دیوید بوکر، وکیل مراد طاهباز، دولتهای بریتانیا و آمریکا را به «اهمال» درباره موکل خود متهم کرد.
آقای بوکر در گفتوگوی اختصاصی با رادیو فردا گفت که تابعیت سهگانه طاهباز سبب شده او همچنان «گروگان» باقی بماند.
مراد طاهباز، عضو هیئت مدیره و از بنیانگذاران مؤسسه حیات وحش میراث پارسیان، ایرانیِ سهتابعیتی است که در بهمن ۱۳۹۶، در ایران، با اتهامهایی چون «همکاری با دولت آمریکا به عنوان دولت متخاصم» بازداشت شد و همچنان در زندان به سر میبرد.
دیوید بوکر، وکیل وی که سهشنبه، ۲۱ تیرماه، در نشست اندیشکده شورای آتلانتیک با موضوع بررسی وضعیت «گروگانهای چند تابعیتی در ایران» شرکت کرده بود، تاکید کرد که تابعیت ایرانی-آمریکایی-بریتانیاییِ موکلش رسیدگی به پرونده او را «زمانبرتر» و «پیچیدهتر» کرده است.
مراد طاهباز متولد بریتانیا است و علاوه بر تابعیت بریتانیایی، تابعیت آمریکایی هم دارد. از آنجا که پدر وی نیز ایرانی است، تابعیت ایران نیز «میراث خانوادگی اوست.»
بوکر ابراز امیدواری کرده که دولت بریتانیا «راهی» برای آزادی طاهباز پیدا کند و گفته در این زمینه، بین دولتهای بریتانیا و آمریکا «همکاری گستردهای در جریان بوده اما متاسفانه این همکاری در جریانِ جابهجایی وزیران خارجه بریتانیا و آمدنِ لیز تراس به جای دومینیک راب متوقف شد.»
وی به صراحت از ایجاد «نوعی شکاف» در همکاریهای بریتانیا و آمریکا در این زمینه خبر داده و گفته: «بریتانیا قرارداد خود را شکست و مراد را به دلایلی که برای خانواده او غیرمنطقی است بدون حمایت رها کرد.»
وکیل طاهباز افزود که موکلش، «تنها به دلیل تابعیت آمریکاییاش از قرارداد استرداد گروگانها کنار گذاشته شد.»
وی از دولت بریتانیا انتقاد کرده که حاضر نیست «گروگان بودنِ» مراد طاهباز در ایران را بپذیرد و ترجیح میدهد از تعبیر «بازداشتهای نادرست» در این زمینه استفاده کند.
به گفته بوکر، «موکل من گروگان گرفته شده، چون ایران هیچ دلیل قانونی برای بازداشت او ندارد و در واقع از او برای امتیازگیری استفاده میکند... معتقدم که دولت بریتانیا هم این را به خوبی میداند و نمیدانم که چرا حاضر نیستند از این تعبیر استفاده کنند.»
وی در ادامه این گفتوگو همچنین افزوده که دولت آمریکا طاهباز و سایر زندانیان دوتابعیتی را در ایران «گروگان» میداند، «اما اهمالهای مشابهی دارد.»
به گفته این وکیل دادگستری، «در آمریکا شیوه مشخصی برای بردنِ پروندههای گروگانها به دادگاه علیه ایران در نظر گرفته شده که به این ترتیب بر اساس قانون میتوان ثابت کرد که کسی گروگان است.»
وی افزود که در پرونده جیسون رضاییان، گزارشگر واشینگتن پست در ایران نیز همین اقدام انجام شد و «معتقدم اگر دادگاه آمریکایی میخواست پرونده مراد را بررسی کند او را گروگان اعلام میکرد.»
وی در توضیح «اهمالکاری» دولت آمریکا در این پرونده، به «پیشفرض» ایالات متحده نسبت به «مشروعیت قضایی کشورهای خارجی» اشاره کرده است.
بوکر با این حال افزوده «با توجه به بازداشت و نگهداشتن شهروندان آمریکایی در ایران»، دیگر این پیشفرض، «نمیتواند معنایی داشته باشد.»
پیش از این نیز رکسان طاهباز، دختر مراد طاهباز، پژوهشگر محیط زیست زندانی در ایران، دولت بریتانیا و وزارت خارجه این کشور را به «فراموش کردن» این خانواده و وظیفه خود در تلاش جدی برای آزادی این زندانی سیاسی متهم کرده و خواهان اقدام فوری شده بود.
مراد طاهباز، ۶۶ ساله، زاده و بزرگ شده در لندن، دوران دانشگاه خود را در آمریکا گذرانده و غیر از تابعیت بریتانیا شهروندی آمریکا را نیز دارد. او ۴ سال پیش همراه با هفت تن دیگر از محققان و فعالان محیط زیست در تهران بازداشت و به «جاسوسی» متهم شد.
برخی نهادهای اطلاعاتی رژیم ایران مدعی بودند که ردیابی گونههای حیات وحش با دوربینهای «بنیاد میراث پارسیان» که مراد طاهباز برای رصد گونههای حیات وحش در حال انقراض برپا کرده بود، در واقع «جاسوسی» بوده است.
دادگاه انقلاب در پشت درهای بسته و بهدور از موازین حقوق بشر، یک سال بعد از بازداشت مراد طاهباز او را به اتهام «ارتباط با دولت متخاصم آمریکا» به ۱۰ سال حبس محکوم کرد. اتهام «فساد فیالارض» از پرونده او پاک شده بود.