لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۱ آذر ۱۴۰۳ تهران ۲۲:۴۳

ناصر شعبانی، فرمانده جنجال‌ساز سپاه در مورد یمن کیست؟


این روزها انتشار خبری به نقل از یک فرمانده سپاه پاسداران درباره جنگ یمن و حمله به نفت‌کش‌های عربستان در تنگه باب المندب، نام این فرمانده ارشد سپاه را بر زبان‌ها انداخته است؛ «سردار شعبانی».

در روایت اول این فرمانده سپاه گفته بود «به یمنی‌ها گفتیم دو نفتکش سعودی‌ها را بزنید و زدند». در روایت دوم خبر اصلاح شد و این بخش از سخنان او حذف شد. پس از آن سرتیپ رمضان شریف سخنگوی سپاه نیز مصاحبه‌ای کرد و گفت اظهارات این فرمانده سپاه نادرست منتشر شده است و او در حال حاضر مسئولیتی در سپاه ندارد.

اما سردار شعبانی کیست و چرا اظهارات او درباره روابط ایران و عربستان و جنگ یمن و کنترل و فرماندهی ایران بر شبه نظامیان حوثی می‌تواند مهم باشد؟

سرتیپ پاسدار ناصر شعبانی یکی از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران با سابقه‌ای بیش از ۳۷ سال در سپاه پاسداران است. او رده‌های مختلفی از فرماندهی در سپاه از سطح فرمانده سپاه شهری تا فرماندهی لشکر و سپاه استانی و منطقه‌ای را طی کرده و تا بالاترین سطوح امنیتی پایتخت جمهوری اسلامی یعنی قرارگاه ثارالله تهران مسئولیت داشته است.

اولین مسئولیت مهم ناصر شعبانی به ۳۷ سال قبل بر می‌گردد؛ زمانی که فرمانده سپاه آمل در استان مازندران بود. او در این مسئولیت در ششم بهمن ۱۳۶۰ هدایت و فرماندهی نیروهای سپاه پاسداران در درگیری با چریک‌های عضو گروه اتحادیه کمونیست‌های ایران بر سر کنترل آمل را برعهده داشت. نبردی خونین که با شکست نظامی چریک‌ها پایان یافت.

جنگ هشت ساله ایران و عراق بویژه سال پایانی آن جایگاه ناصر شعبانی در سپاه پاسداران را ارتقا و تحکیم بخشید. در سال‌های پایانی جنگ و هنگامی که سپاه به سپاه‌های منطقه‌ای و فرااستانی تقسیم‌بندی شده بود او به فرماندهی سپاه چهارم بعثت برگزیده شد که مسئولیت هدایت و فرماندهی نیروها و یگان‌های سپاه پاسداران در غرب ایران و استان‌های کرمانشاه و ایلام را برعهده داشت و مقر فرماندهی آن در شهر کرمانشاه بود.

هنگام حمله نیروهای مجاهدین خلق از مرز ایران و عراق به سمت کرمانشاه در مرداد ۱۳۶۷ با هدف تصرف تهران که عملیات فروغ جاویدان نامیده شد، ناصر شعبانی فرمانده سپاه چهارم بعثت بود و علاوه بر اینکه خود او در نبرد با نیروهای مجاهدین خلق حضور میدانی و مستقیم داشت، برخی یگان‌ها و تیپ‌های تحت امر او از جمله تیپ نبی اکرم مستقر در ایلام نیز در نبرد با مجاهدین خلق در شهر اسلام‌آباد حضور جدی داشتند.

حضور و نقش ناصر شعبانی در عملیات متقابل جمهوری اسلامی علیه مجاهدین که به عملیات مرصاد معروف شد، باعث تقویت جایگاه او در سپاه پاسداران شد. او بعدها بر اساس همین پایان‌نامه دکترایش از دانشگاه امام حسین سپاه را تحت عنوان «بن‌بست در استراتژی، شکست در تاکتیک» زیر نظر سرلشکر باقری رئیس کنونی ستادکل نیروهای مسلح ایران تدوین کرد.

او در اوایل دهه ۱۳۹۰ برای نوشتن همین کتاب از سوی سپاه و برخی نهادهای نظامی و دفاعی دیگر مورد تشویق و قدردانی قرار گرفت. ناصر شعبانی در همین دوران به جانشینی رئیس دانشگاه امام حسین، مهم‌ترین نهاد آموزش عالی سپاه پاسداران انتخاب شد.

دو سال پس از پایان جنگ ایران و عراق، در سال ۱۹۹۱ و در جریان جنگ کویت و شکست ارتش عراق از نیروهای آمریکا در عملیات طوفان صحرا، هنگامی که قیام عمومی شیعیان علیه حکومت صدام شروع شد، بخش‌هایی از نیروهای سپاه پاسداران تلاش کردند تا با عبور از مرز و کمک به شیعیان مخالف صدام حسین برای سرنگونی صدام حسین تلاش کنند. عملیاتی که از ناحیه تحت فرماندهی ناصر شعبانی در سپاه چهارم انجام شد، ولی در نهایت با سرکوب قیام شیعیان از سوی صدام به جایی نرسید و به تیره‌تر شدن روابط صدام و ایران انجامید.

ناصر شعبانی بعدها به تهران فراخوانده شد و مسئولیت‌های ستادی مهم‌تری به او واگذار شد از جمله در اوائل دهه ۱۳۹۰ به معاونت عملیات قرارگاه ثارالله سپاه پاسداران منصوب شد. قرارگاهی که مسئولیت دفاع از تهران مرکز حکومت جمهوری اسلامی در برابر تهدیدات داخلی (اعتراضات مردمی و ضدحکومتی) شورش یا کودتا و نیز تهدیدهایی با منشأ بیرون از تهران را برعهده دارد.

اخبار منتشر شده در رسانه‌های نزدیک به حکومت نشان می‌دهد که ناصر شعبانی دست کم در فاصله سال‌های ۹۳ تا ۹۷ و از جمله در زمان اعتراضات ضدحکومتی دی ماه سال گذشته در بیش از یکصد شهر ایران، همچنان عهده‌دار این سمت بوده و اگرچه سخنگوی سپاه در توضیح سخنان او درباره حمله به نفت‌کش‌های عرستان گفته است که سردار شعبانی هم اکنون مسئولیتی در سپاه ندارد اما طی ماه‌های گذشته هیچ خبری دال بر کنار گذاشته شدن او از معاونت عملیات قرارگاه ثارالله در رسانه‌ها منتشر نشده است و آخرین اخبار منتشر شده در تیرماه امسال از حضور به عنوان معاون قرارگاه ثارالله حکایت دارد.

علاوه بر این سخنگوی سپاه در حالی گفته است سردار شعبانی در سپاه مسئولیتی ندارد، که تا اردیبهشت امسال اخبار منتشر شده در رسانه‌های نزدیک به سپاه پاسداران همچنان او را به عنوان جانشین دانشگاه امام حسین معرفی کرده و خبری از برکناری او از این سمت در ماه‌های گذشته نیز منتشر نشده است.

XS
SM
MD
LG