ساعاتی پس از سخنرانی باراک اوباما، رييس جمهوری آمريکا در شصت و ششمين مجمع عمومی سازمان ملل متحد که فلسطينی ها آن را زدن سيلی محکمی برچهره محمود عباس دانسته اند، درحالی که دولت اسرائيلی از اين موضع گيری واشينگتن احساس پيروزی و سرمستی می کند، اين پرسش مطرح است که آيا دليل پشت کردن جدی آمريکا به فلسطينی ها تنها از نياز مبرم باراک اوباما به «رأی يهودی» در انتخابات ۲۰۱۲ آمريکا ناشی می شود يا دلايل ديگری نيز دارد.
باراک اوباما، رييس جمهوری آمريکا، چهارشنبه درسخنرانی در سازمان ملل متحد و پس از آن در ديداری جداگانه با محمود عباس، رييس تشکيلات خود گردان فلسطينی، به طرزی شفاف نشان داد که آمريکا اقدام سياسی فلسطينی ها را در متوسل شدن به سازمان ملل متحد برای درخواست پذيرش عضويت کشور فلسطين وتو خواهد کرد.
بن رودز، معاون مشاور امنيت ملی کاخ سفيد، در پی ديدار چهارشنبه شب باراک اوباما با محمود عباس در نيويورک، به خبرنگاران گفته بود که رييس جمهوری آمريکا برای آقای عباس روشن کرد که آمريکا درصورتی که چاره ای باقی نماند، در استفاده از حق وتوی خود در مقابله با گام فلسطينی ها ترديدی نخواهد کرد زيرا با دخالت شورای امنيت در روند نزاع اسرائيلی- فلسطينی مخالف است.
درحالی که اين اوبامای زاده شده از پدری مسلمان بود که خود دو سال پيش در چنين روزهايی اميدها را پس از سالها دلسردی فلسطينی ها، نسبت به اعلام موجوديت کشور مستقل فلسطين در دل فلسطينی ها زنده کرده بود و سال گذشته نيز درسخنرانی اش در سازمان ملل گفت اميدواراست که درنشست سال ۲۰۱۱ مجمع عمومی، «فلسطين به عنوان کشور جديد، عضو سازمان ملل شده باشد»، اما او در سخنرانی چهارشنبه اش همه اين خوش بينی فلسطينی ها را نقش برآب کرد.
اوباما دراين نطق جديد از تريبون مجمع عمومی سازمان ملل، درحالی که محمود عباس در صدر هيئت فلسطينی با نگرانی و اضطراب بسيار شنونده اظهارات او بود، به روشنی تأکيد کرد که استقلال کشور فلسطين از «راههای ميان بُر» به دست نمی آيد؛ توصيفی که ثابت کرد که آمريکا مراجعه تشکيلات فلسطينی به سازمان ملل را «راهی ميان بُر» به جای مذاکرات مستقيم اسرائيلی- فلسطينی که منجر به اعلام استقلال فلسطين در يک پيمان نهايی صلح خاورميانه شود، می داند.
مقامات فلسطينی صريحاً گفته اند که اظهارات اوباما موجب سرخوردگی شديد محمود عباس و سايرشخصيت های فلسطينی حاضر در تالار شده است؛ به گونه ای که به گفته يکی از اين بلند پايگان فلسطينی، «محمود عباس از سخنان اوباما يخ زد».
اوباما تا آخرين لحظه نيز برای تعيين موعد ملاقات، محمود عباس را در انتظار گذاشته بود به گونه ای که ابو مازن گفته بود من در نيويورک هستم و ايشان اگر بخواهند می دانند مرا کجا ملاقات کنند.
احمد عزام، يک شخصيت ارشد تشکيلات فلسطينی، پنجشنبه گفت «ضربه ای بزرگ از سوی اوباما به آرمان فلسطينی ها زده شده است» و در مورد دليل آن اظهار داشت که «بی ترديد، نياز مبرم اوباما به کسب آرای يهوديان در انتخابات رياست جمهوری سال آينده آمريکا، دليل اين رفتار اوباماست».
دراين سو، سيلوان شالوم، معاون نخست وزيراسرائيل پنجشنبه به راديوی اسرائيل گفت که آمريکا بارديگر ايستادگی کامل خود را در کنار دوست اصلی اش در جهان که اسرائيل است، ثابت کرده و «اين امر مفاهيم عميقی دارد».
