محمود احمدی نژاد که تنها در روز نخست نشست دو روزه سازمان جهانی خوار و بار و کشاورزی در رم شرکت داشت، سه شنبه شب به ايران بازگشت.
برخی از منتقدان معتقدند نخستين سفر اروپايی محمود احمدی نژاد به عنوان رييس جمهوری اسلامی ايران با موفقيت همراه نبوده است.
روز دوشنبه رسانه های ايتاليايی خبر دادند که نام محمود احمدی نژاد، رييس جمهوری ايران همراه با رابرت موگابه، رييس جمهوری زيمبابوه از فهرست مدعوين يک ضيافت شام به ميزبانی دولت ايتاليا و سازمان ملل خط خورده است.
همچنين درخواست های محمود احمدی نژاد برای ديدار با پاپ، بنديکت شانزدهم رهبر کاتوليک های جهان و سيليويو برلوسکونی، نخست وزير ايتاليا در حاشيه سفرش به رم از سوی اين دو مقام بلند پايه رد شد.
رييس جمهوری اسلامی ايران در سخنرانی خود در نشست سران دولت های عضو سازمان جهانی خوار و بار و کشاورزی (فائو) توانايی اين سازمان را در حل بحران کنونی مواد غذايی در جهان زير سوال برد و خواهان تشکيل نهادی ديگر برای حل اين بحران شد.
حسن منصور، استاد اقتصاد در بريتانيا، در گفت و گو با راديو فردا درباره اين اظهارات رييس جمهوری ايران می گويد:« در واقع جز کلی گويی و سياسی کردن اين مساله، آقای احمدی نژاد حرفی نزده است. وی گفته است سازمان ملل متحد بايد کنار برود و سازمانی ديگر به وجود آيد که کل بازار را از توليد تا مصرف به طور عادلانه کنترل کند و همه کشورها بايد تابع آن باشند. مشخص نيست که آقای احمدی نژاد می خواهد حکومتی نظامی در دنيا درست کند يا نه. چون نقش بازار کنترل توليد و توزيع و تبعيت کشورها از آن نيست. چنين نمونه ای در جهان وجود ندارد. »
- « تنها چيزی که در شرايط کنونی می تواند به ايران امکان را بدهد تا اندازه ای غذای خود را تامين کند، صرف دلارهای نفتی برای واردات انبوه غذا است. مردم ايران در حال حاضر در بسياری از عرصه های حياتی مثل نان و برنج، با شرايط بسيار دشواری رو به رو هستند. »
آقای احمدی نژاد همچنين آمريکا را مسوول افزايش جهانی بهای مواد غذايی در جهان دانست و با اشاره به نقش آمريکا در شورای امنيت سازمان ملل گفت که اين سازمان توانايی حل بحران مواد غذايی در جهان را ندارد.
محمود احمدی نژاد پيش از سفر به رم گفته بود که ايران به عنوان کشوری تاثير گذار از نظر اقتصادی و کشاورزی، راهکارها و پيشنهادها و برنامه های روشنی برای توليد و توزيع عادلانه مواد غذايی در جهان دارد و می تواند در مديريت شرايط امروز در جهان، نقش تعيين کننده ای ايفا کند.
نقش نفت در اقتصاد ایران
با اين حال فريدون خاوند، تحليلگر اقتصادی راديو فردا و استاد دانشگاه در پاريس معتقد است الگوی کشاورزی ايران به هيچ وجه قابل ارائه به کشورهای ديگر نيست و نياز به اصلاحات عميق دارد.
فريدون خاوند می افزايد:« من اين گفته ها را بيشتر سورئاليستی تلقی می کنم. زيرا کشاورزی ايران در حال حاضر به شدت دچار ضعف است، ايران از کمبود آب رنج می برد، دچار مشکلاتی چون پيشروی کوير، کمبود شديد سرمايه گذاری و بهره وری کم در عرصه کشاورزی است. زمين های کشاورزی پاره پاره هستند، نظام خرده دهقانی در ايران مانع از رشد کشاورزی می شود. مجموعه عوامل و به ويژه کمبود سرمايه گذاری در عرصه های مهمی چون آب، کشاورزی ايران را در موقعيتی بسيار شکننده قرار داده و ايران خود يکی از قربانيان مهم وضعيتی است که از لحاظ کشاورزی در جهان به وجود آمده است.»
فريدون خاوند در ادامه می افزايد:« تنها چيزی که در شرايط کنونی می تواند به ايران امکان را بدهد تا اندازه ای غذای خود را تامين کند، صرف دلارهای نفتی برای واردات انبوه غذا است. مردم ايران در حال حاضر در بسياری از عرصه های حياتی مثل نان و برنج، با شرايط بسيار دشواری رو به رو هستند. »
حسن منصور، استاد اقتصاد در بريتانيا نيز به راديو فردا می گويد ايران از نظر اقتصادی يکی از کشورهای شکست خورده است و نمی تواند برای کشورهای ديگر الگويی مناسب باشد.
