برای نخستين بار از زمان جنگ سال ۱۹۷۳ ميان کشورهای عرب و اسرائيل، ارتش اسرائيل يکشنبه بيست و يکم آبان به سوی خاک سوريه آتشباری کرد تا به تعرض های مرزی از سوی سوريه که در هفته های اخير افزايش يافته است و آخرين مورد آن ظهر يکشنبه صورت گرفته بود، پاسخ داده باشد.
همزمان، اسرائيل به حکومت سوريه «هشدار» داد که در صدد تکرار اين تعرض ها نباشد زيرا «از اين پس، هر تجاوز از سوی سوريه، با آتش متقابل اسرائيلی پاسخ می گيرد».
در طول بيست ماهی که از آغاز جنگ داخلی در سوريه می گذرد، تنها در هفته های اخير بود که دامنه آتشباری ها از خاک سوريه به سوی بلنديهای جولان کشيده شد.
مهم ترين حادثه، هفته گذشته و در زمانی رخ داد که به سوی يک جيب افسر ارشد واحد نخبه «گولانی» در ارتش اسرائيل که از منطقه عبور می کرد، تيراندازی شد. اين افسر آسيب نديد اما اسرائيل آن را حادثه ای وخيم تلقی کرد.
تا پيش از آن اصابت چند خمپاره و گلوله ی ظاهراً «راه گم کرده» از سوريه به مناطق اسرائيلی نشين، از سوی فرماندهان ارتش اسرائيل غيرعمدی تعبير شده بود.
يک خمپاره هفته گذشته به دهکده اسرائيلی نشين «الونه ی هباشان» اصابت کرده بود که خمپاره عمل نکرد و خنثی شد. پس از آن نيز سه تانک ارتش اسرائيل در روز شنبه بيستم آبان وارد ناحيه ای شدند که از نظر سازمان ملل، منطقه «عاری از سلاح» ناميده می شود. ورود اين تانک ها سطح آماده باش ارتش اسرائيل دراين منطقه را بالا برد و اين امر در نشست روز يکشنبه دولت اسرائيل مورد بررسی قرار گرفت.
بنيامين نتانياهو، نخست وزير اسرائيل، پس از شنيدن گزارش های فرماندهان ارتش، گفت کشورش از نزديک اوضاع مرزی با سوريه را دنبال می کند و برای وقوع هر رخدادی، آماده است.
سخنگوی ارتش اسرائيل بعدازظهر يکشنبه اعلام کرد که طاقت اين کشور پس از خمپاره اندازی های ظهر يکشنبه سر رفته و واکنش نشان داده و ضمن «آتشباری اخطارگونه» عليه سوريه، از راههای لازم نيز به سازمان ملل اطلاع داده است که هر گونه تکرار تعرض از سوی سوريه، يقيناً «واکنش قاطع» اسرائيل را در پی خواهد داشت.
سرهنگ يوآو مردخای رييس نهاد سخنگويی ارتش اسرائيل گفت که رويه جديد از سوی شاخه شمالی ارتش و با آگاهی ژنرال بنی گانتس رييس ستاد کل ارتش اسرائيل گرفته شده است.
سرهنگ مردخای افزود که برد آتشباری اخطارآميز اسرائيل، چهار کيلومتر بوده، ولی افزود که از خسارت يا جراحت جانی که در طرف سوری وارد کرده باشد، آگاهی نداريم.
رييس ستاد کل ارتش اسرائيل دو هفته پيش گفته بود که نگران است که تحرکات سوريه سرانجام به يک ماجرای جدی منجر شود.
اسرائيل در ماههای گذشته ارزيابی کرده بود که بشار اسد بشدت تقلا می کند تا بحران خود را به کشورهای همجوار و بويژه به شمال اسرائيل بکشاند تا خود را از بحران بزرگ داخلی سوريه برهاند و نگاهها را به تنش سوريه با همسايگان متوجه کند.
اما بشار اسد در مصاحبه روز پنجشنبه با شبکه انگليسی زبان روسيه گفته بود که عواقب دخالت نظامی غرب در سوريه در اين سو و آن سوی اقيانوس های آرام و اطلس احساس خواهد شد.
در جنگ سال ۱۹۷۳ که سوريه و مصر به طور همزمان به اسرائيل حمله کردند تا زمين های از دست رفته اعراب در جنگ شش روزه سال ۱۹۶۷ را پس بگيرند، آخرين باری بود که ارتش های اسرائيل و سوريه در برابر يکديگر صف آرايی کردند.
