فلسطینیان و هواداران آنها همراه با سازمانهایی در آمریکا و برخی از سیاستمداران اسرائیلی، از نخستوزیر اسرائیل به دلیل نقشهای که در سخنرانی روز جمعه خود در سازمان ملل به دست گرفت و در آن هیچ نشانی از اراضی فلسطینی نبود، انتقاد کردند.
بنیامین نتانیاهو روز ۳۱ شهریور در سخنرانی در هفتاد و هشتمین دوره مجمع عمومی سازمان ملل متحد هنگام تشریح سیاست خود برای گسترش صلح با عربستان سعودی و کشورهای دیگر، نقشهای را نشان داد که در آن «اسرائیل کوچک، منزوی و احاطه شده در میان دنیای عرب متخاصم» در سال ۱۹۴۸ میلادی در زمان برپایی کشور اسرائیل دیده میشد.
او کمی بعد نیز تصویر پشت این نقشه مبنی بر تلاش اسرائیل برای تحقق صلح با عربستان و پیمان صلح با مصر، اردن، سودان، امارات متحده عربی را نشان داد.
اما محدوده اسرائیل در هر دو طرف نقشه در دست آقای نتانیاهو، مرزهای اسرائیل را میان اردن تا دریای مدیترانه نشان میداد بدون اشاره به وجود اراضی فلسطینی کرانه باختری، در شرق بیتالمقدس (اورشلیم) یا نوار غزه.
آقای نتانیاهو در اشاره به طرح مورد حمایت آمریکا برای احداث خط راهآهن از هند به اروپا با گذر از عربستان، اسرائیل و اردن، خطی را با ماژیک قرمز رنگ از هند تا به اروپا کشید. او اعلام این طرح در جریان نشست اخیر سران کشورهای گروه ۲۰ در دهلی نو را یک «برکت» از نعمتهای بزرگ دیگر برای «آشتی گستردهتر بین یهودیت و اسلام؛ بین اورشلیم و مکه، بین فرزندان اسحاق و فرزندان اسماعیل» نامید.
بنیامین نتانیاهو یادآوری کرد که در یکی از سخنرانیهای دهه گذشته خود در مجمع عمومی سازمان ملل از ماژیک قرمز برای نشان دادن «نفرین» تهدید هستهای حکومت ایران استفاده کرده بود اما حال از این ماژیک برای نشان دادن خط صلح و برکات بزرگ آن برای منطقه استفاده میکند. خط قرمز رنگی که او کشید، از عربستان نیز که همانند شش کشور دیگر دارای پیمان صلح با اسرائیل سبزرنگ بودند، عبور کرد.
لیث عرفه، سفیر تشکیلات فلسطینی در آلمان، در شبکه ایکس نوشت که هیچ توهینی به تمامی اصول بنیادی سازمان ملل بالاتر از این نیست که ببینیم نتانیاهو «نقشه اسرائیل»، از نهر تا بحر را از تریبون مجمع عمومی سازمان ملل نشان میدهد.
«از نهر تا بحر» اشاره به اراضی میان رود اردن تا دریای مدیترانه است. قطعنامههای سازمان ملل، آمریکا، اروپا و کشورهای زیادی در جهان تأکید دارند که کشور مستقل فلسطین باید در کرانه باختری، شرق بیتالمقدس و باریکه غزه، که بخشی از مساحت میان رود اردن تا دریای مدیترانه است، در کنار اسرائیل برپا شود. اما اسرائیل ۷۵ سال بعد از موجودیت خود مرزهایش را تعیین نکرده است.
آقای عرفه افزود نتانیاهو با این نقشه وجود فلسطین و مردم آن را انکار میکند و در تلاش است تا مخاطبان را با لفاظیهایی در باره صلح در منطقه گمراه کند در همان حال که «طولانیترین اشغال ستیزهجویانه در جهان کنونی را تثبیت میکند».
لیث عرفه نوشت همانگونه که محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردانی، (در سخنرانی روز ۳۰ شهریور در سازمان ملل) پاسخ داد: کسانی که تصور میکنند صلح در منطقه بدون احقاق حقوق کامل و مشروع مردم فلسطین امکانپذیر است، در توهم هستند.
تسیپی لیونی، وزیرخارجه پیشین اسرائیل، شامگاه ۳۱ شهریور به شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل گفت نقشه در دست نخستوزیر نیات واقعی او و دولت راستگرایش را نشان میدهد و هرچند اسرائیل میتواند با کشورهای دیگر صلح کند اما باید به فکر حل معضل بزرگ خود با فلسطینیان باشد.
خضر سوسکیند، مدیر گروه «آمریکاییها برای صلح اکنون»، در شبکه ایکس نوشت نقشه اسرائیل بزرگ «شاید تنها بخش صادقانه» در سخنان نخستوزیر اسرائیل بود.
دیلان ویلیامز، از مسئولان گروه آمریکایی «جی استریت» هم در شبکه ایکس نوشت آمریکا و جوامع یهودی آن باید استفاده از نقشهای را که خلاف مصوبات سازمان ملل است، محکوم کند همانگونه که نقشههای فلسطینی بدون ذکر اسرائیل را نکوهش کرده است.
آقای نتانیاهو در سخنرانی سازمان ملل گفت او مدتها در پی صلح با فلسطینیان بوده اما معتقد است که نباید به فلسطینیان در مورد معاهدات جدید صلح میان اسرائیل و کشورهای عربی، حق وتو داده شود.
او افزود: فلسطینیان میتوانند (از امتیازات) صلح گستردهتر بهرهمند شوند و باید بخشی از این روند باشند...برقراری صلح با کشورهای عربی چشمانداز صلح بین اسرائیل و فلسطینیان را تقویت میکند.
ولیعهد عربستان هفته گذشته برای نخستین بار به صراحت از نزدیک شدن بیشتر «هر روز» کشورش و اسرائیل در کوششهای عادیسازی رابطه سخن گفته بود. رسانههای اسرائیل این اظهارات محمد بنسلمان را «تاریخی» نامیده و همزمانی آن با حضور بنیامین نتانیاهو در آمریکا را مورد توجه قرار دادند.
محمد بنسلمان در گفتوگو با فاکس نیوز بر لزوم تحقق مطالبات فلسطینیان تأکید کرد.
در این میان، بنیامین نتانیاهو در پی نطق روز جمعه در سازمان ملل، در گفتوگو با شبکه سیانان تأکید کرد که صلح بین اسرائیل و عربستان «نقشه خاورمیانه را برای ابد تغییر خواهد داد».
نخستوزیر اسرائیل جمعه شب به فاکس نیوز نیز گفت پنجره فرصتهای این صلح در ماههای آینده گشوده است و اگر از آن استفاده نکنیم، برای سالها بسته خواهد شد.
الی کوهن، وزیر خارجه اسرائیل جمعه شب گفت شش کشور دیگر غیر از عربستان در راه عادیسازی رابطه با اسرائیل هستند. شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل اعلام کرد مالزی و اندونزی، دو کشور بزرگ مسلماننشین در شرق آسیا در میان شش کشور یادشده هستند.