عربستان سعودی اعلام کرد با پیشنهاد تقسیم قدرت که بر پایه آن احتمال دارد یکی از همپیمانان بشار اسد رئیس جمهوری سوریه به ریاست جمهوری در لبنان برسد، موافقت میکند.
اکنون ۱۸ ماه است که پست ریاست جمهوری در لبنان در نتیجه اختلافهای سیاسی میان احزاب و جریانهای سیاسی، خالی است. ریاض ابراز امیدواری کرده است تا پیش از پایان سال جاری میلادی، خلا ریاست جمهوری در لبنان پر شود.
برپایه آنچه که در رسانههای لبنانی بازتاب یافته، سیاستمداران این کشور به طور گسترده پیشنهادی را در دست بررسی دارند که طی آن احتمال دارد سلیمان فرنجیه سیاستمدار مسیحی مارونی و از دوستان بشار اسد، به ریاست جمهوری لبنان برسد. فرنجیه ریاست «جریان المَرَده» را بر عهده دارد که همپیمان حزبالله است.
برپایه این پیشنهاد که هنوز توافق بر سر آن به طور رسمی اعلام نشده، سعد حریری رهبر «جریان المستقبل»، همپیمان عربستان سعودی و از منتقدان حزبالله، به نخست وزیری لبنان میرسد.
شبکه خبری mtv، شامگاه پنجشنبه ۱۲ آذر مصاحبهای با علی عواض عسیری سفیر عربستان سعودی در لبنان را پخش کرد که طی آن گفته است: «به همت خیرخواهان در لبنان، انشاءالله این عید یا پیش از عید شاهد پر شدن این خلأ خواهیم بود تا لبنان از این وضعی که در آن گرفتار شده خارج شود و گردشگران را ببینیم که به این کشور میآیند.»
او ادامه داد: «ما از این پیشنهاد حمایت میکنیم و بر پر شدن خلأ ریاست جمهوری اصرار داریم زیرا کشور و اوضاع اقتصادیاش، به آن نیاز دارند.»
عسیری این سخنان را پس از دیدار با سامی جمیل رهبر حزب فالانژها و از متحدان سعد حریری مطرح کرد.
به نظر میرسد که ایران هم موافق این گام باشد. علی اکبر ولایتی مشاور رهبر جمهوری اسلامی ایران، در سفر این هفتهاش به بیروت، ابراز امیدواری کرده بود که لبنان «در آینده نزدیک» شاهد انتخاب رئیس جمهوری باشد.
ایران و عربستان سعودی در بحرانهای منطقه از جمله در سوریه و یمن، در دو طرف نقیض یکدیگر ایستادهاند. اما دو کشور در لبنان که هردویشان دارای تاثیر زیادی بر آن هستند، همکاری نادری از هم نشان دادهاند.
این پیشنهاد که گفته میشود از سوی سعد حریری مطرح شده، هنوز میان در حال بررسی و تبادل نظر میان مسئولان لبنانی است. خلأ در پست ریاست جمهوری باعث مختل شدن فعالیت بسیاری از سازمانهای حکومتی از جمله نهادهای نظامی شده است.
موانع و امیدها
برپایه توافق طائف که به جنگهای داخلی لبنان پایان داد، ریاست جمهوری به مسیحیهای مارونی میرسد. اکنون مهمترین مانع بر سر دستیابی به این توافق، موافقت دیگر رهبران مارونی است که قصد نشستن بر کرسی ریاست جمهوری را دارند. برجستهترین آنها میشل عون همپیمان حزبالله و سمیر جعجع همپیمان سعد حریری هستند.
کاردینال مار بشاره پطرس الراعی، پطر مارونیهای لبنان از پیشنهاد مطرح شده و پیشرفتهای روی داده برای پر کردن خلأ ریاست جمهوری، استقبال کرده است. او پنجشنبه پیش از دیدار با فرنجیه به خبرنگاران گفت: «خدا را شکر میکنیم که ابتکار عملی مطرح شده است.. این ابتکار عمل گرانبها و جدی است. از این رو میگویم که در برای همه رقیبان باز شده تا با مسئولیت پذیری گفتوگو کرده و بهترین راهحل را انتخاب کنند.»
در پاریس هم سعد حریری که پس از دیدار با فرانسوا اولاند، رئیس جمهوری فرانسه، در جمع خبرنگاران حاضر شد، گفت: «اکنون امیدها برای به ثمر نشستن تلاشها بسیار بزرگ است.»
فرنجیه و اسد
رابطه فرنجیه با خاندان اسد به دوران کودکیاش و ریاست جمهوری پدربزرگش در لبنان باز میگردد. آنهنگام او به همراه پدربزرگش به دمشق برای دیدار با حافظ اسد رئیس جمهوری وقت سوریه میرفت.
او پس از آن دوست باسل اسد برادر بزرگتر بشار اسد شد که به همراه هم به شکار میرفتند. باسل اسد در سال ١٣٧٢ در یک حادثه رانندگی درگذشت.
در سال ۱۳۵۷ در جریان جنگهای داخلی لبنان، شبهنظامیان مسیحی به منزل خانواده فرنجیه در شمال این کشور حمله کرده و پدر، مادر و خواهرش را کشتند. آن هنگام، انگشت اتهامها به سوی جعجع نشانه رفت، او اما هرگونه مشارکت خود را در این حمله رد میکند.
فرنجیه پنجشنبه گفت که نامزدیاش برای ریاست جمهوری لبنان هنوز رسمی نیست و او در انتظار تایید رسمی از سوی حریری است.
به گزارش خبرگزاری دولتی لبنان، فرنجیه گفته است: «ما در مقابل یک فرصت تاریخی هستیم، هرکس پیشنهاد دیگری دارد آن را ارائه دهد. اما اگر امروز این فرصت از دست برود بیم آن دارم که اوضاع بسیار بدتر از امروز بشود.»
سال ۱۳۸۹ سعد حریری پس از آنکه ائتلاف نیروهای ۸ مارس متشکل از حزبالله و همپیمانانش، دولتش را که دولت وحدت ملی بود سرنگون کردند، از لبنان خارج شد و از آن هنگام جز برای دو سفر بسیار کوتاه، به کشورش بازنگشت.
هماکنون دو ائتلاف رقیب در لبنان، نمایندگانی در دولت آشتی ملی به ریاست تمام سلام دارند. این دولت اما در صورت موفق شدن در تشکیل جلسه، توانایی گرفتن تصمیمهای قاطع و سرنوشت ساز را ندارد.
در لبنان، رئیس جمهوری توسط پارلمان انتخاب میشود. انتظار میرود هرگونه تفاهم برای پر کردن خلأ پست ریاست جمهوری، شامل توافقی بر سر قانونی جدید برای برگزاری انتخابات پارلمانی هم باشد.