مراسم به خاکسپاری آيت الله سيدحسن طباطبايی قمی، يکی از مراجع منتقد و مخالف نظريه ولايت فقيه، صبح روز سهشنبه بيست و دوم خردادماه در مشهد برگزارشد.
آيت الله سيدحسن طباطبايی قمی که روز دو شنبه در سن ۹۶ سالگی درگذشت به دليل مخالفت با نظريه ولايت فقيه و ادامه جنگ عراق و ايران سال ها در بازداشت خانگی، حصر و محدودیت به سر برد.
آيت الله قمی به همراه آيت الله خمينی و آيت الله بهاءالدين محلاتی شيرازی، اعلاميه مشهوری را در پانزده خرداد ۱۳۴۱صادر کردند و از همين رو، دستگير و روانه زندان شد. وی تا آستانه انقلاب به مدت ۱۵ سال در تبعيد در شهرستان کرج به سر برد.
حسن شريعتمداری فرزند آيت الله سيد کاظم شريعتمداری در همين زمينه به راديو فردا می گوید:«زمانی که آيت الله سيد حسن قمی در سال های ۱۳۴۱ و ۱۳۴۲ به همراه آقای خمينی در زندان بود، ايشان حاضر نشدند پای تعهد نامه فعاليت سياسی نکردن را امضا کنند ولی آقای خمينی تعهد نامه را امضا کرد و آزاد شد و ايشان به زندان و تبعيد محکوم شد».
به گفته آقای شريعتمداری، بسياری از اطرافيان آيت الله خمينی به دليل سوابق مبارزاتی، خانوادگی و نظريات دينی و فقهی آيت الله قمی حاضر به تحمل وی نبودند.
آيت الله سيد حسن قمی، فرزند آیت الله ميرزا حسين قمی، از مراجع شيعه بود که مخالف کشف حجاب در دوران رضا شاه بود و در نهایت مجبور به ترک ایران و اقامت در عراق شد.
آيت الله سيد حسن قمی در دوران پس از انقلاب به مخالفت با پاره ای از رويکردها در جمهوری اسلامی پرداخت.
حسن شريعتمداری دراين باره می گويد:« پس از انقلاب، آيت الله قمی با بسياری از بی عدالتی ها از جمله اعدام ها و مصادره ها که روی می داد مخالفت جدی، شفاف و صريح می کرد».
آقای حسن شريعتمداری درباره مخالفت آيت الله قمی با نظريه ولايت فقيه می گويد:« ايشان از زوايه خود با نظريه ولايت فقيه مخالف بود. ايشان براين اعتقاد بودند که در شرايط کنونی امکان برقراری حکومت اسلامی وجود ندارد. چراکه حکومت اسلامی زمانی برقرار می شود که بتوان همه قوانين اسلامی را جاری کرد و نيازی به قوه مقننه نباشد. بنابراين حکومتی که تشکيل شده نمی تواند حکومت اسلامی باشد و ايشان با جمهوری اسلامی و بندهای مربوط به ولايت فقيه در قانون اساسی مخالف بود».
به گفته آقای شريعتمداری، آيت الله قمی در بيانيه ای به مخالفت با پاره ای از قوانين دوره اول مجلس شورای اسلامی پرداخت و همين امر، زمينه ساز حصر وی شد.
حسن شريعتمداری درباره مخالفت آيت الله قمی با ادامه جنگ بعد از آزادی خرمشهر توسط نيروهای ايرانی می گويد:« پس از آزادی خرمشهر و خروج نيروهای عراقی، آيت الله قمی ادامه جنگ ميان ايران و عراق را جنگ ميان مسلمانان و حرام می دانستند و در بیانیه ای خواستار توقف جنگ شده بودند و شاید همین بیانیه دلیل مهمی بود که به این شیوه با ایشان برخورد کنند.»
آيت الله قمی در هيچ دادگاهی در جمهوری اسلامی ايران محاکمه و محکوم نشد و به گفته آقای شريعتمداری بازداشت خانگی آيت الله قمی تا دو سال پيش که به دليل کسالت شديد خاتمه يافت، ادامه داشت.