ایران می گوید که در ۱۰ ماه سال جاری خورشیدی برای نخستین بار در طول تاریخ ۱۰۰ ساله نفت ایران، صادرات فرآوردههای نفتی به رقم بیسابقه روزانه ۴۵۰ هزار بشکه رسید.
عباس کاظمی، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی روز جمعه ششم فروردین ماه در گفتگو با خبرگزاری ایرنا گفت که تلاش می شود در سالهای آینده رقم صادرات روزانه فرآوردههای نفتی به ۶۰۰ هزار بشکه برسد.
فرآوردههای نفتی صادراتی ایران شامل نفت کوره، گازوئیل، نفتا و گاز مایع است.
آمارهای بین المللی و خود ایران نشان می دهد که طی یک دهه گذشته ظرفیت تولید فرآوردههای نفتی ایران تقریبا ثابت مانده است، اما عمده علت اوج گرفتن صادرات این محصولات بخاطر کاهش چشمگیر مصرف داخلی در بخش برق و خانگی در سایه افزایش گازرسانی به این بخشها بوده است، بطوری که ایران از دو سال قبل به صادر کننده گازوئیل و گاز مایع تبدیل شده است.
خود آقای کاظمی می گوید که «در سال ۹۲ حدود ۴۸ درصد از سوخت پالایشگاههای ایران مایع بود اما امسال این رقم به ۱۰ درصد کاهش یافته است».
آمارهای وزارت نیرو نشان می دهد که ایران در سال ۹۲ بیش از ۲۴ میلیارد لیتر گازوئیل و نفت کوره در نیروگاهها مصرف کرده بود، در حالی که در ۱۱ ماه گذشته کلا این رقم کمی بیش از ۶ میلیارد لیتر شده است.
البته ایران فعلا واردکننده بنزین است و طی سال جاری بطور متوسط روزانه نزدیک به ۱۲ میلیون لیتر لیتر (حدود ۴.۴ میلیارد لیتر در سال) واردات بنزین داشته است.
خبرگزاری فارس نیز روز جاری از قول بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت ایران گزارش داد که طی سالهای ۸۷ تا ۹۱ حدود ۲۵ میلیارد دلار فرآوردههای نفتی خریداری و به کشور وارد شده است. آمارهای شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی حاکی است که عمده این محمولهها بنزین و مقداری نیز گازوئیل بوده است.
کاظمی در ادامه گفت که بعد از برجام تحولات وسیعی در توسعه پالایشگاهها اتفاق افتاد و تحریمها در این خصوص برداشته شد به طوری که در خصوص مراودات تجاری با آلمان، بخش وسیعی از تجهیزات برای توسعه پالایشگاههای خلیج فارس و بندرعباس تامین شد و اجرای پروژهها شتاب گرفت.
کاظمی در ادامه گفت که برای طرح تثبیت و کیفی سازی پالایشگاه آبادان زمینه برای سرمایه گذاری ۲.۸ میلیارد دلاری فراهم شد و در هفته گذشته رسما قرارداد آن (با چین) امضا شد.
ایران در نظر دارد با سرمایه گذاری ۱۴ میلیارد دلاری در شش پالایشگاه از ۹ پالایشگاه موجود در ایران، آنها را ارتقاء دهد، بطوری که محصولات نهایی آنها هم دارای ارزش افزوده باشند و هم مطابق استانداردهای زیست محیطی بین المللی باشند.
برای نمونه بطور متوسط ۲۴ درصد خروجی پالایشگاههای ایران نفت کوره است که حتی ارزانتر از نفت خام است. ایران می خواهد این رقم را به ۱۰ درصد کاهش دهد.
خود پالایشگاه آبادان نیز یکی از بدترین وضعیتها را میان پالایشگاهها دارد و بنا به گفته کاظمی قرار است سهم تولید نفت کوره (مازوت) نسبت به کل تولیدات (بنزین، گازوئیل و غیره) از ۴۰ درصد کنونی به ۲۵ درصد کاهش می یابد.
وزیر نفت ایران نیز ۱۸ بهمن ماه گفت که پالایشگاه آبادان بخاطر تولید حجم چشمگیری از نفت کوره عملا زیان ده است و سالانه ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون دلار زیان دهی دارد.
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران گفت که بعد از برجام سرمایه گذاران زیادی از کشورهای چین، ژاپن و کره جنوبی برای سرمایه گذاری در نوسازی پالایشگاههای ایران اظهار تمایل کردند که در حال مذاکره با آنها هستیم.