در حالی که خيزش های دنيای عرب در خاورميانه و شمال آفريقا در جريان است، آمريکا می کوشد که احساسات ضد آمريکايی را تحريک نکند و بشدت در تکاپوست تا ناچار به متوسل شدن به وتو عليه گام سياسی فلسطينی ها در شورای امنيت نشود.
آمريکا به سختی در تقلاست تا ۹ کشور عضو دايم و غير دايم شورای امنيت را به رد درخواست فلسطينی ها وادارکند؛ وضعيتی که آمريکا را به توسل به وتو بی نياز خواهد کرد.
از سپتامبر ۲۰۰۸ که اوباما در انتخابات آمريکا پيروز شد، آمريکا تنها يک بار از حق وتوی خود استفاده کرده است، که آن نيز عليه قطعنامه ای در محکوميت اسرائيل به خاطر خانه سازی بوده است.
اما اين بار، توسل دگربار اوباما به وتو عليه گام سياسی مهم فلسطينی ها، ضربه ای جدی بر وجهه آمريکا در افکار عمومی منطقه و جهان وارد خواهد کرد.
در اين وضعيت، بسياری از ناظران می گويند که اوباما تنها به خاطر چشمداشت به انتخابات آمريکا و رأی يهوديان آمريکا يا حمايت مالی آنها نيست که اين گونه قاطعانه دوباره در کنار دولت راستگرای بنيامين نتانياهو قرار گرفته است.
اوباما بارها از عملکرد نتانياهو انتقاد کرده بود و حتی دربحران های جدی با او درگير شد به گونه ای که حتی يکی دوبار ناچار به نشان دادن علنی ناخشنودی خود از نخست وزير اسرائيل شد. لذا برای اوباما اکنون آسان نيست که به اقدامی دست بزند که پشتيبانی کامل از نتانياهو و همزمان پشت کردن کامل به فلسطينی ها محسوب می شود.
برخی می گويند که مشکل در اينجاست که اوباما در سخنرانی ها و ساير اظهارات روزهای اخير خود در سازمان ملل تا کنون تنها «چماق» را به فلسطينی ها نشان داده است و «هويج» را از ياد برده است؛ به گونه ای که پی.جی. کراولی، سخنگوی پيشين وزارت خارجه آمريکا نيز چهارشنبه در توييتر خود اين فراموشکاری اوباما را گوشزد کرد.
اما درحالی که ترکيه در هفته های اخير دوستی ديرينه با اسرائيل را رها کرده است؛ سفارت اسرائيل در مصر پس از ۳۲ سال درپی تعرض يک هفته و نيم پيش شماری از مصری ها عملاً بسته شده است؛ در شرايطی که جمهوری اسلامی ايران همچنان از لزوم «نابودی» اسرائيل سخن می گويد و در حالی که خيزش های جهان عرب تهديدهای جدی را متوجه امنيت و موجوديت اسرائيل کرده است، آمريکا قوياً نگران است که رها کردن اسرائيل در کشمکش سياسی عظيم در سازمان ملل، به منزله انداختن اسرائيل به دهان اژدها باشد.
درآمريکا، ريک پری و ميت رامنی، دو نامزد مطرح حزب جمهوريخواه، نيز سه شنبه قوياً از اوباما خواسته بودند که در سخنرانی اش در سازمان ملل، اسرائيل را در «قعر دره تنها و منزوی رها نکند».
بسياری از ناظران امور می گويند که فلسطينی ها در ارزيابی های خود بيش از حد خوش بين بوده اند و صحنه سياست داخلی آمريکا را درست رصد نکرده و حتی به اشتباه فکر کرده بودند که تضعيف آمريکا در رهگذر تحولات عظيم منطقه ای يک سال اخير، فرصتی مناسب برای مطرح شدن درخواست پذيرش کشور مستقل فلسطين در سازمان ملل است.
اما نتيجه پافشاری محمود عباس در ارائه درخواست پذيرش کشور فلسطين، چه به شورای امنيت مهلت يک ساله برای رسيدگی به آن بدهد چه خواهان رسيدگی سريع به آن شود، يک نتيجه مهم و قطعی دارد؛ تقويت بيشتر موقعيت حماس در سرزمين های فلسطينی و افکار عمومی فلسطينی.
برخی از تحليلگران در خود اسرائيل که از منتقدان تعلل های سياسی بنيامين نتانياهو هستند، می گويند که دولت نتانياهو و ائتلاف او با حزب راستگرای «اسرائيل خانه ماست» در وضعيت فعلی، احساس غرور بيشتری خواهند کرد؛ شرايطی که ممکن است فلسطينی ها را به بازگشت به مسير انتفاضه بکشاند.
