قیمت نفت شاخص برنت روز دوشنبه و با آغاز کار بازارها و بورسهای جهانی نفت به شدت افزایش یافته است.
در لحظه تنظیم این گزارش، قیمت نفت برنت حدود ۱۰٫۶۶ درصد و قیمت نفت شاخص آمریکا حدود ۹٫۴۸ درصد نسبت به قیمتهای روز جمعه افزایش یافته و به ترتیب به ۶۶٫۶۴ دلار و ۶۰ دلار اوج گرفتهاست.
در ابتدای معاملات نفتی در بازارهای آسیا، قیمت نفت خام آمریکا تا ۱۵ درصد و نفت خام برنت تا ۲۰ درصد بالا رفته بود ولی بعد قیمتها مقداری فروکش کرد.
این افزایش در پیامد خارج شدن پنج میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه تولید نفت روزانه عربستان پس از حملات به تأسیسات نفتی این کشور است که پنج درصد تولید جهانی را در بر میگیرد.
حوثیهای مورد حمایت ایران مسئولیت حمله به تأسیسات نفتی عربستان را بر عهده گرفتهاند. حدود سه چهارم از صادرات روزانه ۷ میلیون بشکه نفت عربستان راهی بازارهای آسیایی میشود.
اوجگیری قیمت نفت بر بازارهای بورس آسیایی و قیمت بنزین آمریکا نیز تأثیر خود را گذاشتهاست.
بورس ژاپن روز دوشنبه تعطیل است، اما بورس هنگکنگ ۱ درصد و بورس سنگاپور ۱٫۶ درصد با افت شاخص مواجه شد.
قیمت بنزین در آمریکا نیز با ۱۰ درصد افزایش به ۲٫۷۵ دلار در ازای هر گالن رسید.
پالایشگاههای غرب آمریکا که با خطوط لوله دسترسی به مناطق نفتی کشور مانند تگزاس ندارند، آسیب بیشتری دیدهاند. بر اساس آمارها، سواحل غربی آمریکا مانند ایالت کالیفرنیا طی ماههای گذشته، روزانه حدود ۳۸۰ هزار بشکه نفت از عربستان وارد کردهاند.
رویترز مینویسد قیمت بنزین در آمریکا احتمالاً در روزهای پیش رو باز هم افزایش یابد. هنوز معلوم نیست عربستان تا چه زمانی قادر به احیای تولید نفت خود باشد، اما مقامات کشور گفتهاند تلاش میکنند روز دوشنبه دو میلیون بشکه از ۵٫۷ میلیون بشکهای که تولیدش متوقف شده را احیا کنند.
عربستان و آمریکا گفتهاند برای جلوگیری از کمبود نفت در بازارهای جهانی مقداری از ذخایر راهبردی نفت خود را راهی بازار خواهند کرد. عربستان حدود ۱۸۸ میلیون بشکه و آمریکا ۶۵۰ میلیون بشکه ذخایر استراتژیک نفت دارند.
کلاً ذخایر نفت استراتژیک کشورهای ثروتمند جهان حدود ۲ میلیارد بشکه است، اما استفاده از این ذخایر میتواند حتی تأثیر منفی بر قیمت نفت داشته و آن را باز هم افزایش دهد، چرا که بسیاری از دلالان نفتی با این تصور که کمبود نفت کوتاهمدت نیست، شروع به خرید هر چه بیشتر نفت خواهند کرد و تقاضا افزایش خواهد یافت.
نشریه تخصصی پلاتز گزارش دادهاست احتمالاً قیمت نفت برنت باز هم افزایش یافته و به ۷۰ دلار برسد.
کارشناسان میگویند شدت تخریبها بالاست و آن را میتوان با حمله موشکی رژیم صدام حسین به تأسیسات عربستان در دهه ۱۹۹۰، هنگامی که جنگ با کویت آغاز شد، مقایسه کرد. آن زمان قیمت نفت طی چند روز حدود دو برابر شد.
اما اکنون، به مدد افزایش چشمگیر تولید نفت آمریکا، بازار با چنین تلاطمهایی مواجه نیست.
آمریکا تولید خود را طی چند سال گذشته از حدود ۹ میلیون بشکه به بالای ۱۲ میلیون بشکه رسانده و انتظار میرود سال آینده به ۱۳٫۴ میلیون بشکه در روز افزایش دهد.
رویترز از قول کارشناسان مینویسد اگر حوثیها حمله دیگری به عربستان کنند، ممکن است قیمتهای جهانی نفت به قدری افزایش یابد که اقتصاد جهانی را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
کِوین بوک از شرکت «کلییر ویو انرژی پارتنرز» میگوید حمله دوباره به تأسیسات نفتی عربستان میتواند این کشور را به حمله تلافیجویانه به تأسیسات نفتی ایران سوق دهد.
دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا نیز در واکنش به حملات پهپادی به تأسیسات نفتی عربستان، گفتهاست: «به تأسیسات تولید نفت عربستان سعودی حمله شدهاست. دلایلی وجود دارد که باور کنیم مقصر را میشناسیم، بسته به تأیید (اینکه عامل حملات کیست) اقدام خواهیم هستیم».
آقای ترامپ افزودهاست: «اما منتظریم پادشاهی [سعودی] بگوید به باور آنها چه کسی عامل حملات بوده، و اینکه تحت چه شرایطی باید اقدام کرد».
مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، نیز به صراحت ایران را مسئول حمله به تأسیسات نفتی عربستان معرفی کرده و گفتهاست هیچ شواهدی وجود ندارد که نشان دهد حوثیهای یمن این کار را کردهاند.
همتای وی، محمدجواد ظریف در واکنش گفتهاست: «آمریکا از فشار حداکثری به دروغ حداکثری روی آوردهاست».