طی هفته گذشته، انتشار خبرها و نظرهايی پيرامون دستگيری هفت تن از رهبران جامعه بهائيان ايران، به بحث ها پيرامون حقوق اقليت های مذهبی در جمهوری اسلامی دامن زد.
در همين حال، آيت الله حسينعلی منتظری، از مراجع بلندپايه تقليد شيعيان در قم، در خصوص حقوق بهائيان ايران اعلام کرده است که بهائيان از حقوق شهروندی برخوردارند و بايد از رافت اسلامی بهره مند شوند.
رعايت حقوق اقليت ها، يکی از شاخص های اصلی نظام های دموکراتيک است؛ صاحبنظران، ملاک دموکراتيک بودن يک نظام حکومتی را نه فقط در احترام به رای اکثريت، بلکه همچنين رعايت حقوق اقليت می دانند.
به گزارش سازمان عفو بين الملل، بيش از ۳۰۰ هزار بهايی در ايران زندگی می کنند. بهائيان بزرگترين اقليت غير مسلمان ايران هستند. اين در حالی است که بر اساس آمار ارائه شده از جانب جامعه بين المللی بهايی، طی ۳۰ سال گذشته، ۲۰۶ بهايی در نقاط مختلف ايران اعدام شده اند و در اين مدت بهائيان ايران همواره مورد اذيت و آزار بوده اند.
طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی ايران، آئين بهايی به عنوان يک دين رسمی شناخته نمی شود و به همين دليل اعضای جامعه بهاييان ايران از حقوق برابر شهروندی برخوردار نيستند.
برخی از تحليل گران بر اين باورند که استفتای اخير آيت الله منتظری، باب جديدی را در زمينه حقوق شهروندی بهائيان در ايران باز می کند.
در برنامه هفتگی مجله دموکراسی راديو فردا، در گفت وگو با کارشناسان مسائل دينی و سياسی، مسئله حقوق شهروندی بهائيان ايران و استفتای آيت الله حسينعلی منتظری در اين رابطه مورد بررسی قرار گرفته است:
- عباس ميلانی علاوه بر فشارهای سياسی، بی توجهی به مسئله بهائيان را مشکلی می داند که به مدت صد سال در ایران جريان داشته است؛ نکته ای که وی از آن به سکوتی غيرموجه ياد می کند.
احمد قابل، کارشناس مسايل فقهی و اسلامی در رابطه با استفتای آيت الله منتظری، با اشاره به اظهار نظر سال گذشته آيت الله محمد حسين فضل الله درباره مرتد نبودن کسانی که از والدين بهايی متولد شده اند می گويد: تاکنون درباره بهاييان به اين صورت از سوی مراجع تقليد شيعه در ايران اظهار نظر نشده است.
احمد قابل که درجه اجتهادش را از آيت الله منتظری دريافت کرده معتقد است: استفتای اخير آقای منتظری مسبوق به نظرات فقهی پيشين اين مرجع تقليد بوده است.
وی می گويد آيت الله منتظری تغيير عقيده را محکوم به حکم ارتداد نمی داند.
«مسئله بهائیان»
حسين باستانی، روزنامه نگار و سردبير نشريه اينترنيتی روزآنلاين می گويد با وجود حساسيت های شديد حکومتی نسبت به توجه به مسئله بهائيان، طرح بحث حق شهروندی اين اقليت دينی از جانب آيت الله منتظری، به عنوان بلندپايه ترين مرجع تقليد شيعه در ايران، عاملی برای توجه بيشتر به اين بحث خواهد بود.
دکتر عباس ميلانی، استاد علوم سياسی دانشگاه استنفورد، علاوه بر فشارهای سياسی، بی توجهی به مسئله بهائيان را مشکلی می داند که به مدت صد سال در ایران جريان داشته است؛ نکته ای که وی از آن به سکوتی غيرموجه ياد می کند. وی ابراز امیدواری می کند که این فضای سکوت، رفته رفته در حال شکسته شدن است.
این استاد علوم سیاسی تصریح می کند: تا زمانی که جامعه ایران نپذیرد که مذهب باید مسئله ای خصوصی باشد و در آن حق دخالت نیست و هرکس تا زمانی که به حق دیگری تجاوز نکند، آزاد است، تضییقاتی که علیه بهائیان و دیگر مذاهب در ایران وجود دارد، ادامه خواهد داشت.
دکتر ميلانی می گويد با توجه به فشارهای دولت ايران طی سه دهه گذشته عليه بهائيان و بی توجهی کامل به حقوق اين اقليت، اتهامات واره عليه رهبران دستگير شده بهايی باورپذير به نظر نمی رسد.
در همین حال،حسين باستانی تاکید می کند: با توجه به بحث های اخير درباره مسائل بهائيان در ايران، اتهامات امنيتی وارده عليه رهبران بهايی دستگير شده، به دقت زير ذره بين افکار عمومی قرار خواهد گرفت.
برای شنيدن مشروح مجله دموکراسی، فايل صوتی آن را که در سمت چپ بالای همين صفحه جای گرفته باز کنيد.
