گزارشها حاکی است در بحبوحه «نگرانی عمیق اسرائیل» از قریبالوقوع بودن توافق واشینگتن و تهران برای احیای توافق هستهای موسوم به برجام، یائیر لاپید، نخستوزیر این کشور درخواست کرده است که در جریان سفر به نیویورک و حضور در مجمع عمومی سازمان ملل متحد با جو بایدن٬ رئیسجمهور آمریکا٬ دیدار کند.
کانال ۱۱ اسرائیل میگوید یائیر لاپید امیدوار است در روز ۲۰ سپتامبر با جو بایدن دیدار کند. قرار است رئیسجمهور آمریکا در این روز در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کند.
طبق این گزارش، این دیدار احتمالاً یک یا دو روز قبل از سخنرانی نخستوزیر اسرائیل در مجمع عمومی خواهد بود.
به گزارش جروزالم پست، منابع مطلع متعدد گفتهاند علیرغم پیشرفتهای اخیر در مذاکرات با ایران برای احیای برجام، یائیر لاپید هنوز نتوانسته است تلفنی با جو بایدن صحبت کند.
این گزارش میافزاید در ابتدا کاخ سفید گفته بود که جو بایدن در تعطیلات تابستانی به سر میبرد. اما رئیسجمهور آمریکا روز چهارشنبه به واشینگتن بازگشت.
جروزالم پست میگوید دفتر نخستوزیر اسرائیل از اظهارنظر درباره تماس تلفنی یا دیدار احتمالی یائیر لاپید با جو بایدن خودداری کرده است.
در همین زمینه، شبکه کان نیز به نقل از یک مقام ارشد اسرائیلی گفته است، مقامات دو کشور در حال مذاکره برای تعیین زمانی برای این دیدار هستند.
«توانمندی» هستهای ایران
بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل، نیز روز شنبه در دیدار با مسئولان اندیشکدههای اصلی واشینگتن اقدامات بیشتر در آستانه احیای برجام را ضروری دانست.
وزیر دفاع اسرائیل تاکید کرد که ایران در سالهای اخیر به دانش، زیرساختها و توانمندیهایی در زمینه هستهای دست یافته است که بسیاری از «آنها غیرقابل برگشت هستند».
او اضافه کرد: «این امر ایران را قادر میسازد تا برنامه هستهای خود را در طول دوره توافقی که محدودیتهای کمتری دارد، گسترش دهد.»
بنی گانتز تصریح کرد: «ایران در سال ۲۰۳۱ یعنی زمانی که این توافق به پایان میرسد، قادر به دستیابی به سلاح هستهای خواهد بود»
رسانههای اسرائیل روز شنبه با اشاره به جزئیات مذاکرات بنی گانتز با مشاور امنیت ملی کاخ سفید بر سر احیای برجام، نوشتند٬ اختلافات بین دولتهای اسرائیل و آمریکا کماکان باقی است و نزدیکی مواضع که هدف سفر وزیر دفاع اسرائیل به ایالات متحده بود، حاصل نشده است.
این رسانههای اضافه کردهاند که دیدار با بنی گانتز در جدول کاری ژنرال لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا، یا جو بایدن، رئیس جمهور، تعیین نشده، همان گونه که ایال حولاطا، مشاور امنیت ملی دولت اسرائیل، نیز بدون دیدار با آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، به اسرائیل بازگشت و به دیدار با وندی شرمن، معاون وزیر خارجه آمریکا، اکتفا کرد.
آمادگیهای دفاعی اسرائیل
بنی گانتز روز گذشته در دیدار با جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، خواستار ارتقای قابلیتهای نظامی برای رویارویی با ایران بدون توجه به امضای توافق احیای برجام شد.
دفتر وزیر دفاع اسرائیل میگوید بنی گانتز در این دیدار «بر اهمیت حفظ و توسعه قابلیتهای عملیاتی برای اهداف دفاعی و تهاجمی در مقابله با برنامه هستهای ایران و همچنین تجاوزات منطقهای (جمهوری اسلامی) تاکید کرد.»
دفتر وزیر دفاع اسرائیل اضافه کرده است که چنین مطالباتی بدون توجه به مباحث مرتبط با احیای توافق برجام مطرح شده است.
رئیسجمهوری آمریکا همواره ضمن تاکید بر رویکرد دیپلماتیک گفته است که گزینه نظامی آخرین راهحل برای مقابله با برنامه هستهای ایران است. جروزالم پست میگوید از نظر برخی از مقامهای اسرائیلی چنین اظهاراتی بهمثابه فقدان یک تهدید نظامی معتبر است که جمهوری اسلامی را از دستیابی به سلاح هستهای باز میدارد.
یائیر لاپید روز چهارشنبه٬ گفته بود ، «آمریکاییها بخش بزرگی از مواردی که ما میخواستیم در پیشنویسها بگنجاند را پذیرفتند.»
نخست وزیر اسرائیل این اظهارات را یک روز پس از ارائه پاسخ آمریکا به نظرات ایران درباره پیشنهاد اتحادیه اروپا مطرح کرد.
در همین حال، رسانههای اسرائیل گزارش دادند، داوید بارنئا، رئیس موساد، در نشستی توجیهی برای یائیر لاپید و دیگر مقامات این کشور گفته است، آمریکا «عجله دارد» که توافقی مبتنی بر «دروغ» را بپذیرد که به نفع واشینگتن و تهران است، اما «برای اسرائیل بسیار بد است.»
در همین زمینه٬ روزنامه اسرائیلی هاآرتص هم در گزارشی به مواضع گروههای سیاسی در این کشور در قبال احیای برجام در این کشور پرداخت است.
هاآرتص میگوید به طور کلی میتوان مخالفان احیای برجام را به دو گروه تقسیم کرد. گروه اول معتقدند که این توافق برای اسرائیل بد است. بنابراین میبایست به آمریکا فشار آورد تا موضع سختگیرانهتری در قبال احیای برجام اتخاذ کند یا حداقل امضای آن را به تاخیر بیندازد.
این گزارش میافزاید، گروه دوم معتقدند که احیای برجام به مثابه انتخاب گزینه «بد» از بین بد و بدتر است. با امضای این توافق توسعه برنامه هستهای ایران متوقف میشود، بعد باید منتظر ماند تا تهران دست به اقدام اشتباهی بزند. در این میان، اسرائیل میتواند قابلیتهای تهاجمی خود را که به گفته دولت یائیر لاپید در دوران بنیامین نتانیاهو کاملاً مورد غفلت قرار گرفته بود، تقویت کند.