لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۳۰ شهریور ۱۴۰۳ تهران ۰۰:۴۶

بازگشت طالبان پاکستان به قدرت در میانهٔ سقوط اقتدار دولتی در شمال غرب این کشور


تظاهرات شهروندان بنو در استان خیبر پختونخوا در شمال غربی پاکستان برای صلح، تابستان ۱۴۰۳
تظاهرات شهروندان بنو در استان خیبر پختونخوا در شمال غربی پاکستان برای صلح، تابستان ۱۴۰۳


گروه افراطی «تحریک طالبان پاکستان» (TTP)، با اعمال حاکمیت وحشیانهٔ خود بر صدها هزار نفر، جایگاه خود را در شمال غرب این کشور بازپس گرفته است.

کسانی که تحت رهبری «تحریک طالبان پاکستان» زندگی می‌کنند، می‌گویند این گروه اسلام‌گرای تندرو آزادی‌ها و حقوق بنیادین افراد و به‌ویژه زنان را به‌شدت محدود کرده است.

این افراد تأکید دارند که ترور، آدم‌ربایی، اخاذی و آزار و اذیت در زندگی روزمرهٔ کسانی که در این منطقه زندگی می‌کنند، دیده می‌شود.

در سال ۲۰۱۴ ارتش پاکستان در یک حملهٔ نظامی بزرگ توانسته بود پایگاه‌های این گروه را ویران کند، اما در سال‌های اخیر این گروه افراطی بار دیگر توان خود را بازیابی کرده و در ولایت «خیبر پختونخوا» در شمال غربی پاکستان به میزان قابل‌توجهی کنترل اوضاع را به دست گرفته‌ است.

«تحریک طالبان پاکستان» اغلب در طول شب حکومت می‌کند؛ به گفتهٔ مردم محلی پس از تاریک شدن هوا نیروهای دولتی به پایگاه‌های خود برمی‌گردند و اعضای این گروه افراطی کنترل اوضاع را به دست می‌گیرند؛ اتفاقی که باعث می‌شود بسیاری از غیرنظامیان از ترس روبه‌رو شدن با اعضای این گروه از خانه‌های خود خارج نشوند.

بازگشت «تحریک طالبان پاکستان» به این منطقه باعث شده تا هزاران متخصص، تاجر و مالک ثروتمند از این منطقه مهاجرت کنند.

همایون محسود که اخیراً از ولسوالی وزیرستان جنوبی گریخته، در این خصوص به رادیو اروپای آزاد می‌گوید: «هیچ جایی امن نیست و هیچ‌کسی هم از حضور این افراطی‌ها مصون نیست. آن‌ها با قدرت بازگشته‌اند.»

محسود می‌گوید پس از ربودن و کشتن برادرش توسط «تحریک طالبان پاکستان» تصمیم گرفته از روستای خود فرار کند. محسود پس از قتل برادرش که یک کارمند دولتی بود، تصمیم گرفت به اسلام‌آباد مهاجرت کند. او می‌گوید طالبان پاکستان دولت خود را در وزیرستان جنوبی ایجاد کرده است؛ منطقه‌ای که بیش از ۹۰۰ هزار نفر جمعیت دارد.

محسود اضافه می‌کند که ستیزه‌جویان اقتصاد محلی را کنترل می‌کنند و دادگاه‌های موقتی را برای حل و فصل اختلافات محلی بین مردم ایجاد کرده‌اند.

اتمسفر ترس

مردم محلی می‌گویند که طالبان پاکستان نسخهٔ افراطی خود از اسلام را در مناطقی که تحت کنترل خود دارد، تحمیل کرده است.

تظاهرات در شهر میرعلی در وزیرستان شمالی در اعتراض به نبود امنیت و ترورهای هدفمند ، تابستان ۱۴۰۳
تظاهرات در شهر میرعلی در وزیرستان شمالی در اعتراض به نبود امنیت و ترورهای هدفمند ، تابستان ۱۴۰۳

گوش دادن یا پخش موسیقی ممنوع است، آرایشگران از اصلاح یا کوتاه کردن ریش مردان منع شده‌اند، برخی از مدارس دخترانه تعطیل یا تخریب و محدودیت‌هایی برای خروج زنان از خانه در برخی مناطق اعمال شده است.

سلیم، باشندهٔ ولسوالی منطقهٔ «لکی مروت» که در شمال پاکستان قرار دارد، می‌گوید طالبان پاکستان قصد دارد زندگی افراد را محدود و همان کاری را که طالبان افغانستان با مردم آن کشور انجام داد، تکرار کند.

طالبان پاکستان و طالبان افغانستان روابط ایدئولوژیک و سازمانی نزدیکی دارند. پاکستان، طالبان افغانستان را که در سال ۲۰۲۱ قدرت را به دست گرفت، متهم کرده که به شبه‌نظامیان پاکستانی پناه داده است.

سلیم که نامش برای محافظت از هویتش تغییر داده شده، می‌گوید «تحریک طالبان پاکستان» جایگزین مقام‌های محلی در «لکی مروت» شده است؛ منطقه‌ای که حدود یک میلیون نفر در آن‌جا زندگی می‌کنند.

او در ادامه به رادیو اروپای آزاد می‌گوید: «بعد از این‌که نیروهای پلیس مورد حملهٔ مداوم طالبان پاکستان قرار گرفت، پست‌های خود را رها کردند و حالا هزاران نفر از مردم محلی هم در حال فرار هستند.»

