رهبر جمهوری اسلامی ایران روز پنجشنبه اول فروردینماه سال ۹۸ با انتقاد از کشورهای غربی گفت: «اروپاییها، عملا از برجام خارج شدهاند، چراکه وظایف خود را در قبال برجام انجام ندادهاند».
آیتالله علی خامنهای در سخنرانی نوروزی خود که در نخستین روز سال در مشهد انجام میگیرد، تاکید کرد که «کشورهای اروپاییها پس از خروج آمریکا از برجام، باید در برابر آمریکا میایستادند و تحریمها به کلی برداشته میشد».
وی راهاندازی سازوکار مالی ویژه اروپاییها را به «شوخی تلخ» تعبیر کرد که به گفته او «بی معنی است».
«اینستکس» یا «ابزار حمایت از مبادلات تجاری»، نام نهادِ تازهای است که آلمان، فرانسه و بریتانیا برای کاهش اثر تحریمهای آمریکا علیه ایران راهاندازی کردهاند.
در هیئت ناظر آن اعضایی از فرانسه و آلمان حضور دارند و ریاست آن را نیز پر فیشر، مدیر سابق کومرتسبانک آلمان، برعهده دارد.
در واپسین روز کاری سال ۱۳۹۷، بانک مرکزی ایران از ثبت شرکت متناظر و همتراز اینستکس در تهران با هدف «رفع محدودیتهای تحریمها» خبر داد.
رهبر ایران در عین حال در سخنرانی خود، گفت: «از تحریم نباید بنالیم، از تحریمکنندگان توقعی نیست».
به گفته خامنهای، «از غربیها میتوان انتظار توطئه، خیانت و از پشت خنجر زدن داشت، ولی از آنها نمیتوان کمک و صداقت انتظار داشت».
او در عین حال تاکید کرد، این انتقادها به معنای قطع رابطه با کشورهای غربی نیست، چراکه ارتباط اشکال ندارد، بلکه «دنبالهروی و اعتماد» ایراد دارد.
رهبر ایران با اشاره به برخی تحلیلها و گفتههای صاحبنظران که سال ۹۸ را سال «تهدیدها» خواندهاند، گفت که «مطلقا» این تهدیدها را قبول ندارد.
آقای خامنهای افزود: «کسانی که تهدیدها را به رخ این و آن میکشند، دانسته یا ندانسته تحت تاثیر رجزخوانی دشمنان ملت هستند».
وی با اشاره به برخی سخنان دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا و جان بولتون، مشاور امنیت ملی ایالات متحده، آن سخنان را مصداق «رجزخوانی» توصیف کرد و آنها را «احمقهای درجه یک» نامید.
علی خامنهای، پیشتر نیز در دیماه پارسال، عبارت مشابهی را بر زبان رانده بود.
رهبر ایران سال ۱۳۹۸ را سال «فرصتها، امکانات و گشایش» نامید و تصریح کرد: «مشکل عمده کشور، مشکل اقتصادی و معیشت قشرهای ضعیف است».
وی «بخشی از این مشکل را ناشی از تحریم قدرتهای غربی یعنی آمریکا و اروپا و بخشی دیگر را به نقایص و ضعفهای مدیریتی در داخل»، مربوط دانست.
آقای خامنهای با اشاره به اینکه «مسئله اصلی و اساسی رونق تولید است»، گفت: «اگر رونق تولید ایجاد شود در بخشهای مختلف از جمله در اشتغال، کنترل تورم، توازن بودجه و بالا رفتن ارزش پول ملی و رفع مشکلات اقتصادی، تأثیر میگذارد».
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی پیشتر در گزارشی با فرض دو سناریوی خوشبینانه و بدبینانه، پیشبینی کرده بود که رشد اقتصادی ایران در سال ۱۳۹۸، در حالت اول ۳.۸- درصد و در حالت دوم ۵.۵- درصد باشد.
این سناریوها بر اساس میزان فروش نفت و همراهی یا مقاومت کشورهای اروپایی با آمریکا در تحریم علیه ایران، تدوین شدهاند.
رهبر جمهوری اسلامی در بخش دیگری از سخنرانی خود در مشهد، سیاستمداران غربی را «در باطن به معنای واقعی وحشی» توصیف کرد.
او در توضیح این سخنان خود، به کشتار مسلمانان نیوزیلند اشاره کرد و گفت: «در همین قضیه اخیر نیوزیلند، سیاستمداران و رسانههای اروپایی حاضر نشدند اسم حرکت تروریستی روی آن بگذارند و به آن حرکت مسلحانه گفتند».
آیتالله خامنهای تصریح کرد کشوری به «بدی دولت سعودی» سراغ ندارد.
وی گفت: «اعلام کردهاند برای این دولت نیروگاه هستهای و مراکز تولید موشک درست میکنند. آنجا اشکالی ندارد چون وابسته و متعلق به آنها است».
رهبر ایران در عین حال از ساخته شدن نیروگاه هستهای در عربستان استقبال کرد و گفت: «من شخصا ناراحت نمیشوم چون میدانم در دوران نه چندان دوری به دست مجاهدان اسلامی خواهد افتاد».
پس از درگیریها در سوریه و یمن روابط ایران و عربستان سعودی تیرهتر شده و مقامات دو کشور بارها علیه یکدیگر موضعگیری کردهاند.
مقامات جمهوری اسلامی عربستان را به حمایت از بنیادگرایی در منطقه و همچنین مخالفان حکومت جمهوری اسلامی متهم میکنند.
در واکنش مقامهای عربستان سعودی، ضمن رد این اتهامات، میگویند، جمهوری اسلامی ایران «بزرگترین حامی تروریسم» و عامل بیثباتی در منطقه است.