خاوير سولانا، مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا، روز چهارشنبه با اشاره به اين که در مذاکرات رم، دبير جديد شورای عالی امنيت ملی ايران در حاشيه قرار گرفته بود، هشدار داد که حضور «چند بازيگر» در تیم مذاکره کننده هسته ای ايران، می تواند به پيچيده تر شدن گفت وگوهای کشورهای غربی با جمهوری اسلامی منجر شود.
اين نخستين واکنش مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا نسبت به استعفای علی لاريجانی، دبير سابق شورای عالی امنيت ايران و حضور سعيد جليلی به عنوان رييس جدید هيئت مذاکره کننده ايران است.
آقای سولانا روز سه شنبه ۲۲ ماه اکتبر با علی لاريجانی و سعيد جليلی که هفته گذشته به گونه غير منتظره ای جانشين علی لاريجانی، دبير مستعفی شورای عالی امنيت ملی ايران شد، درباره از سرگیری برنامه هسته ای جمهوری اسلامی، گفت وگو کرد.
آقای سولانا در گفت وگو با شبکه تلویزیونی دولتی ايتاليا، «رای»، گفت: «بايد بگذاريم مقداری زمان بگذرد تا نتيجه آخرين موج های منازعه قدرت در ايران را ببينيم.»
به گزارش خبرگزاری رویترز، مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا اضافه کرد:«اين مساله بسيار حياتی است چراکه مذاکرات [با ایران]خود از پيش مذاکرات سختی بود. اگر چنانچه قرار باشد با چند بازيگر همزمان مذاکره کرد، آنگاه مذاکرات از این هم پیچیده تر خواهد شد.»
«نقش پررنگ لاریجانی»
آقای سولانا درباره موقعيت آقای لاريجانی در جريان مذاکرات در رم گفت:«هردو، آقای جليلی و آقای لاريجانی در مذاکرات حضور داشتند و آقای لاريجانی هدايت مذاکرات را برعهده داشت و او وزنه اصلی اين مذاکرات بود.»
به گفته آقای سولانا، به رغم استعفا از دبیری شورای عالی امنیت،«علی لاريجانی همچنان در ساختار قدرت ايران نقش مهمی را بازی خواهد کرد.»
دلايل استعفای لاريجانی
در حالی آقای سولانا از وجود چند مذاکره کننده در مذاکرات با ايران انتقاد می کند که علی لاريجانی در کنفرانس مطبوعاتی به همراه مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا در روز سه شنبه گفته بود:«آقای سولانا از من خواستند که در اين دور از مذاکرات حضور داشته باشم.»
به گزارش خبرگزاری ایرنا، آقای لاريجانی در ادامه اين کنفرانس مطبوعاتی در پاسخ به سوالی درباره «دلايل استعفای خود» گفته بود:«صحبت های زياد و متنوعی درباره من مطرح شده است، برخی دليل استعفای مرا مسايل شخصی بيان کردند، اما هرچه به خود نگاه میکنم، میبينم که مسئله شخصی وجود ندارد.»
اشاره آقای لاريجانی به اظهارات غلامحسين الهام، سخنگوی دولت نهم، بود که روز شنبه در نشست خبری خود با خبرنگاران، «مشکلات شخصی» را دليل استعفای آقای دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی ایران اعلام کرده بود.
آقای لاريجانی دلايلی چون «حضور در انتخابات مجلس» را برای استعفای خود رد کرد و گت:«مسايل ديگری نيز از جمله وجود اختلافات وسيع در ايران به عنوان دلايل استعفای من در رسانههای خارجی مطرح شده است که نمیخواهم عيش شما رسانههای خارجی را ناقص کنم، تا اگر ابتهاجی داريد، ادامه دهيد.»
آقای لاريجانی در ادامه گفت: «من از آقای احمدی نژاد و نيز آقای جليلی، که فرد جليلی است، حمايت می کنم».
«نظريات جديد و سازنده در گفت وگو ها»
در همين حال علی لاريجانی، عضو شورای عالی امنيت ايران، روز چهارشنبه در کنفرانس خبری خود به همراه خاوير سولانا، و رومانو پرودی، نخست وزیر ایتالیا، گفت:«در قسمت آخر گفت و گوهای امروز با آقايان پرودی و سولانا نظريات جديد و سازندهای که ممکن است باعث پيشرفتهای ديگری شوند ، مطرح شدند.»
سعيد جليلی و علی لاريجانی روز چهارشنبه با رومانو پرودی، نخست وزير ايتاليا ديدار کردند تا درباره برنامه هسته ای ايران، با وی گفت و گو کنند. در اين کنفرانس مطبوعاتی، آقای جليلی اظهار نظری نکرد.
ديپلمات های ارشد ايرانی در حالی روز چهارشنبه با رومانو پرودی در رم ملاقات کردند که ايتاليا، شريک شماره يک ايران در مبادلات اقتصادی در ميان کشورهای عضو اتحاديه اروپا است. اين کشور همچنين در سال جاری، يکی از اعضای غير دائمی شورای امنيت نيز هست.
آقای پرودی در اين کنفرانس خبری، با «سازنده» و «مهم» خواندن مذاکرات ايران و اتحاديه اروپا، جمهوری اسلامی را ترغيب کرد تا قطعنامه های شورای امنيت سازمان ملل متحد را اجرا کند.
شورای امنيت سازمان ملل متحد طی قطعنامه های ۱۷۴۷ و ۱۷۳۷ به دليل کاربرد دوگانه تکنولوژی غنی سازی اورانيوم در توليد سوخت هسته ای و توليد سلاح، از ايران خواسته است تا فعاليت های مربوط به غنی سازی اورانيوم را متوقف کند.
اما ايران با اصرار بر اينکه برنامه هسته ای را تنها با هدف توليد برق دنبال می کند، از پذيرش خواست جامعه جهانی مبنی بر توقف غنی سازی اورانيوم خودداری کرده است.
اين احتمال وجود دارد که شورای امنيت با صدور سومين قطعنامه، اقدامات تنبيهی سخت گيرانه تری را عليه ايران در پيش بگيرد.