پس از آنکه مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، شامگاه شنبه ۲۶ دی ماه اعلام کرد که ایران همه گامها برای آغاز اجرای برجام را برداشته است، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران و فدریکا موگرینی، مسئولیت سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کردند که کلیه تحریمهای مالی و اقتصادی ملی و چندجانبه مرتبط با برنامه هستهای ایران منطبق با برجام برداشته شد.
شامگاه شنبه ابتدا یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در مقر این نهاد اعلام کرد که ایران همه گامها برای آغاز اجرای برجام را برداشته است.
آقای آمانو تصریح کرد: بازرسان آژانس تایید میکنند که ایران کلیه تعهدات در چارچوب توافق هستهای یا برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را انجام داده است.
به گفته وی گزارش آژانس درباره پایبندی ایران به تعهداتش در چارچوب برجام به شورای حکام این نهاد و همچنین شورای امنیت سازمان ملل متحد ارسال شده است.
کنفرانس خبری ظریف و موگرینی
پس از گزارش مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، محمد جواد ظریف و فدریکا موگرینی در یک کنفرانس خبری بیانیه مشترک ایران و ۱+۵ را قرائت کردند.[بیشتر بخوانید: بیانیه مشترک ایران و گروه ۱+۵]
در این بیانیه آمده است: «از آنجا که ایران به تعهدات خود عمل نموده است، امروز تحریمهای مالی و اقتصادی ملی و چندجانبه مربوط به برنامه هستهای ایران منطبق با برجام برداشته شد. اتحادیه اروپایی، کشورهای ۱+۵، مرکب از جمهوری خلق چین، جمهوری فرانسه، جمهوری فدرال آلمان، فدراسیون روسیه، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا، و ایران همچنین در زمینه استفادههای صلح آمیز از انرژی هستهای، در چارچوب برجام، همکاری خواهند کرد.»
در بیانیه مشترک ایران و ۱+۵ همچنین تصریح شده است: «اتحادیه اروپایی تأیید کرده است که چارچوبهای قانونی لازم برای برداشتن تحریمهای مالی و اقتصادی اتحادیه درباره برنامه هستهای ایران اجرایی شد. ایالات متحده اعمال تحریمهای مصوب مرتبط با برنامه هستهای ایران را امروز متوقف میکند که همچنین شامل لغو فرمانهای اجرایی مربوطه و صدور مجوز برخی فعالیتها، آنگونه که در برجام مشخص شده است، میباشد. اتحادیه اروپایی و ایالات متحده آیین نامههای مربوطه در خصوص جزئیات تحریمهایی که برداشته میشوند را صادر و از این طریق مشارکت بین المللی در پیشرفت اقتصادی ایران را تسهیل کردند.»
وزیران خارجه آمریکا، فرانسه و روسیه از بیانیه آژانس و همچنین آغاز اجرای چارچوبهای پیشبینی شده در مورد رفع تحریمهای هستهای ایران استقبال کردند.
دستور رفع تحریمهای آمریکا
جان کری وزیر خارجه آمریکا نیز در بیانیه ای با استقبال از گزارش آژانس گفت: آمریکا و جهانیان، امروز بیشتر احساس امنیت خواهند کرد چرا که یک خطر هستهای رفع شده است.
جان کری گفته است: همچون گذشته، راستی آزمایی هسته اصلی این توافق خواهد بود. ما از این که ایران به وعده هایی که داده بود عمل کرده است، استقبال می کنیم. ایران به حرف هایش عمل کرده است. ما هم در مقابل همین کار را خواهیم کرد، اما هشیار هم خواهیم بود که اجرای تعهدات ایران در هرساعت و هر روز در آینده مورد تایید قرار گیرد.
وزیر امور خارجه آمریکا اضافه کرده است: با اجرای توافق هسته ای اکنون جامعه بین المللی می تواند بدون نگرانی از خطر مسلح شدن ایران به سلاح هسته ای، اقدامات خود برای حل دیگر چالش ها منطقه و به ویژه سوریه را آغاز کند.
جان کری همچنین تاکید کرده است: ما امروز یکبار دیگر ثابت کردیم که دیپلماسی همواره می بایست اولین گزینه و جنگ آخرین چاره باشد .
وزیر امور خارجه آمریکا در ادامه از اعضای هیات مذاکره کننده ایران و به ویژه محمد جواد ظریف و علی اکبر صالحی به خاطر رویکرد سازنده و جدی شان در این مذاکرات تقدیر کرده است.
در همین حال، باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا، دقایقی پس از تأیید اقدامات هستهای ایران از سوی آژانس، دستورالعمل اجرایی مربوط به رفع تحریمهای اقتصادی ایران را امضا کرد. رفع این تحریمها از جمله به آزادسازی یکصد میلیارد دلار داراییهای مسدود شده ایران میانجامد.
گزارشها حاکی است پس از این فرمان اجرایی باراک اوباما، وزارت خزانه داری آمریکا بیش از ۴۰۰ فرد و شرکت ایرانی را از فهرست تحریمهای خود خارج کرد.
همچنین وزارت خزانه داری آمریکا اقدامات تحریم علیه شرکتهای اتومبیل سازی غیر أمریکایی که در اقتصاد ایران مشارکت میکنند، را لغو کرد.
در همین حال، یک مقام آمریکایی به رویترز گفته است، با برچیده شدن تحریم های هسته ای علیه ایران، این کشور به بیش از پنجاه میلیارد دلار از دارایی های مسدود شده اش دسترسی پیدا خواهد کرد.