پلنت لبplanet lab و مرکز جیمز مارتین در دانشگاه میدل‌بری، مؤسساتی پیش‌رو در زمینه تجزیه و تحلیل تصاویر ماهواره‌ای هستند. مرکز جیمز مارتین در زمینه مطالعات عدم اشاعه، تاکنون بارها با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای پلنت لب، گزارش‌هایی مفصلی درباره توان موشکی و ماهواره‌ای ایران ارائه داده است.
این‌بار نیز در پی حمله موشکی سپاه پاسداران به پایگاه الاسد در عراق، این نهاد مطالعاتی با بررسی تصاویر ماهواره‌ای که پس از این حمله به دست آورده، ارزیابی اولیه خود را ارائه داده و دِیوید شمرلِر، کارشناس ارشد مؤسسه جیمز مارتین در این‌باره به پرسش‌های رادیوفردا پاسخ داده است.
ارزیابی اولیه شما از این تصویر ماهواره ای که اولین تصاویر از پایگاه الاسد است، چیست؟
این پایگاه بسیار بزرگی است و وقتی تصاویر را دریافت می‌کنید مدتی طول می‌کشد تا متوجه شوید چه نقاطی از این پایگاه هدف گرفته شده است. ما همچنان در حال بررسی هستیم اما تا اینجای کار به نظر ما نقاطی که هدف گرفته شده‌اند بیشتر محل آشیانه وسایل ترابری هوایی هستند. و یکی از نقاطی که موشک به آن برخورد کرده هنوز برایمان مشخص نیست که چه بوده و یک موشک هم به باند پرواز برخورد کرده است.
آیا جزییات دقیق‌تری دارید که به چه تجهیزاتی مثلاً صدمه وارد شده است ؟
من نقشه‌ای از این پایگاه هوایی ندارم چون در دسترس عموم نیست به دلایلی که کاملاً مشخص است، چون هدفی برای حمله دشمن نباشد. اما به نظر می‌آید که آنها نقشه‌ای داشتند، و خیلی دقیق به دنبال هدف گرفتن و وارد کردن خسارت به تجهیزات و وسایل ترابری هوایی بودند تا اینکه بخواهند ساختمان‌هایی را هدف بگیرند که احتمالاً افراد در آن بودند.
آیا ارزیابی شما این است که خسارت محدود بوده است؟
من نمی‌توانم بگویم که مثلاً هزینه و خسارت به یک آشیانه جت یا هلی‌کوپتر، خسارت جزئی است اما می‌توانست بسیار بدتر باشد. ایران بزرگترین نیروی موشکی در منطقه را دارد و اگر می‌خواستند و نیت آن را داشتند می‌توانستند با هدف گرفتن مواضعی در سراسر این پایگاه این وضعیت را به حدی افزایش دهند که راه بازگشتی وجود نداشت، اما آنها این اهداف را بسیار دقیق مدنظر گرفتند و به آن شلیک کردند.
اتفاقاً درباره این دقت می‌خواستم بپرسم. با نگاه کردن به این تصویر و هدف‌گیری‌ای که همونطور گفتید به نظر با دقت می‌آید، ارزیابی شما از توانایی موشکی ایران چیست؟
نگاهی به این تصاویر نشان می‌دهد که یک رویه واحد در هدف‌گیری این نقاطی که بیشتر مثل انبار هستند یا آشیانه وسایل ترابری هوایی در نظر گرفته شده است. بعد می‌بینید که هدف چگونه خسارت دیده است و می توانید این حلقه دور محل حمله را ببینید که احتمالا آشیانه است و آن حلقه نتیجه انفجار موشک است. در نتیجه به نظرم با ارزیابی آنچه در تصاویر از خسارت و برخورد موشک می‌بینیم، دقت موشک‌ها بسیار بیشتر از آن‌چیزی بوده است که عموم انتظار داشتند.
در این تصویری که شما منتشر کردید، تنها ۵ نقطه برخورد موشک دیده می‌شود در حالی که از بامداد ما می‌شنویم که بیش از ۲۰ موشک شلیک شده است. آیا این همه موشک‌های شلیک شده است یا نقاط دیگری هم بوده است ؟
چیزی که من هنوز نمی‌دانم و در حال تحقیق درباره آن هستیم، این است که مشخص نیست آیا این ۲۰ موشک برای یک هدف شلیک شده یا دو پایگاه را هدف گرفته است. برخی از نقاطی که در تصویر می‌بینیم، به نظر می‌آید که بیش از یک‌بار هدف گرفته شده‌اند. در نتیجه برخی از حلقه‌هایی که از محل انفجار می‌بینید شاید یک موشک برخورد کرده و برخی دیگر، دو موشک مجزا به یک هدف خورده‌اند. یک حمله دیگر هم به نقطه‌ای در شرق مکانی که این تصویر نشان می‌دهد دیده‌ایم، و یک موشک هم به باند پایگاه برخورده کرده و به هدف نخورده است. و برخی از موشک‌ها به مقصد نرسیده است.
دقیقاً. مثلاً من تصاویری از بقایای موشکی در شبکه‌های اجتماعی دیدم که بدنه موشک البته بدون کلاهک، در ۳۰ کیلومتری پایگاه الاسد فرود آمده است. ما از یک سو درباره اصابت موشک به هدف صحبت می‌کنیم و دقت بالای آن، و بعد این‌گونه ناکامی‌‌ها. این‌ها را چگونه باید در کنار هم دید؟
بله. خب توان موشکی ایران خیلی پیشرفت کرده، اما به حدی پیشرفت نکرده که وقتی یک موشک شلیک می‌شود، ضمانت برخورد آن به هدف بین ۹۰ تا ۱۰۰ درصد باشد. در نتیجه از نقطه نظر ایران این یک پیشرفت بزرگ نسبت به آن چیزی است که عموم توقع داشته، اما اصلاً در سطح کشورهایی مثل چین، روسیه یا آمریکا نیست.
