لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۸:۰۹

سفر داوود اوغلو به تهران؛ «ترکيه نگران تحولات ايران است»


احمد داوود اوغلو، وزير امور خارجه ترکيه، روز چهارشنبه برای يک سفر دو روزه وارد تهران شد و با رييس جمهور، معاون رييس جمهور و همچنين وزير امور خارجه ايران ديدار و گفت وگو کرد. احمد داوود اوغلو در جريان سفر خود به تهران خصوص مسئله هسته‌ای ايران و تحولات سوريه مقام های ايرانی مذاکره کرد.

سفر وزير امورخارجه ترکيه به ايران در زمانی انجام شد که جمهوری اسلامی تهديد کرده است درصورتی که با تحريم نفتی از سوی جامعه بين المللی روبه رو شود، مانع انتقال نفت از تنگه هرمز خواهد شد. از سوی ديگر، ايران، نزديک ترين متحد سوريه در منطقه است. سوريه هم از ماه مارس سال گذشته با اعتراضات گسترده ضد دولتی مواجه بوده است.

سفر آقای داوود اوغلو اين بار در شرايطی صورت می‌گيرد که رابطه دو کشور آن چنان هم گرم نيست و اين بيشتر به خاطر استقرا سپر دفاع موشکی از سوی ناتو در خاک اين کشور است که با نگرانی‌های دولت ايران و حتی اعتراض روبرو شده است.

در همين زمينه، راديو فردا در گفت وگويی با تورج اتابکی، کارشناس منطقه و استاد دانشگاه به موضوع اهميت سفر وزير خارجه ترکيه به تهران پرداخته است.

به نظر می‌رسد ترکيه در يک سال گذشته دست کم با مواضعی که در مورد اسراييل و سوريه اتخاذ کرده، تا حدودی پرچم مبارزه برای فلسطينی‌ها را از دست ايران خارج کرده است. آيا چنين چيزی صحت دارد و ناراحتی ايران از اين جهت است؟

اين الگوی تحول ترکيه مدتهاست دل‌مشغولی و دل‌نگرانی دولت ايران را به همراه داشته که جمهور مردم در کشورهای عربی رأی بر اين دادند که اگر قرار است جايگزين نظام‌های مستبد نظامی بنشيند، مدل ترکيه بيشتر خورند و پسند اين کشورها است.

اما در حال حاضر آن چه بين دو کشور جاری است و به معضلی تبديل شده، سياست‌های بسيار متفاوتی است که اين دو کشور در قبال سوريه دارند. بعد از ناکامی هيئت ناظران اتحاديه عرب در سوريه، ترکيه به دنبال بديل ديگری دراين کشور می‌گردد همرای با اتحاديه عرب و تلاش دولت ترکيه اين است که به مقام‌های ايرانی تفهيم کند اگر نمی‌توانند در قبال سوريه همگام با ترکيه عمل کنند لااقل موضع انفعالی در پيش گيرند.

از سوی ديگر آن چه ترکيه را به شدت نگران می‌کند تحولاتی است که همين يکی دو هفته اخير در خليج فارس جاری بوده است از جمله تهديد ايران برای بستن تنگه هرمز، واکنش متقابل آمريکا، رزمايش ۹۰ نيروهای مسلح جمهوری اسلامی و نگرانی‌های کشورهای حاشيه خليج فارس. همه اينها باعث شده ترکيه نگران تحولات ايران باشد.

از سوی ديگر فراموش نکنيم ترکيه ۳۰ درصد نفت مورد نياز خود را از ايران تامين می‌کند و اگر قرار باشد تحريم گسترده ايران از سوی ايالات متحده آمريکا لحاظ شود، آقای اوباما بايد در مورد ترکيه استثنا قايل شود چون ممکن است وضعيت ترکيه بسيار وخيم شود.

در چند سال گذشته به نظر می‌رسيد رابطه ايران و ترکيه خيلی گرم و با سفر مقام‌های ترکيه به ايران روابط بسيار حسنه ای بين دو کشور برقرار بود. چرا ترکيه اکنون تا حدودی در اين سياست خود تجديد نظر کرده است؟

در واقع ماه عسل رابطه بين اين دو کشور بسيار کوتاه بود چون وجوه مشترکی که اين دو کشور را به هم نزديک می‌کند کمتر از وجوه افتراق است. سمت گيری جهانی، سمت گيری منطقه ای، منافع گستره ای که ترکيه برای خود در خاورميانه می‌بيند و مدل‌های توسعه اجتماعی و اقتصادی باعث می‌شود ترکيه در برابر ايران قرار گيرد و کمتر بر وجوه اشتراک تکيه کند.

بايد اشاره کنم برپايی سامانه دفاع موشکی که ناتو در ترکيه انجام داده به طور جدی نگرانی دولت ايران را برانگيخته است. ترکيه عضو فعال ناتو است و ناتو از سوی مقام‌های جمهوری اسلامی دشمن تلقی می‌شود. بنابراين می بينيم که وجوه افتراق بيشتر از وجوه اشتراک است.
XS
SM
MD
LG