مصطفی نیلی، آرش کیخسروی، وکلای بازداشتی و مهدی محمودیان، فعال مدنی، در نامه‌ای به هیات نظارت مرکزی بر حقوق شهروندی، دلیل بازداشت خود را خودداری از امضای تعهدنامه مبنی‌بر عدم شکایت از علی خامنه‌ای و دیگر مقامات جمهوری اسلامی به دلیل سوءمدیریت کرونا عنوان کردند.
نویسندگان این نامه می‌گویند روز ۲۳ مرداد امسال قصد داشتند به دلیل بی‌تدبیری‌ها در زمینه مدیریت شیوع کرونا به عنوان «جمعی از شهروندان ایرانی» شکوائیه‌ای علیه رهبر جمهوری اسلامی، رئیس‌جمهوری پیشین و وزیر بهداشت او به اتهام «تسبیب در قتل غیرعمد» تنظیم کنند اما با هجوم «غیرقانونی» و «خشونت‌آمیز» ۱۵ مامور امنیتی قوه قضائیه به دفتر کار خود روبه‌رو شدند.
این نامه که در ۹ محور تنظیم و تهیه شده، به شکایت و شرح نقض قانون در موارد متعدد مربوط به حقوق شهروندی در پرونده آقای محمودیان و وکلای بازداشتی پرداخته است.
نویسندگان این نامه تصریح کردند «بیش از ۳۳ روز در سلول‌های امنیتی حفاظت اطلاعات قوه (سلول انفرادی) تحت فشار روحی و روانی» قرار گرفتند و تداوم بازداشت خود در انفرادی را «مصداق بارز شکنجه و نقض اعلامیه جهانی حقوق بشر و اصل ۳۸ قانون اساسی» خواندند.
بر این اساس، بازداشت‌شدگان ۳۳ روز در بند ۲۴۱ متعلق به حفاظت اطلاعات قوه قضائیه با شرایط خاص امنیتی همراه با نقض حقوق تماس و ملاقات با خانواده و وکیل نگهداری شدند که ۲۳ روز از آن نیز در سلول انفرادی گذشت.
این در حالی است که به نوشته این سه شهروند، تحقیقات مقدماتی در روز شانزدهم بازداشت به پایان رسیده و ادامه نگهداری در شرایط خاص و غیرقانونی صرفا برای «اعمال فشار بیشتر» بر بازداشت‌شدگان و «ایجاد رعب و وحشت در جامعه» بوده است.
نویسندگان همچنین با اشاره به دلایل خود برای تنظیم شکوائیه علیه مسئولان جمهوری اسلامی تاکید کرده‌اند که علی خامنه‌ای و دیگر مقامات در دوران همه‌گیری کرونا، «با بی‌تدبیری، مجیزگویی، بی‌عملی و مقدم دانستن منافع جناحی و سیاسی و اقتصادی به سلامت مردم، میلیون‌ها ایرانی را عزادار کرده و یا با مشکلات عدیده مالی و جانی روبه‌رو کرده‌اند».
مقام‌های جمهوری اسلامی دست‌کم در هفته‌های آغازین شروع همه‌گیری کرونا بسیار تلاش کردند تا این بیماری را کم‌اهمیت جلوه دهند و ورود ویروس کرونا به کشور را کتمان کنند.
اقدام دیرهنگام برای واردات واکسن کرونا در پی منع واردات واکسن آمریکایی و بریتانیایی از سوی رهبر جمهوری اسلامی و تاکید بر تولید واکسن داخلی، منجر به تشدید بحران کرونا و افزایش آمار مبتلایان و جان‌باختگان این بیماری در ماه‌های اخیر شد.
با این حال، به دلیل ناتوانی در تحقق وعده تولید واکسن داخلی، علی خامنه‌ای نهایتا روز ۲۰ مرداد امسال مجبور شد از فرمان قبلی خود عقب‌نشینی و اعلام کند که واکسن «به هر طریق ممکن» و هر چه سریع‌تر تامین شود.
پیشتر ابوذر نصرالهی، وکیل آرش کیخسروی، از عدم پذیرش این نامه که نویسندگانش قصد داشتند آن را از طریق مسئولان زندان به نهاد یاد شده ارسال کنند، خبر داده بود.
مهدی محمودیان همراه با مصطفی نیلی، آرش کیخسروی، محمدرضا فقیهی، مریم فرا افراز و لیلا حیدری، وکلای دادگستری، روز ۲۳ مرداد در دفتر انجمن حمایت از حقوق شهروندی در تهران توسط ماموران امنیتی بازداشت شدند.
ذبیح‌الله خداییان، سخنگوی قوه قضائیه، روز ۹ شهریور اتهام بازداشت‌شدگان را «اخلال در نظم» و برخی جرایم علیه امنیت ملی اعلام کرد.
از میان بازداشت‌شدگان مهدی محمودیان، مصطفی نیلی و آرش کیخسروی به‌رغم صدور کیفرخواست و تعیین شعبه دادگاه، همچنان در بند عمومی زندان اوین به سر می‌برند.
دادگاه رسیدگی به اتهامات این افراد قرار است روز ۲۱ مهر در شعبه ۲۹ دادگاه انقلاب تهران برگزار شود.
