اخراج و عدم پرداخت حقوق معوقه کارگران در هفته های اخيراعتراضات کارگری را در ايران شدت بخشيده است.ازاول بهمن ماه تاکنون صدها کارگردرشهرهای ياسوج،ايلام،قزوين، رشت،مهاباد، نکا،شيروان، بوشهر،يزد،زابل و آبادان اعتراض خود نسبت به عدم پرداخت حقوق،و اخراج از کار را به صورت تجمع يا اعتراضات صنفی ديگر بيان کرده اند.
در اين اعتراضات بی توجهی مقامات دولتی به حقوق کارگران،عدم پاسخ گويی کارفرمايان به مطالبات معوق کارگران،عدم امنيت شغلی اصلی ترين موارد اعتراض کارگران بوده است.
کارگران بدون حقوق
اسحاق راستی دبير يکی از تشکل های کارگری در استان گيلان در روزهای اخير اعلام کرد که «به نظر میرسد يکی از دلايل تعويق سفر احمدینژاد به گيلان، ناتوانی در رفع مشکلات کارگران است».
به گفته آقای راستی «کارگران بارها در تجمعات و اعتراضات خود اعلام کردهاند که در صورت حضور رييسجمهور در استان گيلان، صدای اعتراض خود را به او خواهند رساند،به همين جهت مسوولان استان گيلان دچار دغدغه و نگرانی هستند و بارها در جلساتی با نمايندگان کارگران خواستهاند آنان را قانع کنند».
دبير مجمع نيروهای خط امام گيلان با اشاره به اين که «هزاران کارگر کارخانجات توليدی و صنعتی اين استان در بلاتکليفی به سر میبرند و مسوولان کشور و استان با وعدههای خودشان تاکنون مشکلات اين قشر را حل نکردهاند و روزبهروز بر تعداد کارخانجات تعطيل شده و کارگران بيکار شده اضافه میشود».
دبير مجمع نيروهای خط امام گيلان
وی در عين حال دولت محمود احمدی نژاد را عامل افزايش مشکلات کارگری در ماه های اخير معرفی کرده است.به گفته آقای راستی «دولت نهم با اين که در مورد مسايل اقتصادی و رفع مشکلات کارگران وعدههای بسياری داده بود،اما متاسفانه نه تنها تاکنون آن وعدهها تحقق نيافته بلکه روز به روز بر مشکلات افزوده شدهاست».
مقامات دولتی اما در برابر اعتراضات کارگری پاسخ گو نيستند.در قزوين که از جمله شهرهای کارگر نشين کشور به شمار می آيد و در ماه های اخير شاهد تجمعات کارگری بسياری بوده،هفته گذشته ۲۵۰ کارگر کارخانه چينی البرز که در خيابان اصلی شهرک صنعتی البرز برگزار شد،سر انجام بی نتيجه پايان گرفت.
به گفته عيد علی کريمی نماينده کارگران قزوين اين تجمع در پی عدم دريافت شش حقوق و مزايای قانونی کارگران برگزار شده بود.
نماينده کارگران قزوين ضمن اشاره به اين که ۲۵۰ کارگر چينی البرز پيشتر اخراج شده اند،هم چنين گفته که به رغم پيگيری مکرر خواسته کارگران «تاکنون نتيجه مثبتی در خصوص رفع اين مشکلات حاصل نشدهاست».
نماينده کارگران ايلام نيز در روزهای اخير به خبرگزاری ايلنا گفته که بيش از ۱۵۰۰ کارگر شرکت های زيگورات و پرليد در اين استان بيش از چهار ماه است که حقوق نگرفته اند.
به گفته علی غياثی «اين کارگران تا کنون حقوق ماهيانه خود را با تاخير ۳ و ۵ ماهه دريافت کردهاند و اعتراض دو سالانه اين کارگران مبنی بر دريافت حقوق در زمان قانونی نتيجهای در بر نداشتهاست».
وی همچنين از بی توجهی مقامات دولتی نسبت به مشکلات کارگری انتقاد کرده و گفته «مشکلات کارگران اين دو شرکت بارها از سوی خانه کارگر ايلام پيگيری شده و برای رفع اين مشکلات با مسوولان مربوطه مذاکره و مکاتبه صورت گرفته، اما متاسفانه اين اقدامات نتيجه مثبتی به همراه نداشته است».
در روزهای اخير دبير اجرايی خانه کارگر استان تهران نيز خبر داد که ۷۰۰ تن از کارگران کارخانه ايران برک بين ۲ تا ۷ ماه است که حقوق نگرفته اند.اسماعيل حق پرست به مقامات دولتی توصيه کرد تا «خود را به جای کارگرانی که ماهها حقوق نگرفته اند بگذارند و بعد تصميمی اساسی اتخاذ کنند».
تداوم اخراج کارگران
کارگران کارخانه «ساريت» در نکای مازندران نيز اواخر هفته گذشته برای جلوگيری از خوصی اعلام کردن اين کارخانه دست به تحصن زدند.خبرگزاری ايلنا مقامات استانی با حضور در تحصن کارگران، خواستههای کارگران را از زبان خودشان شنيده و اعلام کردهاند که به دنبال راهی برای تامين خريد کارخانه به نام کارگران هستند.
