اعضای «گروه بینالمللی برای حمایت از اوکراین» روز سهشنبه سوم بهمن نشست ماهانه خود را در واشینگتن برگزار کردند و این در حالی است که پنتاگون، وزارت دفاع آمریکا، دیگر پولی برای ارسال مهمات و موشک به کییف ندارد.
«گروه بینالمللی برای حمایت از اوکراین» ابتکاری است که لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا، پس از آغاز تهاجم همهجانبه روسیه علیه اوکراین در آوریل ۲۰۲۲ تشکیل داد. در حال حاضر ۵۰ کشور عضو این گروه هستند.
اعضای این گروه از جمله خود آمریکا در آستانه پایان دومین سال جنگ برای نخستین بار در زمینه تامین نیازهای اوکراین دچار مشکل جدی شدهاند. اما ظاهرا ایالات متحده از متحدانش انتظار دارد که در این شرایط سخت، جای خالی واشینگتن را در زمینه مقابله با تهاجم نظامی روسیه پر کنند.
وزیر دفاع آمریکا که بهدنبال یک عمل جراحی سنگین همچنان از خانه کار میکند، در پیامی خطاب به نشست اعضای «گروه بینالمللی حمایت از اوکراین»، آنها را به «تلاش دوچندان برای ارائه سامانههای رهگیری و دفاع هوایی به اوکراین» ترغیب کرد.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، از سوی دیگر، متحدان واشینگتن هم که ماههاست شاهد تعلل کنگره در تصویب و تخصیص کمکهای مد نظر دولت جو بایدن به اوکراین هستند و همزمان احتمال چرخش اساسی دولت آتی آمریکا پس از انتخابات ریاستجمهوری را بعید نمیدانند، علاقه و چهبسا توان چندانی برای هزینه کردن بیشتر از منابع و منافع ملی خود در این جنگ ندارند.
ینس استولتنبرگ، دبیر کل ناتو، روز سهشنبه از انعقاد قرارداد مشترک تازهای به ارزش ۱.۲ میلیارد دلار برای خرید بیش از ۲۲۲ هزار گلوله ۱۵۵ میلیمتری خبر داد؛ گلولههایی که بیش از هر مهمات دیگری در جنگ روسیه و اوکراین مصرف میشود و همین امر باعث شده که انبارهای کشورهای حامی اوکراین از این نوع گلوله خالی شود.
از طرف دیگر، طولانی شدن جنگ اسرائیل و حماس که از نیمه مهرماه آغاز شد و هنوز چشمانداز روشنی از پایان گرفتن آن به چشم نمیخورد هم تا حد زیادی جنگ روسیه و اوکراین را تحتالشعاع خود قرار دادهاست؛ موضوعی که ولودیمیر زلنسکی رئیسجمهور اوکراین هم بارها در مورد آن هشدار داده است.
روسیه هم اخیرا و در سایه همین شرایط، حملاتش به اوکراین را تشدید کرده و از جمله در روز سهشنبه با بیش از ۴۰ موشک بالستیک و نقطهزن دو شهر بزرگ این کشور را هدف قرار داد؛ حملهای که دستکم پنج قربانی گرفت و به ساختمانهای زیادی هم آسیب زد.
پدافند هوایی اوکراین موفق شد بیش از نیمی از این موشکها را رهگیری و نابود کند، اما باقی موشکها دستکم ۲۰ تن دیگر را زخمی کردند.
یک روز قبل از این حملات، سابرینا سینگ، معاون مطبوعاتی وزارت دفاع آمریکا، ضمن تاکید بر نیاز اوکراین به سامانههای دفاعی بیشتر، گفته بود اگرچه واشینگتن در حال حاضر امکان ارائه کمکهای بیشتر به کییف را ندارد اما «اطمینان دارد که متحدانش اینکار را ادامه خواهند داد».
آخرین بسته کمکی پنتاگون در روزهای پایانی سال ۲۰۲۳، به ارزش ۲۵۰ میلیون دلار تصویب شد؛ بسته ای که عمدتا شامل گلولههای ۱۵۵ میلیمتری و موشکهای استینگری بود که از موجودی زاغههای مهمات ارتش ایالات متحده تامین شد.
واشینگتن در یک ماه گذشته قادر به ارائه کمکهای تسلیحاتی بیشتر به اوکراین نبوده است، زیرا پنتاگون پولی برای جایگزین کردن این مهمات ندارد و کنگره هم هنوز بودجه سال جدید را تصویب نکرده است.
کاخ سفید بستههای کمکی به ارزش بیش از ۱۱۰ میلیارد دلار را برای اوکراین و اسرائیل طراحی کرده و برای تصویب به کنگره فرستاده؛ اما این بستهها بهدلیل اختلافات داخلی دولت و کنگره همچنان بلاتکلیف ماندهاند.
آمریکا در طول دو سال گذشته کمکهای تسلیحاتی به ارزش بیش از ۴۴ میلیارد دلار در اختیار اوکراین گذاشته است.
بیش از نیمی از این کمکها، از موجودی انبارهای ارتش ایالات متحده تامین شده و حدود ۱۹ میلیارد دلار هم در قالب قراردادهای طولانیمدت نظامی، با هدف تحویل تجهیزات و مهمات در ماههای آینده بوده است. به همین دلیل، گرچه کاخ سفید فعلا پولی در بساط ندارد اما همچنان تحویل سلاحها و مهمات موضوع قراردادهای قبلی به اوکراین ادامه دارد.
وزارت خارجه آمریکا هم تا کنون کمکی معادل ۱.۷ میلیارد دلار در اختیار کییف گذاشته است.
آمریکا و متحدانش همچنین کمکهایی را در قالب آموزش نیروهای اوکراینی در اختیار این کشور قرار دادهاند. این کشورها تا کنون در مجموع ۱۱۸ هزار نیروی نظامی اوکراینی را آموزش دادهاند.
رهبران اوکراین گرچه از این دست کمکهای آموزشی و تدارکاتی استقبال میکنند اما به شدت نگران تاثیر منفی فرسایشیشدن دو جنگ جاری بر تداوم کمکهای بینالمللی هستند؛ موضوعی که زنگ خطر آن با فاصله گرفتن رفتهرفته متحدانی همچون اسلوواکی از حمایت بیچون و چرا از خواسته های کییف به صدا در آمده است: نخستوزیر اسلواکی در تازهترین موضعگیریاش، هشدار داد که عضویت احتمالی اوکراین در ناتو میتواند به گسترش لجامگسیخته جنگ منجر شود و از اینرو، چنین درخواستی از سوی کییف را وتو خواهد کرد.