یک مقام غربی روز شنبه ۲۷ خرداد به رویترز گفت، هدف اصلی توافق قریب الوقوع آمریکا با ایران بر سر برنامه هستهای این کشور، جلوگیری از حمله احتمالی اسرائیل به جمهوری اسلامی است.
این مقام غربی که نامش فاش نشده تصریح کرد: «[ممکن است] ایرانیها دچار اشتباه محاسباتی شوند، چیزی که ما میخواهیم از آن جلوگیری کنیم، پاسخ شدید اسرائیل است.»
دفتر نخست وزیری اسرائیل حاضر نشد به پرسش خبرگزاری رویترز در این زمینه پاسخ دهد.
طی روزهای اخیر گزارشهایی در خصوص مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا در عمان و از طریق کانالهای دیگر منتشر شده است.
مقامهای آمریکایی اما گزارشها در خصوص «توافق» با ایران را رد کرده و گفتهاند، احیای توافق هستهای موسوم به برجام در دستور کار دولت جو بایدن نیست.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، هم سهشنبه گذشته، در کمیته امور خارجه و دفاع پارلمان این کشور، گفت: «موضع ما روشن است. هیچ توافقی با ایران، اسرائیل را ملزم نمیکند، زیرا (اسرائیل) هر کاری که لازم باشد برای دفاع از خود انجام خواهد داد.»
این در حالی است که یک نماینده ارشد پارلمان اسرائیل روز شنبه گفت، در صورتی که «تفاهم» بین آمریکا و ایران شامل نظارت دقیق بر برنامه هستهای تهران باشد٬ اسرائیل با آن کنار خواهد آمد.
یولی ادلستین، رییس کمیته امور خارجه و دفاعی پارلمان اسرائیل، به کانال ۱۲ این کشور گفت: «این یک توافق گسترده و جامع نیست و بیشتر شبیه یک توافق کوچک یا یک یادداشت تفاهم است و اگر نظارتی واقعی[بر برنامه هستهای ایران] در آن وجود داشته باشد، فکر میکنم اسرائیل بتواند با آن کنار بیاید.»
خبرگزاری رویترز هم روز گذشته به نقل از «منابع آمریکایی و غربی» نوشت که مذاکرات اخیر صرفا دستیابی به نوعی «تفاهم» است، زیرا هرگونه «توافق» با ایران، مستلزم آگاهی و تایید کنگره است و بسیاری از اعضای کنگره به دلیل کمک نظامی ایران به روسیه، سرکوب مخالفان در داخل و حملات گروههای نیابتی ایران به اهداف آمریکایی در منطقه، با دادن هرگونه امتیازی به جمهوری اسلامی مخالفند.
در پی ناکام ماندن مذاکرات احیای برجام، دولت جو بایدن امیدوار است با محدود کردن فعالیت هستهای ایران از تشدید رقابت تسلیحاتی در خاورمیانه و احتمال اقدام نظامی اسرائیل پیشگیری کند.
یک مقام غربی روز گذشته به رویترز گفت که هدف این تماسهای آمریکا با ایران، بوجود آوردن وضعیت مستمری است که برای همه قابل قبول باشد. قانع کردن و یا وادار کردن ایران به عدم عبور از خطر قرمز غرب یعنی غنیسازی ۹۰ درصدی و احتمالا متوقف کردن غنیسازی ۶۰ درصدی است.
این مقام خاطر نشان کرد که علاوه بر «توقف» غنیسازی ۶۰ درصدی، دو طرف به احتمال فراوان در مورد همکاری بیشتری ایران با آژانس و به کار نیانداختن سانتریفیوژهای پیشرفته بيشتر در ازای آزاد کردن «بخش قابل توجهی» از دارایی مسدود شده ایران گفتوگو میکنند.
یک مقام آمریکایی هم به رویترز گفت، یکی از اهداف مهم دولت آمریکا پیشگیری از وخیم شدن بحران هستهای و جلوگیری از احتمال درگیری نظامی بین ایران و اسرائیل است.
دولت جو بایدن به دلیل حساسیتها و مخالفت بخش قابل توجهی از نمایندگان کنگره با هرگونه «توافق رسمی» با جمهوری اسلامی، که طبق قانون مستلزم بررسی و تصویب آن از سوی کنگره است، از به کاربردن مفهوم «توافق یا معاهده» پرهیز میکند.
رییس جمهوریخواه کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا نیز روز پنجشنبه گذشته در نامهای به جو بایدن نوشت:«هر گونه تفاهم و یا قراری با ایران حتی اگر غیررسمی باشد باید به کنگره تسلیم شود.»