لذا بيهوده نيست که ارتشبد بنی گانتس، رييس ستاد کل ارتش اسرائيل چند بار در روزهای اخير تکرار کرده و گفته است که «وضعيت جداً حساس است و اسرائيل با شرايط راهبردی از نوعی مواجه است که تا کنون به خود نديده است».
باراک اوباما، رييس جمهوری آمريکا، چهارشنبه درسخنرانی در سازمان ملل متحد و پس از آن در ديداری جداگانه با محمود عباس، رييس تشکيلات خود گردان فلسطينی، به طرزی شفاف نشان داد که آمريکا اقدام سياسی فلسطينی ها را در متوسل شدن به سازمان ملل متحد برای درخواست پذيرش عضويت کشور فلسطين وتو خواهد کرد.
بن رودز، معاون مشاور امنيت ملی کاخ سفيد، در پی ديدار چهارشنبه شب باراک اوباما با محمود عباس در نيويورک، به خبرنگاران گفته بود که رييس جمهوری آمريکا برای آقای عباس روشن کرد که آمريکا درصورتی که چاره ای باقی نماند، در استفاده از حق وتوی خود در مقابله با گام فلسطينی ها ترديدی نخواهد کرد زيرا با دخالت شورای امنيت در روند نزاع اسرائيلی- فلسطينی مخالف است.
درحالی که اين اوبامای زاده شده از پدری مسلمان بود که خود دو سال پيش در چنين روزهايی اميدها را پس از سالها دلسردی فلسطينی ها، نسبت به اعلام موجوديت کشور مستقل فلسطين در دل فلسطينی ها زنده کرده بود و سال گذشته نيز درسخنرانی اش در سازمان ملل گفت اميدواراست که درنشست سال ۲۰۱۱ مجمع عمومی، «فلسطين به عنوان کشور جديد، عضو سازمان ملل شده باشد»، اما او در سخنرانی چهارشنبه اش همه اين خوش بينی فلسطينی ها را نقش برآب کرد.
اوباما دراين نطق جديد از تريبون مجمع عمومی سازمان ملل، درحالی که محمود عباس در صدر هيئت فلسطينی با نگرانی و اضطراب بسيار شنونده اظهارات او بود، به روشنی تأکيد کرد که استقلال کشور فلسطين از «راههای ميان بُر» به دست نمی آيد؛ توصيفی که ثابت کرد که آمريکا مراجعه تشکيلات فلسطينی به سازمان ملل را «راهی ميان بُر» به جای مذاکرات مستقيم اسرائيلی- فلسطينی که منجر به اعلام استقلال فلسطين در يک پيمان نهايی صلح خاورميانه شود، می داند.
مقامات فلسطينی صريحاً گفته اند که اظهارات اوباما موجب سرخوردگی شديد محمود عباس و سايرشخصيت های فلسطينی حاضر در تالار شده است؛ به گونه ای که به گفته يکی از اين بلند پايگان فلسطينی، «محمود عباس از سخنان اوباما يخ زد».
اوباما تا آخرين لحظه نيز برای تعيين موعد ملاقات، محمود عباس را در انتظار گذاشته بود به گونه ای که ابو مازن گفته بود من در نيويورک هستم و ايشان اگر بخواهند می دانند مرا کجا ملاقات کنند.
احمد عزام، يک شخصيت ارشد تشکيلات فلسطينی، پنجشنبه گفت «ضربه ای بزرگ از سوی اوباما به آرمان فلسطينی ها زده شده است» و در مورد دليل آن اظهار داشت که «بی ترديد، نياز مبرم اوباما به کسب آرای يهوديان در انتخابات رياست جمهوری سال آينده آمريکا، دليل اين رفتار اوباماست».
دراين سو، سيلوان شالوم، معاون نخست وزيراسرائيل پنجشنبه به راديوی اسرائيل گفت که آمريکا بارديگر ايستادگی کامل خود را در کنار دوست اصلی اش در جهان که اسرائيل است، ثابت کرده و «اين امر مفاهيم عميقی دارد».
در حالی که خيزش های دنيای عرب در خاورميانه و شمال آفريقا در جريان است، آمريکا می کوشد که احساسات ضد آمريکايی را تحريک نکند و بشدت در تکاپوست تا ناچار به متوسل شدن به وتو عليه گام سياسی فلسطينی ها در شورای امنيت نشود.
آمريکا به سختی در تقلاست تا ۹ کشور عضو دايم و غير دايم شورای امنيت را به رد درخواست فلسطينی ها وادارکند؛ وضعيتی که آمريکا را به توسل به وتو بی نياز خواهد کرد.
