ساختمان های دبی لوبيای سحر آميز را به ياد می آورند و به طور ناگهانی و با سرعت در آسمان سبز می شوند.
ساختمان سازان اين شهر که هر روز کلنگ يک آسمان خراش جديد را به زمين می زنند اين بار تصميم گرفته اند بزرگترين ساختمان بتونی و شيشه ای دنيا را که قرار است به شکل يک مرد عرب با کندوره «لباس عربی» باشد بسازند.
اين ساختمان «۱۴۰متری که برج العربی نام دارد ۵۰۰ميليون درهم هزينه در بر خواهد داشت و در کنار جزيره ای به شکل ipod وجزيره ای به شکل نقشه جهان و بزرگترين هتل زيردريائی دنيا وهمچنين بلندترين برج دنيا ((برج دبی)) مجموعه ای شگفت انگيز را در امارات متحده عربی به وجود خواهد آورد.
کشوری که تا ۳۰سال پيش چيزی به جز شنزار نبود اينبار به گفته شيخ محمد حاکم دبی «در پی ساختن تاريخی پر افتخار برای آيندگانش است». اما خيلی ها بر اين باورند که ساختمان های دبی دارای شخصيت لازم نيستند و اينجا ويترينی بزرگ است که کلکسيونی از بهترين های هرچيز را از سراسر جهان در آن گردآورده اند و آن را به نمايش گذاشته اند.
جيمز ترافورد دستيار معمار برج العربی
البته رشد بی سابقه دبی در چند سال اخير و تبديل بيابان بی آب و علف به اين ويترين زيبا هم کار کمی نيست و بايد قبول کرد که مديريت صحيح در پشت صحنه وجود داشته است . اما در ادامه بايد ديد و نتيجه گيری کرد که اين روند به کجا ختم می شود در شهری که هر کاری برای مهندسان و معماران امکان پذير است بايد ديد پروژه بعدی چه خواهد بود و قرار است است آخرت چه چيزی را بسازند خدا می داند.
جيمز ترافورد دستيار معمار برج العربی در سخنرانی خود در موزه «خط سوم» می گويد : «در جريان الگوبرداری از نمونه‌های غربی و در فرايند رشد شتابان شهر‌دبی ارزش‌های معماری رنگ باحته است. امکان خلق آثار معماری در اين شهر واقعا زياد است. با توجه به حمايتهای مالی دولت و همچنين فضای کافی و زمين های خالی فقط کافی است که طرح مناسبی به شهرداری ارائه شود تا جواز ساخت بگيرد» .
او می افزايد :« بی‌توجهی به طراحی فضاهای شهری با کيفيت معمارانه نه تنها شهر را به مجموعه‌ای از ساختمان‌های عجيب تبديل کرده، بلکه انگيزه‌های لازم برای توجه معماران به اصول معماری درست را برای طراحی فضاهای شهر به شدت تنزل داده است».
انواع طرح ها و مدل های غربی در کنار نمادهای شرقی سر به آسمان می کشند و هيچ چيز هم جلودار آنها نيست. حمايت دولت با پرداخت وام های سنگين از يک سو و رشد بی سابقه جمعيتی که دبی را برای زنگی و کار انتخاب می کنند از سوی ديگربستر مناسبی را برای مجريان طرح های ساختمان سازی به وجود آورده است . هيچ کنترلی هم بر روند ابزايش جمعيت دبی وجود ندارد» .
حاکميت الگوهای کپی‌برداری شده غربی در اصول شهرسازی و معماری به گفته ديگر کارشناسان ناشی از ضعف شناخت کارشناسی نسبت به اصول معماری عربی و اسلامی است.
جيمز ترافورد می گويد :«شيخ محمد نخست وزير امارات که به معمار اصلی دبی مشهوراست وشم بالای تجاری دارد توانسته است با اعمال قوانين ويژه ای موجب جذب سرمايه های بسياری شود. اکثر اين سرمايه ها نيز به پروژه های ساختمانی و عمرانی دبی راه يافته است.»
آقای ترافورد اضافه می کند:«شيخ محمد از طراحان غربی دعوت به کار می کند آنها هم با ورود به بازار کار کپی برداری‌های ناشيانه از الگوهای معماری غربی را بر معماری شرقی ترجيح می‌دهند و از آنجا که ورود الگوهای معماری غربی به طور ناقص و بدون تلفيق يا حتی شناخت ارزش‌های معماری متناسب با محل صورت می‌گيرد، جز افزايش بی‌هويتی سهم ديگری در طراحی فضاهای شهری از خود برجای نمی‌گذارد. »
جيمز ترافورد همچنين تجاری شدن هنر معماری را از بزرگترين آفت‌های دوران حاضر در دنيا می داند و می افزايد: «وجوه هنر معماری به شدت تحت تاثير سودای سرمايه و تجارت قرار گرفته است و اين بزرگترين خسارتی است که نسل امروز در سايه غفلت مسئولان به معماری و حمايت از آن می‌پردازند. او در پايان می افزايد دبی به اين دليل بی‌هويت است که نطفه آن در تصميمی که توسط قدرت و سرمايه ابلاغ می‌شود، بسته شده و خلاقيت و رعايت اصول شهرسازی در فضاسازی شهر، جايی ندارد».
