رهبران کشورهای عضو ناتو در بيانيه پايانی جلسه روز دوشنبه ۲۴ خرداد اعلام کردند که چین یک چالش امنیتی دائمی است که تلاش می‌کند نظم بین‌المللی را زیر سئوال ببرد.
آن‌ها درعین حال در مورد سرعت تولید موشک‌های هسته ای چین ابراز نگرانی کردند.
در بیانیه پایانی اجلاس رهبران کشورهای عضو ناتو گفته می‌شود که «اهداف و رفتار تعرضی چین برای نظم بین‌المللی مبتنی بر اصول پذیرفته شده و مناطقی که از نظر امنیتی برای ناتو مهم هستند یک چالش سیستماتیک است».
رهبران ۳۰ کشور عضو ناتو از اطلاق مفهوم «تهدید یا خطر» به چین پرهیز کرده ولی در مورد «سیاست‌های تعرضی» و سرعت مدرن‌سازی نیروهای مسلح و استفاده از نشر اطلاعات غلط توسط چین ابراز نگرانی کردند.
رهبران ناتو از پکن خواستند که به تعهدات بین‌المللی خود عمل کرده و در نظام جهانی مسئولانه رفتار کند.
بیانیه ناتو در شرایطی منتشر می‌شود که جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، اقدامات خود برای جلب حمایت متحدان واشینگتن در مقابله با چین و تمرکز روی پرونده حقوق بشر و رفتار تعرضی آن کشور در آسیای شرقی و اقیانوسیه را افزایش داده است.
آقای بایدن در اجلاس کشورهای گروه هفت نیز موضوع رفتار چین با مسلمانان اویغور را مطرح کرد و در پایان آن اجلاس سه روزه که در انگلستان برگزار شد از همکاری کشورهای دیگر در این زمینه ابراز رضایت کرد.
البته او یادآوری کرد که در مورد لحن انتقاد از پکن در این زمینه هنوز بین متحدان آمریکا اختلاف‌نظرهایی وجود دارد.
در بیانیه اجلاس ناتو با صراحت گفته می‌شود که «اعضای ناتو با در نظر گرفتن امنیت کشورهای عضو با چین برخورد خواهند کرد».
سفارت چین در لندن روز دوشنبه در واکنش به بیانیه پایانی اجلاس سران گروه هفت گفت: «این بیانیه اتهام‌زنی عامدانه و دخالت در امور داخلی چین است و نیات خبیثانه چند کشور از جمله آمریکا را به خوبی آشکار می‌کند».
دولت چین تاکنون به بیانیه پایانی اجلاس ناتو واکنش نشان نداده است.
رهبران کشورهای عضو ناتو اجلاس روز دوشنبه را مقطع مهمی در حیات این پیمان توصیف کردند که در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ به دلیل زیر سئوال بردن پیمان‌های چند جانبه آمریکا و متحدانش تضعیف شده بود.
جو بایدن به محض ورود به مقر مرکزی ناتو، در دیدار با ینس استولتنبرگ، دبیرکل این پیمان، بر تعهد واشینگن بر ماده پنج اساسنامه ناتو تاکید کرد. این ماده تصریح می‌کند که هرگونه حمله و یا تهدیدی علیه تک تک اعضا با واکنش مشترک تمامی اعضای پیمان مواجه خواهد شد.
آقای بایدن گفت: «ماده پنج اساسنامه ناتو برای آمریکا مقدس است. می‌خواهم اعضای ناتو بدانند که آمریکا با آن‌هاست».
سخنان آقای بایدن با موضع‌گیری های دونالد ترامپ که در سخنانش ناتو را «منسوخ شده» توصیف کرده بود تضاد آشکاری دارد.
دبیرکل ناتو نیز پس از دیدار با جو بایدن گفت: «این اجلاس در مقطع مهمی برگزار می‌شود. رقابت‌های ژئوپلیتیک، بحران‌های منطقه‌ای، تروریسم، حملات سایبری و پیامدهای تغییرات اقلیمی رو به افزایش است».
او افزود: «هیچ ملت و یا قاره ای نمی‌تواند به تنهایی با این چالش‌ها رو به رو شود. ولی اروپا و آمریکای شمالی در کنار یکدیگر تنها نخواهند بود».