اين خبرگزاری به نقل از کارگران نوشته که آنها به تحصن خود تا حصول نتيجه ادامه خواهند داد.کارگران اين کارخانه اعلام کرده اند که با فروش کارخانه به بخش خصوصی کار خود را از دست خواهند داد.در بوشهر نيز هفته گذشته و به دنبال اخراج ۳۸ تن از کارگران کارخانه کشتی سازی «ايران صدرا»،کارگران معترض با بستن در وردی اين کارخانه به اعتصاب دست زدند.
به گفته نماينده کارگران اين کارخانه «اعتصاب کارگران شرکت ايران صدراخودجوش» بوده است.رنجبريان تاکيدکرده که «به اين نتيجه رسيدهايم که شرکتی که نيروی بومی استخدام نمیکند و برای نيروی بومی کار ندارد،بهترين راه تعطيل شدن آن است».
به گفته کارگران اين کارخانه مقامات محلی پيشتر به آنها وعده هايی برای رفع مشکلات شان داده بودند.به گفته نماينده کارگزان اين کارخانه «صورتجلسهای در فرمانداری استان تنظيم شده بود که طبق آن، نظر بر اين شد که اگر شرکت کار داشته باشد،دوباره نيروهايش را به سر کار بازگردانده و قراردادها را امضا کنند تا مشکل حل شود،ولی نه تنها مشکل حل نشد،بلکه پس از گذشت يک ماه ۳۸ نفر از کارگران نيز اخراج شدند».وی تاکيد کرده«به اعتصاب ادامه میدهيم تا زمانی که نتيجه لازم را بگيريم».
اخراج کارگران در دو سال گذشته يکی از مشکلات جامعه کارگری در يک سال گذشته بوده است.احمد جهرمی وزيرکار جمهوری اسلامی تيرماه گذشته به خبرنگاران گفت که بيش از ۳۲۰ هزار کارگر طی يک سال از مشاغل خود اخراج شده اند.
وی هم چنين از تمايل شرکت ها و کارخانجات خصوصی برای در اختيار گرفتن کارگران موقت به جای کارگران دائم خبر داد و اعلام کرد « اگر وضع بدين منوال پيش رود در نهايت طی پنج سال آينده کارگر دايمی در واحدها باقی نخواهد ماند».
اما روند اخراج کارگران در سال جاری نيز تداوم داشته و بر شدت آن افزوده شد.مهدی معتمدیمهر،مدرس حقوق کار يکی از منتقدان سياست های دولت در قبال کارگران احيرا به خبرگزاری ايلنا گفته «به نظر میرسد دولت برای تحقق شعار خصوصیسازی، از نيروی کار هزينه میکند».
سرکوب کارگران معترض
به رغم آن که مقامات دولتی تلاش می کنند تا با دادن وعده تازه اعتراضات کارگری را متوقف کنند اما در يک سال گذشته اخباری بسياری از سرکوب کارگران منتشر شده است.سرکوب و دستگيری بيش از ۱۵۰۰ کارگر سنديکای شرکت واحد تهران و تعدادی از اعضای خانواده های آنان در دی ماه سال گذشته و بازداشت چندباره منصور اصانلو دبيرکل و ديگر اعضای هيات مديره اين سنديکا اعتراضات جهانی را به دنبال داشته است.
در سه ماه پاييز ماموران نيروی انتظامی دستکم در دو مورد در شهرهای بابلسر و بندر ديلم به کارگران هجوم بردند.در جريان يکی از اين درگيری ها در بندر ديلم يک کارگر کشته و دها تن از کارگران گمرک زخمی و مقر نيروهای انتظامی توسط مردم به آتش کشيده شد.
در مازندران نيز ماموران انتظامی تلاش کردند تا تجمع کارگران و اعضای خانواده آنان را در اعتراض به عدم پرداخت حقوق با استفاده از باتوم و ضرب و شتم بر هم بزنند.
نصراله دريابيگی،نماينده کارگران معترض در مازندران يک روز پس از اين اقدام نيروی انتظامی با انتقاد از چنين برخوردی با کارگران در بابلسر گفت «جواب حاميان ديروز و امروز نظام و گرسنگان عرصه صنعت را با باتوم و مشت و لگد نمیدهند؟! اگر هنر داريم مشکلات کارگران را حل و فصل کنيم تا کار به تحصن و تجمع و درگيری کشيده نشود».
با اين حال افزايش اعتراضات کارگری در استان های مختلف طی ماه های اخير به حدی رسيده که اسحاق راستی،يکی از تشکل های کارگری در يلان در توصيف آن می گويد «اغلب هفتهها و يا روزها اين کارگران با تشکيل اجتماعات،بستن جادهها و يا نوشتن نامه به مسوولين، خواستار جلب توجه مسوولين جهت رفع مشکلاتشان هستند».