کاندوليزا رايس، وزير امور خارجه آمريکا، می گويد که به نظر او مناقشه هسته ای ايران از طريق ديپلماتيک قابل حل است، و چنانچه تهران غنی سازی اورانيوم را متوقف کند، واشینگتن آماده است تا برای عادی سازی رابطه بین دو کشور با تهران وارد مذاکره شود.
وزير امور خارجه آمريکا يک روز پس از توافق وزیران امور خارجه کشورهای عضو گروه ۱+۵ در نشست برلين بر سر تدوين قطعنامه تشديد تحريم جمهوری اسلامی، از «روابط عادی بيشتر» و توسعه تجاری با ايران، در صورت توقف فعاليت های حساس هسته ای اين کشور، خبر داد.
خانم رايس روز چهارشنبه در سخنرانی خود در سی و هشتمين اجلاس سالانه مجمع اقتصاد جهانی در داوس، سوييس، گفت:«اگر ايران غنی سازی اورانيوم و فعاليت های بازآوری را متوقف کند، که این يک در خواست جهانی نيز هست، آن گاه ما می توانيم مذاکرات را آغاز کرده و برای ايجاد روابط نو و عادی با يکديگر همکاری کنيم».
خانم رايس گفت اين رابطه جديد می تواند «نه براساس ترس و بی اعتمادی که بر بنياد رشد همکاری، گسترش روابط تجاری و حل مسالمت آميز همه اختلافات باشد».
واشینگتن به دنبال گروگانگيری کارکنان سفارت آمريکا در تهران توسط دانشجويان پيرو خط امام، روابط ديپلماتيک با تهران را در سال ۱۹۸۰ قطع کرد.
خانم رايس بارديگر با اشاره به اين که آمريکا «دشمن ابدی» ندارد، گفت:«ايرانی ها، مردم پر افتخاری و دارای فرهنگی عظیم هستند و ما به خدماتی که آنها به تمدن جهانی کرده اند ادای احترام می کنيم».
- « رابطه جديد ایران و امریکا می تواند نه براساس ترس و بی اعتمادی که بر بنياد رشد همکاری، گسترش روابط تجاری و حل مسالمت آميز اختلافات باشد».
خانم رايس با اشاره به بهبود روابط امريکا و ليبی، گفت که از زمانی که «ليبی تروريسم را رد کرده است، به دنبال توسعه سلاح های کشتار جمعی نيست» و خواهان بازگشت به جامعه جهانی است، آمریکا از این اقدامات اسقبال کرد و به رغم اختلافات دو کشور، چيزی دیگر وجود ندارد که دو طرف از ان بترسند.
در حالی خانم رایس از عادی سازی روابط با ایران صحبت کرده که پیشتر علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی در چند هفته پیش درباره روابط ایران و آمریکا گفته بود:«قطع رابطه با آمريکا از سياست های اساسی ماست، البته ما هيچ گاه نگفته ايم اين رابطه تا ابد قطع خواهد بود، بلکه شرايط دولت آمريکا به گونه ای است که ايجاد اين رابطه اکنون به ضرر ملت است و طبعاً آن را دنبال نمی کنيم.»
آقای خامنه ای که نقش تعیین کننده در تعیین خط مشی سیاست خارجی ایران دارد، افزوده بود:«روزی که رابطه با آمريکا برای ملت مفيد باشد، بنده اولين کسی خواهم بود که آن را تاييد می کنم.»
این در حالی بود که پس از سخنرانی آقای خامنه ای، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران اعلام کرده بود که ایران برنامه ای برای عادی سازی رابطه با آمریکا ندارد.
خانم رايس در حالی پیشنهاد عادی سازی روابط را مطرح می کند که در سال ۲۰۰۶ پيشنهاد مشابه ای را درباره ديدار با مقام های ايرانی مطرح کرده بود . خانم رايس گفته بود در صورتی که ایران غنی سازی اورانيوم را متوقف کند، او حاضر است با همتای ايرانی خود در هر زمان و مکانی ديدار و گفت وگو کند.
اتحاد جهان
در همين حال خانم رايس درباره توافق اعضای گروه ۱+۵ بر سر تدوين قطعنامه سوم تحريم ايران گفت:«اين اقدام نشان داد که جهان بر سر مسئله ممانعت از دستيابی ايران به تسليحات هسته ای، همچنان متحد است».
وزيران امور خارجه پنج کشور عضو دائم شورای امنيت سازمان ملل شامل آمريکا، روسيه، چين، بريتانيا، فرانسه همراه با آلمان، موسوم به کشورهای عضو گروه ۱+۵، روز سه شنبه بر سر تدوين قطعنامه تازه ای برای تحريم جمهوری اسلامی ايران به توافق رسيدند.
اين در حالی است که سرگئی لاوروف ، وزير امور خارجه روسيه، گفته است: توافق اعضای دائم شورای امنيت سازمان ملل و آلمان در مورد پيش نويس قطعنامه ديگری عليه جمهوری اسلامی «کاملا با نظرات جمعی اعضاء مطابقت دارد و شامل تحريم های سختگيرانه تری نمی شود.»
آقای لاوروف افزود: «پيش نويس قطعنامه جديد، همکاری ايران باآژانس بين المللی انرژی اتمی را در مد نظر قرار داده است.»
او گفت که اين قطعنامه از «کشورها می خواهد تا در معاملاتشان با جمهوری اسلامی هوشياری به خرج دهند تا ايران نتواند از اين طريق، مواد بالقوه خطرناک را به داخل کشور منتقل کند.»
ديدار سولانا و جليلی
همزمان با اين تحولات، روز چهارشنبه اعلام شد که دبير شورای عالی امنيت ملی جمهوری اسلامی قرار است که با مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا ديدار و گفت وگو کند.
سعيد جليلی که در مقر اتحاديه اروپا در بروکسل به سر می برد در يک نشست پرسش و پاسخ اظهار داشت که قرار است چهارشنبه شب با خاوير سولانا درباره برنامه هسته ای جمهوری اسلامی گفت وگو کند.
سولانا در صدد است تا جمهوری اسلامی ايران را متقاعد کند تا غنی سازی اورانيوم را که کاربرد دو گانه نظامی و غير نظامی دارد معلق کند.
اتحاديه اروپا اعلام کرده است که در صورت همکاری ايران در اين زمينه حاضر است تا مشوق های گسترده اقتصادی و فنی به اين کشور ارائه کند.
تهران در سال ۱۳۸۴ اين مشوق ها را رد کرده بود و پس از تعليق دو ساله فعاليت های مربوط به غنی سازی اورانيوم، بار ديگر اين برنامه را از سر گرفت.
سعيد جليلی روز چهارشنبه در پارلمان اروپا گفت: «در دکترين دفاعی ما سلاح هسته ای جايی ندارد.»
وی اظهار داشت: «چگونه است که آنها برای برنامه صلح آميز هسته ای ما سه قطعنامه صادر کرده اند؟ ما مخالف سلاح های کشتار دسته جمعی هستيم.»
دبير شورای عالی امنيت ملی جمهوری اسلامی گفت: «ايران يک کشور دارای دمکراسی است و از اروپا خواست تا بر اساس اين مولفه، روابط و همکاری خود را با ايران تنظيم کند.»
وی افزود:« امروز فضای بهتری برای همکاری وجود دارد، برخی قضاوت ها و رفتارها در گذشته بايد سر مشقی برای درس گرفتن از آن و توسعه همکاری با ايران باشد.»
