گروه تحقیقات مشترک که درباره سقوط چهار سال پیش هواپیمای مالزیایی در شرق اوکراین تحقیق میکند روز پنجشنبه برای نخستین بار اعلام کرد موشکی که موجب سرنگونی این هواپیما شد «در اختیار واحدهای نظامی روسیه» بوده است؛ روسیه بلافاصله این اتهام را رد کرد.
هواپیمای مسافربری مالزیایی به شماره MH17 حدود چهار سال پیش هنگامی که از آمستردام هلند رهسپار کوالالامپور مالزی بود در شرق اوکراین سرنگون شد و تمامی ۲۹۸ سرنشین آن کشته شدند. در طول سالهای اخیر دولت اوکراین و جداییطلبان هوادار روسیه یکدیگر را به سرنگونی این هواپیما متهم کردهاند.
نتایج نهایی گروه مشترک تحقیق روز پنجشنبه در نشستی خبری در شهر اوترخت هلند اعلام شد.
به گفته ویلبرت پائولیسن، سرپرست بازرسان هلندی، موشک روسی «بوک» که پرواز MH17 را سرنگون کرد ابتدا «در اختیار تیپ ۵۳ موشکی روسیه بوده است که در شهر کورسک این کشور مستقر بود».
گروه تحقیقات پیش از این نیز علت سرنگونی هواپیمای مالزیایی را «موشک روسی بوک» اعلام کرده اما تنها گفته بود که این موشک از روسیه به خاک اوکراین منتقل شده و از منطقه تحت کنترل شورشیان اوکراین شلیک شده است.
اما مقامهای هلندی روز پنجشنبه با پخش تصاویر و ویدئوهایی گفتند «به دشواری توانستهاند مسیر انتقال موشک از شهر کورسک تا مرز اوکراین را بازسازی کنند».
روسیه که پیش از این بارها دست داشتن در شلیک موشک به سوی هواپیمای مالزیایی را رد کرده بود روز پنجشنبه نیز بلافاصله به نتایج گروه مشترک تحقیق واکنش نشان داد.
وزارت دفاع روسیه در بیانیهای که در اختیار رسانهها قرار داد گفته است «حتی یک موشک ضدهوایی» نیز در مرز روسیه و اوکراین «جابهجا نشده است».
اما گروه تحقیقات مشرتک روز پنجشنبه با انتشار ویدئوهایی گفت در تاریخ ۲۳ ژوئن ۲۰۱۴ کاروانی شامل حدود پنجاه خودرو که محمولهای از جمله شش موشک بوک-تلار را حمل میکرد از شهر کورک روسیه خارج شد و این موشکها حدود یک ماه پس از آن، بارها در تصاویر ثبتشده در شرق اوکراین دیده میشود.
به گفته سرپرست بازرسان هلندی، هر یک از موشکهای بوک-تلار «شماره ویژهای دارد که همچون اثر انگشت برای آن موشک به شمار میرود».
گروه مشترک تحقیقات که سرپرستی آن را هلند برعهده دارد درباره حدود یکصد نفر از کسانی که نقشی احتمالی در سقوط هواپیمای MH17 داشتهاند تحقیق میکند اما تاکنون نام هیچ یک از این مظنونان را اعلام نکرده است.
گروه تحقیقات همچنین گفته است که از هویت دو فردی که با نامهای مستعار «اوریون» و «دولفین» مکالمه میکنند مطلع است.
دو مکالمه صوتی، مربوط به پیش و پس از سقوط هواپیما، در بین مدارکی بود که گروه تحقیقات مشترک منتشر کرده بودند و برخی گروههای پژوهشی درباره صاحبان این صداها حدسهایی مطرح کرده بودند.
مقامهای گروه تحقیق در نشست خبری روز پنجشنبه تأکید کردند با اینکه تحقیقات در مرحله پایانی قرار دارد، اما «هنوز کارهای دیگری باقی مانده» و «اعلام جرم» در مراحل بعد خواهد بود.
بر اساس توافق بین هلند و دیگر کشورهای درگیر در ماجرای سقوط هواپیمای مالزیایی، هر یک از مظنونانی که در این پرونده بازداشت شوند در دادگاههای هلندی محاکمه خواهند شد.