معاف میکند.
لبنان در سالهای اخیر در سختترین بحران اقتصادی خود قرار دارد و بعد از ماجرای انفجار مهیب بندر بیروت در یک سال و نیم اخیر، شرایط معیشتی مردم بهشدت سقوط کرده و صفهای طولانی خودروها برای سوخت، بخشی از زندگی روزمره لبنانیها است.
در این میان، روزنامه اسرائیلی جروزالم پست، روز یکشنبه، ۲۶ دی، ابراز تردید کرد که حتی تأمین بخشی از گاز مورد نیاز لبنان از سوی اسرائیل، ایران را از لبنان دور کند.
جروزالم پست بعید ندانست که به جای مردم لبنان، حکومت سوریه و حزبالله از این معامله، بهرهمند شوند.