او می افزايد:« وقتی رهبران ايران در مجامع بين المللی ظاهر می شوند، حرف هايی می زنند که اصولا مفهوم نيست و خودشان هم می دانند که حرفی عملی بيان نکرده اند و تنها افراد عامی حرف آنها را می پذيرند.»
محمود احمدی نژاد همچنين پيش از سفر به رم اعلام کرده بود که پيشنهادها و برنامه های روشن و واضحی برای حل بحران جهانی غذا دارد.
حسن منصور، استاد اقتصاد در بريتانيا معتقد است پيشنهادهای رييس جمهوری ايران عملی به نظر نمی رسند و می گويد:« معلوم نيست آقای احمدی نژاد چرا می گويد که آمريکا مسوول کم غذايی در جهان است. اين مساله به هيچ وجه درست نيست و آمار موجود خلاف اين امر را نشان می دهد. آمريکا با دو درصد جمعيت کشاورزی شاغل خود، هم برای سرزمين خود به اندازه کافی غذا توليد می کند و هم انبار غله جهان است. برای همين دليل وجود ندارد که بگوييم آمريکا و متحدانش مسوول کم غذايی در جهان هستند.»
از جمله پيشنهادهای رييس جمهوری اسلامی ايران اختصاص سهم مناسبی از هزينه نظامی کشورها برای بهبود توليد مواد غذايی و يارانه غذا برای فقيران شود.
از ديگر پيشنهادهای رييس جمهوری اسلامی ايران اين بود که کشورهای برخوردار، موظف به مسووليت پذيری بيشتری در قبال تحولات جهانی و مشارکت در تنظيم مناسبات غذا شوند.
رييس جمهوری اسلامی ايران همچنين خواهان آن شد که تعريف تازه ای برای نظام تعرفه و يارانه در مواد غذايی تعيين شود که با توليد و توزيع عادلانه همخوانی داشته باشد.
محمود احمدی نژاد همچنين خواستار آن شد که قدرت های بزرگ برای حفظ محيط زيست و جلوگيری از توسعه آلودگی و تخزيب جو زمين به پيمان های بين المليل بپيوندند تا از انهدام بيشتر زمين های کشاورزی و گسترش خشکسالی جلوگيری شود.
رييس جمهوری اسلامی ايران همچنين بخشی از مشکلات اقتصادی کنونی در جهان را به دليل کاهش ارزش دلار دانست و گفت قدرت های بزرگ باعث کاهش ارزش دلار شده اند
حسن منصور، استاد اقتصاد در بريتانيا با اشاره به این که اين حرف برای هر اقتصاد دانی سوال بر انگيز است، می افزايد:« اول اينکه رييس جمهوری ايران پشت کم شدن ارزش دلار يک توطئه می بيند و به مکانيزم اين برنامه بسيار جدی توجه نمی کند و دوم اينکه تکرار اين نکته که دلارهای بی پشتوانه در جهان تزريق شده اند برای هر اقتصاد دانی سوال برانگيز است. »
وی در ادامه می گوید:« منظور آقای احمدی نژاد از دلار با پشتوانه مشخص نيست. بزرگترين پشتوانه دلار قدرت خريد آن است که آمريکا توليدات صنعتی، کشاورزی و اقسام خدمات را در اختيار هر دلاری که به آن بپردازند، می گذارد. در نتيجه دلار از لحاظ سيلان و خريد و فروش مشکلی ندارد. به اين ترتيب پشتوانه هم دارد.»
وی همچنين بالارفتن بهای نفت در بازارهای جهانی را مصنوعی و تحميلی و ناشی از آنچه دخالت دست های پيدا و پنهان می خواند، دانست که به گفته وی با اهداف سياسی و اقتصادی قيمت را به صورت کاذب کنترل می کنند.
حسن منصور می گويد: اينکه بگوييم مسوول افزايش بهای نفت کشورهای بزرگ هستند، چندان مفهوم نيست زيرا دليلی برای آن وجود ندارد و قيمت ها در بازار تعيين می شود.
آقای منصور در ادامه می گويد:« يکی از دلايل بالا رفتن قيمت نفت، مساله بحران اعتماد و ناامنی در مناطق نفت خيز از جمله حوزه خليج فارس است که جمهوری اسلامی و دولت آقای احمدی نژاد در آن نقش درجه اول را بازی می کنند.»
سفر رييس جمهوری اسلامی ايران به رم با مخالفت گسترده منتقدان وی رو به رو شد و بسياری از ايتاليايی ها با حضور در تجعمات خواستار جلوگيری از ورود آقای احمدی نژاد به رم شده بودند.