از سپتامبر ۲۰۰۸ که اوباما در انتخابات آمريکا پيروز شد، آمريکا تنها يک بار از حق وتوی خود استفاده کرده است، که آن نيز عليه قطعنامه ای در محکوميت اسرائيل به خاطر خانه سازی بوده است.
اما اين بار، توسل دگربار اوباما به وتو عليه گام سياسی مهم فلسطينی ها، ضربه ای جدی بر وجهه آمريکا در افکار عمومی منطقه و جهان وارد خواهد کرد.
در اين وضعيت، بسياری از ناظران می گويند که اوباما تنها به خاطر چشمداشت به انتخابات آمريکا و رأی يهوديان آمريکا يا حمايت مالی آنها نيست که اين گونه قاطعانه دوباره در کنار دولت راستگرای بنيامين نتانياهو قرار گرفته است.
اوباما بارها از عملکرد نتانياهو انتقاد کرده بود و حتی دربحران های جدی با او درگير شد به گونه ای که حتی يکی دوبار ناچار به نشان دادن علنی ناخشنودی خود از نخست وزير اسرائيل شد. لذا برای اوباما اکنون آسان نيست که به اقدامی دست بزند که پشتيبانی کامل از نتانياهو و همزمان پشت کردن کامل به فلسطينی ها محسوب می شود.
برخی می گويند که مشکل در اينجاست که اوباما در سخنرانی ها و ساير اظهارات روزهای اخير خود در سازمان ملل تا کنون تنها «چماق» را به فلسطينی ها نشان داده است و «هويج» را از ياد برده است؛ به گونه ای که پی.جی. کراولی، سخنگوی پيشين وزارت خارجه آمريکا نيز چهارشنبه در توييتر خود اين فراموشکاری اوباما را گوشزد کرد.
اما درحالی که ترکيه در هفته های اخير دوستی ديرينه با اسرائيل را رها کرده است؛ سفارت اسرائيل در مصر پس از ۳۲ سال درپی تعرض يک هفته و نيم پيش شماری از مصری ها عملاً بسته شده است؛ در شرايطی که جمهوری اسلامی ايران همچنان از لزوم «نابودی» اسرائيل سخن می گويد و در حالی که خيزش های جهان عرب تهديدهای جدی را متوجه امنيت و موجوديت اسرائيل کرده است، آمريکا قوياً نگران است که رها کردن اسرائيل در کشمکش سياسی عظيم در سازمان ملل، به منزله انداختن اسرائيل به دهان اژدها باشد.
درآمريکا، ريک پری و ميت رامنی، دو نامزد مطرح حزب جمهوريخواه، نيز سه شنبه قوياً از اوباما خواسته بودند که در سخنرانی اش در سازمان ملل، اسرائيل را در «قعر دره تنها و منزوی رها نکند».
بسياری از ناظران امور می گويند که فلسطينی ها در ارزيابی های خود بيش از حد خوش بين بوده اند و صحنه سياست داخلی آمريکا را درست رصد نکرده و حتی به اشتباه فکر کرده بودند که تضعيف آمريکا در رهگذر تحولات عظيم منطقه ای يک سال اخير، فرصتی مناسب برای مطرح شدن درخواست پذيرش کشور مستقل فلسطين در سازمان ملل است.
اما نتيجه پافشاری محمود عباس در ارائه درخواست پذيرش کشور فلسطين، چه به شورای امنيت مهلت يک ساله برای رسيدگی به آن بدهد چه خواهان رسيدگی سريع به آن شود، يک نتيجه مهم و قطعی دارد؛ تقويت بيشتر موقعيت حماس در سرزمين های فلسطينی و افکار عمومی فلسطينی.
برخی از تحليلگران در خود اسرائيل که از منتقدان تعلل های سياسی بنيامين نتانياهو هستند، می گويند که دولت نتانياهو و ائتلاف او با حزب راستگرای «اسرائيل خانه ماست» در وضعيت فعلی، احساس غرور بيشتری خواهند کرد؛ شرايطی که ممکن است فلسطينی ها را به بازگشت به مسير انتفاضه بکشاند.
لذا بيهوده نيست که ارتشبد بنی گانتس، رييس ستاد کل ارتش اسرائيل چند بار در روزهای اخير تکرار کرده و گفته است که «وضعيت جداً حساس است و اسرائيل با شرايط راهبردی از نوعی مواجه است که تا کنون به خود نديده است».
