شکست نشست روز جمعه ۱۶ اسفند ماه سازمان اوپک با کشورهای همپیمان به رهبری روسیه برای کاهش دوباره تولید نفت، قیمت‌های جهانی نفت را حدود ۸ درصد کاهش داد.
اعضای اوپک روز پنج‌شنبه توافق کرده بودند تولید خود را در سه ماهه دوم سال جاری میلادی دوباره ۱ میلیون بشکه کاهش دهند و این تصمیم منوط به کاهش نیم میلیون بشکه‌ای کشورهای همپیمان به رهبری روسیه بود.
اوپک و کشورهای همپیمان دو سال قبل تصمیم گرفتند برای بالا بردن قیمت نفت تولید خود را ۱.۲ میلیون بشکه کاهش دهند. پارسال دوباره در پی تولید مازاد نفت در جهان، اعضای این مجموعه تصمیم گرفتند تولید خود را در سال ۲۰۲۰ به ۲.۱ میلیون بشکه در روز افزایش دهند.
بدین ترتیب با اجرایی شدن تصمیم جدید اوپک، در عمل تولید این سازمان و کشورهای همپیمان قرار بود به طور کلی ۳.۶ میلیون بشکه کاهش یابد که یک سوم آن سهم کشورهای همپیمان به رهبری روسیه و بقیه بر عهده اعضای اوپک است. ایران، لیبی و ونزوئلا از این توافق مستثنی هستند.
روسیه با تصمیم اوپک مخالفت کرده، اما گفته است مذاکرات پیرامون این موضوع در اجلاس آتی ادامه خواهد داشت.
هنوز معلوم نیست اجلاس دوباره اوپک و کشورهای همپیمان به رهبری روسیه در چه تاریخی برگزار خواهد شد.
در پی شیوع ویروس کرونا و افت تقاضای جهانی نفت، اوپک پنج‌شنبه اعلام کرد رشد مصرف جهانی نفت در سال جاری انتظار می‌رفت ۱.۱ میلیون بشکه در روز باشد، اما برآوردهای جدید نشان می‌دهد که این رقم احتمالا از ۴۸۰ هزار بشکه تجاوز نکند.
بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت ایران پنج‌شنبه پیش‌بینی کرده بود که نشست روز جمعه «سخت» باشد و اظهار امیدواری کرده بود روسیه با تصمیم اوپک همراهی کند.
قیمت نفت برنت که معمولا چند دلار گران‌تر از نفت ایران است، روز جمعه با کاهشی حدود ۸ درصدی به ۴۶ دلار رسید. دو ماه پیش قیمت برنت ۷۰ دلار بود.
این وضعیت برای ایران از دو منظر نگران‌کننده است. در بودجه سال آینده دولت، قیمت نفت از ۵۰ دلار محاسبه شده و اکنون عملا قیمت نفت ایران حدود ۴۲ دلار است.
از طرف دیگر در بودجه سال آینده صادرات یک میلیون بشکه نفت در نظر گرفته شده است، اما طبق آمارهایی که شرکت اطلاعات انرژی و ردیابی نفتکش‌ها در اختیار رادیو فردا قرار داده، در دو ماه گذشته متوسط صادرات نفت ایران حدود ۲۵۰ هزار بشکه بوده است.
از طرفی ایران برای سال آینده خورشیدی صادرات ۸۹ تریلیون تومان محصولات نفتی (مازوت، گازوئیل و گاز مایع) را در بودجه گنجانده است که دو برابر سال جاری خورشیدی است. اتکای ایران بیشتر به افزایش احتمالی قیمت نفت و صادرات بنزین مازاد در کشور بود.
این در حالی است که قیمت‌های روز جمعه محصولات نفتی تقریبا ۲۵ درصد کمتر از متوسط قیمت محصولات نفتی در ۱۱ ماه ابتدایی سال جاری خورشیدی است و حتی درآمدهای سال جاری صادرات محصولات نفتی نیز با شرایط کنونی برای سال آینده قابل تحقق نخواهد بود.
