در آستانه سفر حسن روحانی به ژاپن، دولت آن کشور بر ادامه «تلاش‌های دیپلماتیک، برای کاستن از تنش‌ها» در غرب آسیا تاکید کرده‌است. رئیس‌جمهوری اسلامی قرار است روز جمعه، ۲۹ آذر، وارد توکیو شود.
رسانه‌های ژاپنی تاریخ سفر و دیدار رئیس‌جمهور اسلامی، و شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن را روز جمعه ۲۹ آذر اعلام کرده‌اند و می‌گویند کل سفر دو روز طول خواهد کشید.
حسن روحانی پیش از عزیمت به ژاپن راهی «اجلاس سران کشورهای اسلامی» در کوالالامپور شده و در حال حاضر در مالزی به‌سر می‌برد.
روز سه‌شنبه یوشیهیده سوگا، وزیر کابینه ژاپن، به خبرنگاران گفت «ما دست به تلاش‌های دیپلماتیک گسترده‌ای برای کاستن از تنش‌ها در خاورمیانه و ثبات بخشیدن به شرایط زده‌ایم».
آقای سوگا می‌گوید این تلاش‌ها «در هماهنگی با ایالات متحده، ایران و دیگر کشورهای مورد توجه» انجام شده‌است.
از جمله موضوعاتی که ژاپن مایل به گفت‌وگو بر سر آن است مسئله حضور این کشور در جریان تضمین امنیت کشتیرانی در آب‌های جنوب ایران است.
ژاپن قرار است تحت قوانینی که به توکیو اجازه انجام تحقیقات و جمع‌آوری اطلاعات را می‌دهد، دست به اعزام ملوان و شناور به خاورمیانه بزند.
خبرگزاری ژاپنی کیودو می‌گوید آقای آبه در دیدار با آقای روحانی او را در جریان برنامه اعزام ملوانان خواهد گذاشت. انتظار می‌رود دوشنبه هفته آینده هیئت دولت رسما به این طرح رای بدهد.
یک مقام آشنا به روابط دو کشور به کیودو گفته «انتظار می‌رود روحانی بگوید که تهران مسئله را درک می‌کند». این در حالی‌ست که دو هفته پیش عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، گفته بود جمهوری اسلامی مخالف اعزام نیروهای ژاپنی‌ست.
البته نیروی دفاعی ژاپن قرار نیست مستقیما وارد ائتلاف به رهبری آمریکا شود، بلکه به‌طور جداگانه در محل مستقر می‌شود.
خبرگزاری جی‌جی‌پرس ژاپن نیز می‌گوید انتظار می‌رود رئیس‌جمهوری ایران و نخست‌وزیر ژاپن در مورد تحریم‌های ایالات متحده گفت‌وگو کنند.
کیودو می‌گوید شینزو آبه از حسن روحانی خواهد خواست تا از کاهش تعهدات در اجرای برجام خودداری کند.
سفر رئیس‌جمهوری ایران به ژاپن در حالی صورت می‌گیرد که تنش‌های تازه بین ایران و آمریکا، بار دیگر روندی فزاینده گرفته‌اند؛ روز دوشنبه مارک اسپر، وزیر دفاع آمریکا، در گفت‌وگویی تلفنی با نخست‌وزیر عراق، خواستار کمک بغداد به جلوگیری از حملات شبه‌نظامیان متحد جمهوری اسلامی به پرسنل و نیروهای ایالات متحده شد.
بنا بر گزارش‌ها طی چند هفته اخیر در عراق دست‌کم ۱۰ راکت به نزدیک پایگاه‌ها یا تاسیسات آمریکایی شلیک شده‌است.
ایران در پایان آبان ماه نیز صحنه اعتراضات مرگبار و گسترده‌ای شد که جرقه اولیه آن را افزایش ناگهانی بهای بنزین زد.
معاون حسن روحانی نیز تائید کرده‌است که میزان صادرات نفت، مهم‌ترین منبع درآمد کشور «به شدت کاهش یافته است». تهران با تحریم‌های گسترده و شدید ایالات متحده روبه‌رو است و ژاپن تا پیش از این تحریم‌ها از مهم‌ترین خریداران نفت ایران بود.
مجموعه رخدادها و همچنین تلاش ایالات متحده برای ایجاد ائتلافی با هدف حفاظت از کشتیرانی در آب‌های جنوبی ایران، نگاه‌ها را معطوف به سفر آقای روحانی به توکیو کرده‌است.
با همه این‌ها آن‌چه احتمالا بیش از هر چیز دیگر نظر‌ها را به خود معطوف کرده، مسائلی‌ست که مستقیما به تهران و واشینگتن مربوط می‌شوند. به‌ویژه که نخست‌وزیر ژاپن پیشتر نیز قصد میانجی‌گری میان طرف‌ها را داشته‌است. هرچند معاون وزیر خارجه ایران روز سه‌شنبه بار دیگر مذاکره احتمالی با آمریکا در شرایط کنونی را رد کرده و گفته که در هیچ سطحی امکان چنین مذاکره‌‌ای وجود ندارد.
واپسین باری که یکی از روسای جمهوری اسلامی به ژاپن سفر کرده بود در سال ۱۳۷۹ بود؛ در پاییز آن سال محمد خاتمی با یوشیرو موری، نخست‌وزیر وقت ژاپن، دیدار کرده بود.