در جنگ سال ۱۹۷۳ اسرائيل به چند قدمی دمشق، پايتخت سوريه، رسيد. جنگی که اعراب آن را با استفاده از غافلگيری «يوم کيپور» روزه بزرگ يهوديان آغاز کردند و در سراسر ماه تموز آن سال ادامه يافت ولی سرانجام اعراب عليرغم برخی پيروزی های اوليه، متحمل تلفات و خسارات سنگينی شدند و به پايان نبرد رضايت دادند.
از سال ۱۹۷۳ تا به هفته های گذشته، مرز اسرائيل و سوريه، آرام ترين مرز اسرائيل بود و عليرغم سرخوردگی حکومت های حافظ اسد و بشار اسد بخاطر ناکامی در پس گرفتن ارتفاعات جولان از اسرائيل، اما هرگز تعرض يا اقداماتی تحريک آميز که به حملات متقابل دو ارتش منجر شود، مشاهده نشده بود.
اسرائيل ارتفاعات جولان را در سال ۱۹۶۷ به اشغال درآورد و در اين ۴۵ سال شهرک های زياد و پرحاصل بسياری در اين ارتفاعات ساخته و آن را نيز رسماً به خاک خود منضم کرده است.
جمهوری اسلامی ايران که همپيمان سوريه است، در هفته های نخست بحران داخلی سوريه، به اسرائيل در مورد حمله احتمالی به سوريه و يا لبنان هشدار داده و گفته بود که ايران از سوريه دفاع خواهد کرد؛ ايران و سوريه پيمان دفاعی دارند.
اسرائيل در طول سالها مذاکرات محرمانه يا آشکار با سوريه تلاش کرده بود که سوريه را از محور همپيمانی با ايران دور کند؛ اما ناکام شد.
در همين حال، بسياری از ناظران بر اين باورهستند که اسرائيل هيچ تمايلی به سقوط حکومت بشار اسد در سوريه ندارد زيرا نگران است که القاعده يا ساير گروههای اسلامگرای افراطی بويژه با تسلط بر جنگ افزار شيميايی پرقدرتی که سوريه دارد، از آن عليه اسرائيل استفاده کنند يا اين جنگ افزارها بدست حزب الله لبنان بيفتد يا اينکه مناطق مرزی سوريه و اسرائيل نيز، مانند صحرای مصری سينای، به جولانگاه تشکل های مسلح عربی و اسلامی عليه اسرائيل مبدل شود.
باراک اوباما رييس جمهوری آمريکا چند ماه پيش به بشار اسد هشدار داد که مراقب جنگ افزار شيميايی ارتش خود باشد و گفت که هر گونه کاربرد اين سلاحهای ممنوعه عليه مردم سوريه يا اسرائيل، آمريکا را وارد کارزار نظامی در برابر سوريه خواهد کرد.
همزمان، اسرائيل به حکومت سوريه «هشدار» داد که در صدد تکرار اين تعرض ها نباشد زيرا «از اين پس، هر تجاوز از سوی سوريه، با آتش متقابل اسرائيلی پاسخ می گيرد».
در طول بيست ماهی که از آغاز جنگ داخلی در سوريه می گذرد، تنها در هفته های اخير بود که دامنه آتشباری ها از خاک سوريه به سوی بلنديهای جولان کشيده شد.
مهم ترين حادثه، هفته گذشته و در زمانی رخ داد که به سوی يک جيب افسر ارشد واحد نخبه «گولانی» در ارتش اسرائيل که از منطقه عبور می کرد، تيراندازی شد. اين افسر آسيب نديد اما اسرائيل آن را حادثه ای وخيم تلقی کرد.
تا پيش از آن اصابت چند خمپاره و گلوله ی ظاهراً «راه گم کرده» از سوريه به مناطق اسرائيلی نشين، از سوی فرماندهان ارتش اسرائيل غيرعمدی تعبير شده بود.
يک خمپاره هفته گذشته به دهکده اسرائيلی نشين «الونه ی هباشان» اصابت کرده بود که خمپاره عمل نکرد و خنثی شد. پس از آن نيز سه تانک ارتش اسرائيل در روز شنبه بيستم آبان وارد ناحيه ای شدند که از نظر سازمان ملل، منطقه «عاری از سلاح» ناميده می شود. ورود اين تانک ها سطح آماده باش ارتش اسرائيل دراين منطقه را بالا برد و اين امر در نشست روز يکشنبه دولت اسرائيل مورد بررسی قرار گرفت.
بنيامين نتانياهو، نخست وزير اسرائيل، پس از شنيدن گزارش های فرماندهان ارتش، گفت کشورش از نزديک اوضاع مرزی با سوريه را دنبال می کند و برای وقوع هر رخدادی، آماده است.