عکس آرشیوی از خانه‌های متروکه در وزیرستان جنوبی که ارتش پاکستان سقف آن‌ها را برداشته شده است
عکس آرشیوی از خانه‌های متروکه در وزیرستان جنوبی که ارتش پاکستان سقف آن‌ها را برداشته شده است

محسن تابع خان، فعال سیاسی و مدرس سابق دانشگاه، از جمله کسانی است که در «لکی مروت» اقامت داشته است.

این منتقد طالبان پاکستان که می‌گوید این گروه شبه‌نظامی او را تهدید کرده، دربارهٔ شرایط در «لکی مروت» چنین می‌گوید: «فضای ترس فراگیر است. همه پس از غروب درهای خانهٔ خود را قفل می‌کنند. تحریک طالبان پاکستان کارکنان دولت محلی و پرسنل امنیتی را در این ولسوالی هدف قرار داده است.»

او اضافه می‌کند اگر نیروهای طالبان پاکستان متوجه شوند که شما کارت شناسایی دولتی دارید، باید نگران جان خود باشید.

اما دامنهٔ حضور و نفوذ طالبان پاکستان روزبه‌روز در این کشور گسترده‌تر می‌شود.

ابوبکر کورمیوال یک شهروند در ولسوالی کورک است که می‌گوید تحریک طالبان پاکستان روز ۱۴ اوت پسرعموی او را به اتهام جاسوسی برای دولت ربود و چهار روز بعد جسدش در کنار جاده پیدا شد.

تظاهرات در شهر میرالی در وزیرستان شمالی در اعتراض به نبود امنیت و ترورهای هدفمند، تابستان ۱۴۰۳
تظاهرات در شهر میرالی در وزیرستان شمالی در اعتراض به نبود امنیت و ترورهای هدفمند، تابستان ۱۴۰۳

ابوبکر در خصوص شرایط در این ولسوالی به رادیو اروپای آزاد می‌گوید: «زنان از ترس این ستیزه‌جویان نمی‌توانند خانه‌های خود را ترک کنند. آن‌ها اغلب مردم محلی را مجبور می‌کنند که برایشان غذا فراهم کنند.»

ابوبکر می‌افزاید ماه گذشتهٔ میلادی تنها مدرسهٔ روستای او به دلیل فرار تمام معلمانش تعطیل شد.

سقوط اقتدار دولتی

محسن داور، نمایندهٔ سابق مجلس، شاهد نفوذ فزایندهٔ تحریک طالبان پاکستان در منطقهٔ زادگاهش در وزیرستان شمالی بوده است.

داور می‌گوید روال قدرت‌گیری این گروه با مجبور کردن مردم محلی برای تأمین غذا برای آن‌ها شروع شده است. سپس ستیزه‌جویان از تاجران و مالکان ثروتمند اخاذی کردند و حالا مکاتب دخترانه را در این ولسوالی ویران می‌کنند.

داور، که رهبری حزب سکولار جنبش ملی دموکراتیک (NDM) را بر عهده دارد، به رادیو اروپای آزاد می‌گوید: «با قدرت گرفتن طالبان پاکستان، اقتدار دولتی سقوط می‌کند. آن‌ها ابتدا می‌خواهند افرادی را بکشند که مرگشان خبرساز می‌شود.»

داور که از چندین سوءقصد جان سالم به در برده، افزود: «همه در معرض خطر هستند، اما کسانی که در جامعه جایگاهی دارند، بیشتر در تیررس آن‌ها قرار دارند.»

محسن داور، نماینده سابق مجلس
محسن داور، نماینده سابق مجلس

حملات «تحریک طالبان پاکستان» در سال‌های اخیر در این کشور افزایش یافته است. این گروه شبه‌نظامی اغلب ارتش و پلیس را هدف قرار داده و تا حد زیادی از حمله به اهداف غیرنظامی خودداری کرده است.

عبدالسید، یک محقق در زمینهٔ طالبان پاکستان که در سوئد زندگی می‌کند، می‌گوید این گروه برای بیرون راندن نیروهای امنیتی از منطقه در درجهٔ اول تلاش می‌کند آن‌ها را هدف قرار دهد.

پاکستان اوایل سال جاری اعلام کرد که ارتش حملهٔ جدیدی را برای ریشه‌کن کردن شبه‌نظامیان در این منطقه آغاز خواهد کرد. عملیات نظامی برنامه‌ریزی‌شده با مخالفت شدید مردم محلی در خیبر پختونخوا مواجه شده است. تظاهرات مشابهی علیه «تحریک طالبان پاکستان» و بازگشت آن به منطقه برگزار شده است.

عبدالوحید، یکی از رهبران محلی حزب ملی سکولار عوامی، می‌گوید مردم محلی پس از تحمل سال‌ها درگیری، دیگر از ستیزه‌جویان یا ارتش پاکستان نمی‌ترسند. عبدالوحید که اهل ولسوالی خیبر است، در ادامه می‌گوید: «اکنون آگاهی سیاسی در این‌جا وجود دارد. ما به‌صورت مسالمت‌آمیز اعتراض و مقاومت خواهیم کرد.»

نسخهٔ اصلی این گزارش را ابوبکر صدیق و عبدالحی کاکر در سرویس پاکستان رادیو اروپای آزاد / رادیو آزادی تهیه کرده‌اند.
XS
SM
MD
LG