شرکت سرمایهگذاری غدیر موفق به امضای یک توافقنامه سرمایه گذاری با شرکت روسی زاروبژنفت و شرکت ترکیهای یونیت اینترنشنال شده است.
به گزارش شانا، خبرگزاری وزارت نفت ایران، طبق این توافق که روز دوشنبه در مسکو امضا شده سه شرکت مذکور قرار است در طرحهای مشترک نفت و گاز در داخل و خارج از ایران به صورت مشترک سرمایهگذاری کنند.
شانا افزوده، سهم سرمایهگذاری هر سه شرکت برابر خواهد بود اما شرکت غدیر هدایت کنسرسیوم تشکیل شده را برعهده خواهد داشت. شانا خبر مذکور را قابل توجه خوانده چرا که به نوشته این خبرگزاری، این نخستین بار است که یک شرکت ایرانی موفق به امضای یک توافقنامه سه جانبه مشارکت و سرمایهگذاری با دو شرکت خارجی شده است.
گفته میشود شرکت سرمایهگذاری غدیر تحت کنترل آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی است. خبر امضای توافقنامه سرمایهگذاری غدیر با یک شرکت روسی و یک شرکت ترکیهای نشانگر آن است که نهادهای تحت کنترل رهبر ایران به خوبی از توافق هستهای حاصل شده میان ایران و قدرتهای جهانی و لغو تحریمها سود میبرند.
شرکت سرمایهگذاری غدیر در سال ۱۳۷۰ توسط بانک صادرات تأسیس شد. در سال ۱۳۷۴ این شرکت به یک شرکت سهامی عام تبدیل و سهام آن در بازار بورس تهران عرضه شد. چند سال بعد سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح بخش عمده سهام غدیر را خریداری کرد و کنترل آن را در دست گرفت.
غدیر در حال حاضر با تملک هفت شرکت هلدینگ و ۱۴۰ شرکت وابسته یکی از بزرگترین شرکتهای سرمایهگذاری ایران است که در بسیاری از بخشهای اقتصادی از جمله نفت، گاز، پتروشیمی، ساخت و ساز و معدن فعالیت دارد.
تردیدی نیست که یک شرکت واقعاً خصوصی در ایران نمیتواند مجوز فعالیت در پروژههای بزرگ نفت و گاز را دریافت کند و تنها شرکتهایی که تحت کنترل نهادها و افراد حکومتی هستند چنین توانایی را دارند.
وزارت خزانهداری آمریکا در سال ۲۰۱۳ شرکت غدیر را به عنوان یکی از شرکتهای وابسته به «ستاد اجرایی فرمان امام خمینی» معرفی کرد. به نوشته خبرگزاری رویترز، ارزش داراییهای ستاد مذکور که یک «امپراتوری مالی» لقب گرفته در سال ۲۰۱۳، ۹۵ میلیارد دلار بوده است. طبق برخی گزارشها، شرکت سرمایهگذاری غدیر با حدود دو میلیارد دلار سرمایه، یکی از ۱۰ شرکت بزرگ ایرانی است که یک سوم سهام بازار بورس تهران را در اختیار دارند.
در سال ۲۰۱۳ وزارت خزانه داری آمریکا «ستاد اجرایی فرمان امام خمینی» را به همراه شرکت غدیر و دهها شرکت دیگر ایرانی در لیست تحریمهای خود قرار داد و در بیانیهای درباره آنها نوشت: «هدف این شبکه تولید و کنترل حجم انبوهی از سرمایه است که خارج از اسناد مالی رسمی و دور از چشم مردم ایران و نهادهای نظارتی مالی بینالمللی نگهداری میشود».
برخی ناظران بر این باورند که آمریکا «ستاد اجرایی فرمان امام خمینی» و نهادهای وابسته به آن را نه به خاطر دست داشتن در برنامه اتمی ایران بلکه با هدف وارد کردن فشار به آیتالله خامنهای برای دست برداشتن از بلندپروازیهای هستهای تحریم کرد.
گرچه سند و مدرکی علنی در مورد وجود ارتباط میان شرکت سرمایهگذاری غدیر با رهبر جمهوری اسلامی دیده نمیشود اما با نگاهی به اسامی و سوابق مسئولان ارشد این شرکت تا حدودی میتوان به هویت واقعی آن پی برد.
غلامرضا سلیمانی، مدیر عامل شرکت غدیر به مدت پنج سال سمت معاونت برنامهریزی «ستاد اجرایی فرمان امام خمینی» را برعهده داشته که تحت کنترل مستقیم آیتالله خامنهای است. محمود احمدپور داریانی، رئیس هیئت مدیره غدیر نیز چند دهه به عنوان یکی از اعضای ارشد سپاه پاسداران، از جمله در بخش اطلاعات سپاه فعالیت کرده است.
در پی امضای برجام، آمریکا تحریمهای مرتبط با برنامه هستهای ایران را که شرکتهای غیرآمریکایی را هدف قرار میداد لغو کرد. طبق قوانین آمریکا، شهروندان و شرکتهای آمریکایی همچنان مجاز به همکاری با ایران نیستند، ولی لغو تحریمهای هستهای باعث شد تا راه برای همکاری شرکتهای غیرآمریکایی با ایران باز شود. آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی از هر فرصتی برای انتقاد از برجام استفاده میکند ولی به نظر میرسد شرکتهای تحت کنترل وی، از جمله غدیر به خوبی در حال بهرهبرداری از ثمرات این توافق هستند.
غدیر ظرف چند هفته پس از توافق هستهای، یک قرارداد ۵۰۰ میلیون یورویی با واحد مهندسی شرکت ایتالیایی فینمکانیکا برای ساخت یک نیروگاه برق امضا کرد. غلامرضا سلیمانی، مدیرعامل غدیر در آبان ماه سال گذشته حتی از تلاش برای ورود این شرکت به بازار بورس لندن تا پایان سال ۲۰۱۶ میلادی خبر داد، وعدهای که البته تا به امروز عملی نشده است.