با گذشت چند روز پس از تائید گزارش‌ها از تلف شدن هزاران پرنده، از جمله فلامینگو، در تالاب میانکاله در استان مازندران، همچنان گزارش‌های مختلفی از دلیل تلف‌شدن آن‌ها منتشر می‌شود: از مسمومیت طبیعی، بیماری تا تقابل شکارچیان و سازمان حفاظت محیط زیست.
تا کنون و با گذشت دو هفته از شروع تلفات، بین ده هزار تا ۱۳ هزار پرنده که بیشتر آن‌ها از گونه‌های فلامینگو و چنگر هستند، تلف شده‌اند.
چنگر از پرندگان آبزی و بومی ایران است. فلامینگوها نیز آب‌چر هستند و در مرداب‌های ساحلی، لجن‌زارها و مانند این‌ها به سر می‌برند.
بعد از ظهر روز ۱۶ بهمن ماه خبرگزاری دولتی «ایرنا»، به نقل از معاون آموزشی سازمان حفاظت محیط زیست، گزارش داده «آمار تلفات روز جاری (چهارشنبه) به کمتر از انگشتان یک دست رسیده است».
البته آماری از پرندگان زنده در محل ارائه نشده و رقم تازه تلفات بر اساس لاشه‌های جمع‌آوری شده‌است. خبرگزاری‌های داخلی گزارش داده بودند کلا در حدود ۱۳ هزار پرنده امسال به منطقه مهاجرت کرده بودند.
بر اساس آن‌چه سازمان دامپزشکی و همچنین مقام‌های ارشد سازمان حفاظت محیط زیست به خبرگزاری‌های دولتی در ایران گفته‌اند دلیل تلفات «مسمومیت ناشی از عوامل باکتریایی و بوتولیسم» عنوان شده‌است.
رئیس سازمان دامپزشکی به ایسنا گفته «در مکان‌های راکد همچون باتلاق و یا تالاب، بوته‌های پوسیده شده و یا لاشه حیوانات آبزی میکروبی به نام کلسترو-بوتولیوم تولید می‌کند که سبب ایجاد بیماری بوتولیسم می‌شود».
معاون سازمان حفاظت محیط زیست در گفت‌وگو با ایرنا تاکید کرده که منشا مسمومیت یا بوتولیسم هنوز مشخص نیست و پژوهش‌ها و بررسی‌های دقیق‌تری باید انجام شود.
سازمان حفاظت محیط زیست مابقی آن‌چه در فضای مجازی منتشر شده را «گمانه‌زنی» توصیف کرده‌است.
البته بررسی موضوع تلفات گسترده پرندگان در تالاب میانکاله، و تائید یا رد اظهارات از سوی رسانه‌هایی که مستقیما تحت نظارت نیستند، به‌مانند موارد مشابه دیگر، کار آسانی نیست. به همین دلیل نیز فضای مجازی مملو از گمانه‌زنی و اظهار نظر می‌شود.
در هر حال دست‌کم در این مورد مشخص اظهارات دیگری نیز از سوی برخی کنشگران و فعالان سرشناس محیط زیست مطرح شده‌است.
از جمله اسماعیل کهرم که به روزنامه «همدلی» گفته «واقعیت این است که در تالاب سم ریخته‌اند».
آقای کهرم با اشاره به فعالیت شکارچیان، صیادان، گاومیش‌داران، کشاورزان و دیگران و از طرف دیگر سازمان حفاظت محیط زیست در محل، اظهار کرده «این‌ها وقتی که به دلایلی با یکدیگر به مشکل می‌خورند و وضعیت پیچیده می‌شود و برخی اوقات از سوی برخی از آنان چنین اقداماتی صورت می‌گیرد و در تالاب سم می‌ریزند».
این کنشگر محیط زیست افزوده موارد مانند این در گذشته نیز رخ داده‌است.
خبرگزاری ایسنا نیز گفته به گمان گروهی از متخصصان و فعالان آلودگی آب و برخی عوامل دیگر که هنوز بررسی نشده نیز ممکن است دلیل تلفات «بی‌سابقه» پرندگان در این منطقه باشد.
همزمان سازمان‌های محیط زیست و دامپزشکی در جلسه مشترکی در مورد مرگ این پرندگان مقرر کرده‌اند تا تأیید نهایی سازمان دامپزشکی «هرگونه شکار پرندگان در دو استان مازندران و گلستان همچنان ممنوع باشد».
تالاب میانکاله بخشی از شبه‌جزیره‌ای به همین نام است و در جنوب شرقی دریای خزر قرار دارد.
شبه‌جزیره میانکاله نزدیک به ۷۰ هزار هکتار مساحت دارد. میانکاله به عنوان یک منطقه حفاظت‌شده، پناهگاهی برای حیات وحش و پرندگان مهاجر به شمار می‌رود.
گفته می‌شود در سواحل جنوبی خزر منطقه‌ای مانند میانکاله، با چنین طبیعت دست‌نخورده‌ای، وجود ندارد یا بسیار کمیاب است.
