يک کارشناس مسايل امنيتی در موسسه اطلاعاتی جينز به راديو فردا می گويد عربستان سعودی و ايران هر دو بازنده اصلی جنگ ميان شيعه و سنی در منطقه خواهند بود.
با بالا گرفتن جنگ لفظی آمريکا و ايران، مناسبات عربستان سعودی و جمهوری اسلامی در هفته های اخير، شاهد دو جانب تا حدودی متفاوت بوده است.
از يک سو پادشاه عربستان در باره آنچه او «تلاش ايران برای گسترش تشيع» خواند، هشدار داد.
عربستان سعودی به عنوان کشوری با اکثريت جمعيتی سنی مذهب، همواره از افزايش قدرت احزاب شيعه در دولت نوپای عراق، ابراز نگرانی کرده است.
از سوی دیگر شاهزاده سعود الفيصل وزير امور خارجه عربستان سعودی در باره تجزيه عراق، به ايران هشدار داد و از اين کشور خواست که در امور اعراب «دخالت» نکند.
سپس، در ادامه تلاش عربستان سعودی برای «کمک به حل بحران لبنان»، سفير عربستان در این کشور، به آنچه او «نقش غير مثبت» جمهوری اسلامی در کشمکش های لبنان خواند اشاره کرد و گفت اميدوار است جمهوری اسلامی برای پايان دادن به تنش های منطقه، نقش مثبت تری بازی کند.
با اين حال و با وجود اظهارات غير دوستانه ای که مقام های دو کشور نسبت به بکديگر ابراز می کنند، در روز های اخير، از همکاری ايران و عربستان سعودی برای کمک به حل بحران منطقه سخن به ميان آمد.
سعود الفيصل وزيرامورخارجه عربستان سعودی روز سه شنبه ۳۰ ژانويه در جريان سفر خود به تهران اعلام کرد که جمهوری اسلامی و عربستان سعودی تهران و رياض برای کاهش تنش ها در عراق و لبنان همکاری خواهند کرد.
پیام دوگانه عربستان به ایران
آلکس وطنخواه، تحليلگر موسسه اطلاعاتی جينز به راديو فردا می گويد که عربستان پيام دو گانه ای به ايران می فرستد. به گفته آقای وطنخواه، سخنان ملک عبدالله در واقع به نحوی هشدار به ايران بود. اما از سوی دیگر «سفر شخصی مانند شاهزاده بندر بن سلطان که به آمريکا و به شخص ديک چينی معاون رييس جمهوری آمريکا نزديک است به ایران، از اهمیت خاصی برخوردار است».
الکس وطنخواه کارشناس موسسه اطلاعاتی جینز در آلکساندریای آمریکا است آلکس وطنخواه می گويد هر دو طرف ايران و عربستان از يک جنگ قومی و مذهبی، آسيب فراوانی خواهند ديد. به گفته او: «اگر اختلاف ها و جنگ شيعه و سنی، از کنترل خارج شود، هر دو طرف، بيش از آنکه چيزی به دست بياورند، بازنده واقعی خواهند بود.»
نگرانی عرب ها از تهدید ایران
يحيی رحيم صفوی فرمانده کل سپاه پاسداران اخيرا به رهبران کشورهای عرب حوزه خليج فارس هشدار داد که به توطئه مشترک با آمريکا عليه ايران پايان دهند در غير اين صورت، به گفته وی، «سرنوشتی مشابه سرنوشت صدام حسين» در انتظار آنهاست.
آلکس وطنخواه می گويد از جهات بسياری اين يکی از شدیدالحن ترین «اخطار»هايی بوده که ايران تا کنون به عرب ها داده است.
او می گويد: « در زمان دو دولت قبلی، سياست ايران به تدريج به سمت سياست معقول در رابطه با کشورهای عربی پیش می رفت. اما اکنون يکی از فرماندهان عالی رتبه و قدرتمند جمهوری اسلامی که به آقای خامنه ای هم نزديک است ناگهان به این کشورها اين گونه اخطار می کند.
آقای صفوی اين کلمات را اندک زمانی پس از آن ابراز کرد که آمريکا از برنامه استقرار موشک پاتريوت در منطقه خليج فارس خبر داد.
آلکس وطنخواه می گويد ايران در نظر دارد با اين تهديدها، کشورهای عربی را بترساند و می افزايد: « ايرانی ها احساس می کنند که کشورهای عرب حوزه خليج فارس، در يک رويارويی نظامی احتمالی ميان ايران و آمريکا، جانب آمريکا را خواهند گرفت. هدف از اخطارهای اينچنينی در واقع ترساندن عرب هاست.»
اهمیت حضور آمریکا در منطقه برای کشورهای عربی
بخشی از دلايل بالا گرفتن جنگ لفظی ميان ايران و آمريکا به گفته آلکس وطنخواه، «تلاش آمریکا برای منحرف کردن توجه ها از نارسايی ها و ناملايمات جاری در عراق» است.
اما هدف ديگر واشینگتن به گفته وی، اطمينان دادن به کشورهای عربی در مورد حمایت آمریکا از این کشورها در مقابل «تهدید ایران» است. این کشورها نگران قدرت گرفتن جمهوری اسلامی به ويژه از طريق دستيابی به سلاح هسته ای هستند.
آقای وطنخواه می گويد: «عرب ها از خود می پرسند آيا قدرت ايران، توازن منطقه خاورميانه را تغيير خواهد داد یا نه. آمريکا در واقع می خواهد اين پيام را بفرستد که در منطقه حضور دارد و نخواهد گذاشت ايران کنترل منطقه را به دست بگيرد و نخواهد گذاشت که شيعيان عراق آلت دست ايران باشند.»
به گفته او آمريکا می خواهد به عرب ها بگويد نگران نباشيد.
اما آقای وطنخواه می افزايد که آمريکا نبايد اين تصور را ایجاد کند که حرف آخر را در عراق می زند. آلکس وطنخواه: «آمريکا مايل است عراق را يک جامعه دمکراتيک معرفی کند. البته عراق در مسير دمکراتيک حرکت می کند، اما اگر مثلا مقام های خارجی را در خاک عراق و بر خلاف خواست عراقی ها دستگير کنيد، باعث تضعيف موقعيت افرادی مانند مالکی خواهد شد.»
تحلیلگر موسسه اطلاعاتی جینز می گويد بايد برای بايد نوری مالکی نخست وزير عراق هم «حرفی برای گفتن باقی بماند».