سخنگوی ارتش اسرائيل بعدازظهر يکشنبه اعلام کرد که طاقت اين کشور پس از خمپاره اندازی های ظهر يکشنبه سر رفته و واکنش نشان داده و ضمن «آتشباری اخطارگونه» عليه سوريه، از راههای لازم نيز به سازمان ملل اطلاع داده است که هر گونه تکرار تعرض از سوی سوريه، يقيناً «واکنش قاطع» اسرائيل را در پی خواهد داشت.
سرهنگ يوآو مردخای رييس نهاد سخنگويی ارتش اسرائيل گفت که رويه جديد از سوی شاخه شمالی ارتش و با آگاهی ژنرال بنی گانتس رييس ستاد کل ارتش اسرائيل گرفته شده است.
سرهنگ مردخای افزود که برد آتشباری اخطارآميز اسرائيل، چهار کيلومتر بوده، ولی افزود که از خسارت يا جراحت جانی که در طرف سوری وارد کرده باشد، آگاهی نداريم.
رييس ستاد کل ارتش اسرائيل دو هفته پيش گفته بود که نگران است که تحرکات سوريه سرانجام به يک ماجرای جدی منجر شود.
اسرائيل در ماههای گذشته ارزيابی کرده بود که بشار اسد بشدت تقلا می کند تا بحران خود را به کشورهای همجوار و بويژه به شمال اسرائيل بکشاند تا خود را از بحران بزرگ داخلی سوريه برهاند و نگاهها را به تنش سوريه با همسايگان متوجه کند.
اما بشار اسد در مصاحبه روز پنجشنبه با شبکه انگليسی زبان روسيه گفته بود که عواقب دخالت نظامی غرب در سوريه در اين سو و آن سوی اقيانوس های آرام و اطلس احساس خواهد شد.
در جنگ سال ۱۹۷۳ که سوريه و مصر به طور همزمان به اسرائيل حمله کردند تا زمين های از دست رفته اعراب در جنگ شش روزه سال ۱۹۶۷ را پس بگيرند، آخرين باری بود که ارتش های اسرائيل و سوريه در برابر يکديگر صف آرايی کردند.
در جنگ سال ۱۹۷۳ اسرائيل به چند قدمی دمشق، پايتخت سوريه، رسيد. جنگی که اعراب آن را با استفاده از غافلگيری «يوم کيپور» روزه بزرگ يهوديان آغاز کردند و در سراسر ماه تموز آن سال ادامه يافت ولی سرانجام اعراب عليرغم برخی پيروزی های اوليه، متحمل تلفات و خسارات سنگينی شدند و به پايان نبرد رضايت دادند.
از سال ۱۹۷۳ تا به هفته های گذشته، مرز اسرائيل و سوريه، آرام ترين مرز اسرائيل بود و عليرغم سرخوردگی حکومت های حافظ اسد و بشار اسد بخاطر ناکامی در پس گرفتن ارتفاعات جولان از اسرائيل، اما هرگز تعرض يا اقداماتی تحريک آميز که به حملات متقابل دو ارتش منجر شود، مشاهده نشده بود.
اسرائيل ارتفاعات جولان را در سال ۱۹۶۷ به اشغال درآورد و در اين ۴۵ سال شهرک های زياد و پرحاصل بسياری در اين ارتفاعات ساخته و آن را نيز رسماً به خاک خود منضم کرده است.
جمهوری اسلامی ايران که همپيمان سوريه است، در هفته های نخست بحران داخلی سوريه، به اسرائيل در مورد حمله احتمالی به سوريه و يا لبنان هشدار داده و گفته بود که ايران از سوريه دفاع خواهد کرد؛ ايران و سوريه پيمان دفاعی دارند.
اسرائيل در طول سالها مذاکرات محرمانه يا آشکار با سوريه تلاش کرده بود که سوريه را از محور همپيمانی با ايران دور کند؛ اما ناکام شد.
در همين حال، بسياری از ناظران بر اين باورهستند که اسرائيل هيچ تمايلی به سقوط حکومت بشار اسد در سوريه ندارد زيرا نگران است که القاعده يا ساير گروههای اسلامگرای افراطی بويژه با تسلط بر جنگ افزار شيميايی پرقدرتی که سوريه دارد، از آن عليه اسرائيل استفاده کنند يا اين جنگ افزارها بدست حزب الله لبنان بيفتد يا اينکه مناطق مرزی سوريه و اسرائيل نيز، مانند صحرای مصری سينای، به جولانگاه تشکل های مسلح عربی و اسلامی عليه اسرائيل مبدل شود.
باراک اوباما رييس جمهوری آمريکا چند ماه پيش به بشار اسد هشدار داد که مراقب جنگ افزار شيميايی ارتش خود باشد و گفت که هر گونه کاربرد اين سلاحهای ممنوعه عليه مردم سوريه يا اسرائيل، آمريکا را وارد کارزار نظامی در برابر سوريه خواهد کرد.
