پس از حدود دو دهه روابط بحرانی بین آنکارا و تلآویو، رئیسجمهوری اسرائیل روز چهارشنبه ۱۸ اسفند به ترکیه سفر کرد و با رجب طیب اردوغان، همتای ترک خود، دیدار و گفتوگو کرد تا دو کشور بتوانند «فصلی نوین را در مناسبات خود بگشایند».
رسانههای اسرائیل یکی از اهداف سفر اسحاق هرتزوگ را تلاش برای دور کردن ترکیه از ایران و جنبش حماس دانستهاند.
همزمان رسانههای ترکیه نوشتهاند که رجب طیب اردوغان با دعوت از همتای اسرائیلی خود، در صدد ایجاد بلوکی از کشورهای منطقه، شامل امارات و آذربایجان است تا شریک منافع اقتصادی، بازرگانی و امنیتی چنین رابطهای باشد.
اسحاق هرتزوگ اولین رئیسجمهوری اسرائیل است که در ۱۸ سال گذشته به ترکیه سفر میکند. روی بدنه هواپیمای حامل او به زبانهای عبری، ترکی و انگلیسی واژه «صلح» نوشته شده بود.
رئیسجمهوری ترکیه در اقامتگاه رسمی خود و در حالی که ۲۱ توپ شلیک و سرود ملی دو کشور نواخته شد، از همتای اسرائیلیاش استقبال کرد. این آیین در حالی در محوطه مجتمع «بیشتپه» برگزار شد که نوای اذان در آسمان آنکارا طنینانداز شده بود.
آقای هرتزوگ با قدردانی از اردوغان گفت که ملتها، مذاهب و کشورها در منطقه ما به صلح نیاز دارند و خواهان صلح هستند و پیوندها، برکت و شکوفایی برای همه ما به ارمغان خواهد آورد.
رئیسجمهوری اسرائیل قرار است روز ۱۹ اسفند در سفر به استانبول از کنیسه یهودیان این شهر بازدید کند که در گذشته نه چندان دور شاهد چند ترور علیه یهودیان بوده است.
هر چند مقام ریاستجمهوری در ساختار سیاسی اسرائیل، تشریفاتی است اما آقای اردوغان در ماههای گذشته و پس از به قدرت رسیدن نفتالی بنت به عنوان نخستوزیر، تماس با اسحاق هرتزوگ را افزایش داد و او را برای انجام یک سفر رسمی به آنکارا دعوت کرد.
بحران اقتصادی ماههای گذشته ترکیه که به صورت تورم شدید و کاهش ارزش لیر ترکیه نمود پیدا کرده است، رهبران آن کشور را به نزدیکی به اسرائیل و لزوم تلاش برای جلوگیری از انزوای اقتصادی ترکیه تشویق کرده است.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، ترکیه در دوره اخیر در حال تلاش برای بهبود مناسبات خود با عربستان، امارات متحده عربی و مصر نیز بوده است.
ترکیه بعد از قدرت گرفتن سازمان حماس در نوار غزه در سال ۲۰۰۷، سیاست انتقاد از اسرائیل را در قبال فلسطینیان دنبال کرد.
تنشهای دو کشور در سال ۲۰۱۰ که ترکیه با هدف شکستن حصر دریایی غزه یک فروند کشتی را با بیش از ۶۰۰ سرنشین راهی این باریکه کرد، پس از کشته شدن ۱۱ شهروند ترک و زخمی شدن دهها تن دیگر بهدست ارتش اسرائیل بر عرشه کشتی ترکیهای، به یک بحران عظیم مبدل شد.
در سال ۲۰۱۸ پس از تصمیم دونالد ترامپ، رئیسجمهوری وقت آمریکا، در به رسمیت شناختن اورشلیم به عنوان «پایتخت اسرائیل» و سپس انتقال سفارت آمریکا به این شهر، بحران تازهای در روابط بهشدت سرد دو کشور ثبت شد.
در تمامی این سالها، سفارتخانهها و کنسولگریهای ترکیه و اسرائیل در کشورهای یکدیگر دایر بود اما بدون سفیر.
عامیخای اشتاین، گزارشگر امور سیاسی شبکه کان اسرائیل، که اسحاق هرتزوگ را در سفر به ترکیه همراهی میکند، به این شبکه گفته است که یکی از اهداف سفر رئیس جمهوری اسرائیل، تلاش برای دور کردن ترکیه از ایران و سازمان حماس است.
رسانههای اسرائیل ماه گذشته خبر دادند که اقدام سازمان اطلاعات و امنیت ترکیه در شناسایی «باند ترور ایرانی» که در تلاش برای «کشتن یائیر گلر بازرگان اسرائیلی در استانبول» بود، کوششی از سوی ترکیه برای جلب اطمینان اسرائیل نسبت به قصد جدی آنکارا در بهبود مناسبات بوده است.
همزمان با سفر اسحاق هرتزوگ به ترکیه، رسانههای اسرائیل گزارش دادند که موج علاقمندی گردشگران اسرائیلی برای بازگشت به سفرهای سیاحتی در ترکیه به خوبی مشهود است و سفرهای هوایی به ترکیه، پس از یک دوره رکود، متقاضیان زیادی پیدا کرده است.
یکی از زمینههای جدید همکاری برای دو کشور انتقال گاز اسرائیل از طریق ترکیه به اروپا است. آقای اردوغان ماه گذشته به شکلی غافلگیرکننده گفت که ترکیه آماده است گاز طبیعی کشف شده در اسرائیل را به اروپا منتقل کند.
اسرائیل که به تازگی حوزههای گازی را کشف کرده است، از تجهیزات مناسب برای تبدیل گاز طبیعی به گاز مایع برخوردار نیست.
پس از حمله روسیه به اوکراین که منابع انرژی برای اروپا را به مخاطره انداخته است، مقامات ترکیه گفتهاند که باید اقدامات جدیتری جهت تامین انرژی انجام داد و اسرائیل میتواند یکی از این منابع باشد.