امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، میشل بارنیه، مذاکره کننده پیشین اتحادیه اروپا در روند برگزیت را به مقام نخستوزیری انتصاب کرد.
آقای مکرون با این تصمیم در روز پنجشنبه ۱۵ شهریور قصد دارد به بنبست سیاسی پس از انتخابات پارلمانی اخیر که به نتیجه تعیینکنندهای نرسید پایان دهد.
سوال اصلی اکنون این است که آیا کابینه جدید به نخستوزیری میشل بارنیه میتواند برای اجرای اصلاحات مورد نظر رئیسجمهور حمایت پارلمان فرانسه را که دچاراختلافات عمیقی است جلب کند یا نه.
آقای بارنیه، سیاستمدار و تکنوکرات محافظهکار و با سابقه، در تصویب طرح بودجه سال ۲۰۲۵ با اولین چالش بزرگ خود در پارلمان روبرو خواهد شد و در صورت عدم موافقت احزاب سیاسی دیگر روند تصویب بودجه ممکن است به رایگیری در مورد اعتماد به هیئت دولت جدید بدل شود.
میشل بارنیه ۷۳ ساله و مسنترین نخستوزیر فرانسه در تاریخ معاصر است. او به جای گابریل اتل ۳۵ ساله، جوانترین نخستوزیر فرانسه، به این مقام منصوب شده است.
آقای بارنیه در سن ۲۷ سالگی به عضویت پارلمان فرانسه درآمد و پس از آن مقامهای ارشدی، از جمله وزیر کشاورزی و وزیر خارجه، را بر عهده داشته است. او در خارج از فرانسه به عنوان نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات خروج بریتانیا از این اتحادیه (برگزیت) بین سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱ شناخته میشود.
امانوئل مکرون در هفتههای اخیر سیاستمداران متعددی را برای نخستوزیری فرانسه در نظر گرفته بود ولی از قرار معلوم هیچیک از آنها از حمایت لازم برای تضمین یک دولت پایدار که اولویت اصلی رئیسجمهور است، برخوردار نبودند.
هیچ تضمینی وجود ندارد که آقای گارنیه بتواند حمایت اکثریت پارلمانی برای اجرای اصلاحات مورد نظر رئیسجمهور فرانسه و حتی حمایت لازم برای پایداری دولت خود را جلب کند.
ولی دستکم حزب راست افراطی اجماع ملی، بزرگترین حزب در پارلمان فرانسه، روز پنجشنبه اعلام کرد که اگر میشل بارنیه برخی از شروط مورد نظر این حزب را تأمین کند با انتصاب او مخالفت نخواهد کرد.
میشل بارنیه از طرفداران سرسخت اتحادیه اروپا، سیاستمدار و تکنوکرات معتدلی است. ولی او در سال ۲۰۲۱ در کارزار انتخاباتی برای احراز نامزدی حزب جمهوریخواه فرانسه در انتخابات ریاست جمهوری مواضع تندی اتخاذ کرد و گفت مهاجرت به فرانسه از کنترل خارج شده است، موضعی که حزب اجماع ملی نیز از آن دفاع میکند.
دیدگاههای سیاسی آقای بارنیه در مجموع به امانوئل مکرون بسیار نزدیک است. برای آقای مکرون این موضوع بسیار مهمی است چون میخواست نخستوزیری را انتخاب کند که اصلاحات او در سالهای اخیر، از جمله افزایش سن بازنشستگی، را لغو یا تعدیل نکند.
موفقیت آقای بارنیه و دولتش در دفاع از این اصلاحات و اجرای سایر اصلاحات مورد نظر رئیسجمهور تضمین شده نیست.
او برای تصویب هر طرح جدیدی در پارلمان به چانه زنی و جلب حمایت بخش قابل توجهی از اعضای پارلمان نیاز خواهد داشت چون طرفداران امانوئل مکرون در مجالس قانونگذاری کمتر از یک سوم کرسیها را در اختیار دارند.
در حدود دو ماهی که از انتخابات پارلمانی میگذرد و امانوئل مکرون در جستجوی یک نخستوزیر جدید بود وضعیت مالی دولت فرانسه بدتر شده است.
وزیر اقتصاد کنونی که به زودی ممکن است کابینه را ترک کند اخیراً هشدار داد که جبران کسری بودجه و بازپرداخت بدهیهای دولتی مستلزم کاهش چشمگیر در هزینههای عمومی است.
فراخوان انتخابات زودرس پارلمانی از سوی امانوئل مکرون حدود سه ماه پیش قمار بزرگی بود که به نتیجه مورد نظر رئیسجمهور فرانسه نرسید.
حزب آقای مکرون بسیاری از کرسیهای خود را از دست داد. ائتلاف احزاب چپگرا تحت عنوان جبهه مردمی نوین بیشترین و پس از آن حزب راستی افراطی اجماع ملی بیشترین کرسیها را به دست آوردند.
ائتلاف احزاب چپگرا که بیشترین کرسی را به دست آورده بود تعیین نخستوزیر جدید را حق مشروع خود میدانست ولی آقای مکرون درخواست آنها را نپذیرفت.
وزنه پارلمانی احزاب چپ در حدی نیست که بتوانند با رای عدم اعتماد دولت میشل بارنیه را برکنار کنند ولی با فراخوان اعتراضات خیابانی میتوانند به او فشار بیاورند.