کاندوليزا رايس وزير امورخارجه آمريکا روز سه شنبه پانزدهم ماه مه از ايران خواست هاله اسفندياری پژوهشگر ايرانی - آمريکايی را فورا آزاد کند.
خانم رايس که در جريان سفر خود به مسکو با خبرنگاران سخن می گفت، افزود خانم اسفندياری«بايد آزاد شود، او بايد بی درنگ آزاد شود».
دکترهاله اسفندياری، پژوهشگر ايرانی – آمريکايی که برای ديدار با مادر۹۳ ساله اش به ايران سفر کرده بود، چهار ماه پس از ربوده شدن گذرنامه های ايرانی و آمريکايی اش، روز سه شنبه هجدهم ارديبهشت به اتهام «اقدام عليه امنيت ملی» بازداشت و به زندان اوين منتقل شد.
وزير امورخارجه آمريکا دستگيری خانم اسفندياری توسط حکومت ايران را تاکيدی بر اين نکته دانست که «اين رژيم علاوه بر مشکلاتی که در سطح بين المللی ايجاد می کند، با مردم خود، و در اين مورد با شهروندان با تابعيت دوگانه، رفتار خوبی ندارد».
شائول بخاش
«اسفندياری در اختيار وزارت اطلاعات است»
از سوی ديگر، عليرضا جمشيدی سخنگوی قوه قضاييه جمهوری اسلامی روز سه شنبه اعلام کرد که اتهام هاله اسفندياری «اقدام عليه امنيت ملی» بوده و وی هم اکنون در اختيار وزارت اطلاعات است.
آقای جمشيدی افزود که « تحقيقات در خصوص جرايم اسفندياری عليه امنيت در حال انجام است و اين متهم در زندان اوين به سر می برد.»
روزنامه کيهان روز شنبه در گزارشی با عنوان «گزارش مستند کيهان: هاله اسفندياری کيست؟» ، خانم اسفندياری را به «عامل سرويس اطلاعاتی اسرایيل در ايران» بودن، «فعاليت برای سازمان جاسوسی اسرایيل»، «صهيونيست يهودی» و «گريختن و زندگی دراسراييل» متهم کرد.
در پاسخ به روزنامه کيهان شائول بخاش، همسردکتر هاله اسفندياری، در نامه سرگشاده ای اتهامات اين روزنامه درخصوص خود و همسرش را «مملو از اشتباه، دروغ وتحريف های تعمدی» خواند. اين استاد تاريخ دانشگاه جورج ميسون آمريکا، در نامه خود تصريح کرده بود که «دروغ است که هاله اسفندياری و شائول بخاش برای سازمان جاسوسی اسراييل کار کرده اند. انتساب جاسوسی برای موساد و يا هر سازمان ديگری کذب محض است. اين ادعا يک دروغ باقی خواهد ماند ولو آنکه کيهان بارها و بارها آن را در مقاله هايش تکرارکند».
او اضافه کرده بود که «هاله اسفندياری هرگز در اسراييل زندگی نکرده حتی پای در آنجا نگذاشته است.»
خبر بازداشت دکتر هاله اسفندياری توسط رييس مرکز مطالعاتی وودرو ويلسون و همچنين همسرش، شائول بخاش، در اختيار رسانه های جهان قرار گرفت.
لی هميلتون، رييس مرکز بين المللی وودرو ويلسون ، گفته بود که او عليرغم ميل باطنی خود مجبور است ادامه بازداشت خانم اسفندياری توسط مقام های ايرانی را علنی کند.
به گفته خانواده خانم اسفندياری او يک هفته بعد از ورود به تهران ، با تاکسی به فرودگاه می رفت که سه مرد نقابدار مسلح به چاقو تاکسی را متوقف و تهديد کردند اگر سرش را پايين نياندازد او را خواهند کشت.
مردان مسلح ساک و کيف دستی خانم اسفندياری از جمله گذرنامه های ايرانی و آمريکايی او را ربودند.
به گفته خانواده او، هنگامی که خانم اسفندياری چهار روز بعد برای تسليم تقاضانامه گذرنامه ای تازه به اداره گذرنامه مراجعه کرد از سوی شخصی که بعدا معلوم شد نماينده وزارت اطلاعات است برای «مصاحبه» دعوت شد.
به گزارش سازمان ديدبان حقوق بشر، وزارت اطلاعات ايران، پيش از بازداشت اسفندياری، در چندين نوبت از اين محقق در دفاتر خود در خيابان آفريقا (جردن) و پس از آن در ساختمان خيابان خواجه عبدالله انصاری، بازجويی کرده بود.
لی هاميلتون، رييس اين مرکز در ماه فوريه نامه ای برای محمود احمدی نژاد، رييس جمهوری ايران ارسال کرد و در آن ضمن شرح فعاليت های اين مرکز خواستار کمک او به بازگشت خانم اسفندياری به ايالات متحده شد.