مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا می‌گوید روسیه می‌خواست از لغو تحریم نفتی ایران جلوگیری کند «زیرا اگر ایران تولید خود را از سر بگیرد، نفت بیشتری وارد بازار می‌شود و این به نفع روسیه نیست».
جوزپ بورل روز دوشنبه هشتم فروردین پس از بازگشت از سفر منطقه‌ای خود به کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس، در پارلمان اروپا گفت: دو هفته پیش به نظر می‌رسید که توافق با ایران حاصل شده است. «بعد روسیه وارد شد و مانع‌تراشی کرد» زیرا مسکو به‌دنبال کسب امتیاز از غرب به‌دلیل جنگ خود در اوکراین است.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، روز ۱۴ اسفند از آمریکا خواسته بود تضمین کتبی بدهد که تحریم‌های غرب علیه آن کشور به‌دلیل تجاوز به اوکراین، روی همکاری‌های اقتصادی و نظامی مسکو و تهران تاثیر نخواهد گذاشت.
او پس از مدتی اعلام کرد که مسکو در این زمینه از آمریکا تضمین گرفته است. مقام‌های آمریکایی با تقبیح اقدام روسیه در مانع‌تراشی بر سر راه احیای برجام، تاکید کردند که تحولات اوکراین و برجام ربطی به هم ندارند.
آژانس بین‌المللی انرژی اخیرا اعلام کرد تحریم‌های غرب می‌تواند تولید و صادرات نفت روسیه را ۳۰ درصد کاهش دهد. ایران و ونزوئلا، در صورت رفع تحریم‌های آمریکا قادر به افزایش روزانه بیش از دو میلیون بشکه نفت طی ماه‌های آینده هستند.
ایران همچنین ۱۱۰ میلیون بشکه نفت بی‌مشتری انبار شده در تاسیسات خشکی و تانکرهای لنگر انداخته در خلیج فارس دارد که می‌تواند به سرعت راهی بازار شده و بخشی از افت صادرات نفت روسیه را جبران کند.
بورل: تضمینی برای دستیابی به توافق وجود ندارد
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ادامه اظهاراتش گفت مذاکرات بین ایران و طرف‌های حاضر در برجام اکنون به مشکل خورده است.
آقای بورل افزود: «اکنون موارد دیگری پیش آمده است که ربطی به برجام ندارند- تضمین‌هایی در مورد سپاه پاسداران».
اشاره این مقام اروپایی به درخواست جمهوری اسلامی ایران برای خارج کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمان‌های تروریستی ایالات متحده آمریکا است.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با ابراز تردید نسبت به دستیابی به توافق برای احیای برجام گفت: «باعث شرمساری خواهد بود که به نوعی توافق نرسیم، آن هم وقتی که این قدر به آن نزدیک هستیم. اما نمی‌توانم تضمین بدهم که به توافق خواهیم رسید».
براساس توافق سال ۲۰۱۵ بین ایران و شش قدرت جهانی موسوم به برجام، بخش اصلی تحریم‌ها علیه تهران که مربوط به فعالیت‌های هسته‌ایش بود به مرور لغو و ایران نیز موظف شد که دامنه فعالیت‌های هسته‌ای خود از جمله حجم و غلظت غنی‌سازی را محدود کند.
اما در پی خروج دولت دونالد ترامپ از برجام در اردیبهشت سال ۹۷ و از سرگیری تحریم‌های شدید علیه ایران، موجودیت برجام به خطر افتاد.
ایران نیز از سال ۹۸ به تدریج از تعهدات خود در این توافق عدول کرد و فعالیت‌های هسته‌ایش از جمله غنی‌سازی ۲۰ و ۶۰ درصدی اورانیوم، استفاده از سانتریفوژهای پیشرفته و تعلیق پروتکل الحاقی را دنبال کرد.
با آغاز دوران ریاست‌جمهوری جو بایدن در ژانویه ۲۰۲۱ مذاکرات برای احیای برجام آغاز شد و در هفته‌های اخیر همه طرف‌های حاضر در مذاکرات در مورد رسیدن به توافق ابراز خوشبینی می‌کردند.
با این حال،درخواست غیرمترقبه روسیه و سپس تقاضاهای ایران از آمریکا مبنی بر لزوم خروج سپاه از فهرست سازمان‌های تروریستی آمریکا، تضمین ایالات متحده به عدم خروج مجدد از برجام و رفع همه تحریم‌ها موجب توقف مذاکرات وین شد و هیچ چشم‌اندازی برای از سرگیری آن وجود ندارد.
