گزارش اختصاصی- از زمان آغاز اعتراضات در استان خوزستان یعنی از هشتم فروردینماه دهها تن در این استان بازداشت شدهاند اما مقامهای ایران تاکنون درباره تعداد دقیق و وضعیت بازداشتشدگان اطلاعرسانی نکردهاند و گزارشها حاکی است که با گذشت دو هفته هنوز محل نگهداری برخی از بازداشتشدگان نیز نامعلوم است.
خانواده چند تن از این بازداشتشدگان اخیر به رادیو فردا گفتهاند که برای پیگیری وضعیت این افراد بارها به مقامهای مسئول مراجعه کردهاند اما مقامهای قضایی در رابطه با وضعیت این افراد یا اتهام آنان پاسخی ندادهاند.
رمضان ناصری از بازداشت شش تن از بستگان خود در جریان این اعتراضها خبر میدهد: «طی این تظاهرات بسیاری از شهروندان در شهرهای مختلف بازداشت شدند؛ از جمله عزیز ناصری، اسد ناصری، سعید ناصری، محمد ناصری، ناصر ناصری و فارض ناصری که پسرعموهای من هستند و فقط از محله ما حدود ۲۰ نفر را بازداشت کردند که تاکنون هیچ خبری از آنان نداریم. بیشتر این افراد توسط نیروی انتظامی بازداشت شدند اما نیروی انتظامی آنان را به اطلاعات سپاه تحویل داده است».
اعتراضات خوزستان در پی پخش یک میانبرنامه با نام «ببین و بساز» آغاز شد. میانبرنامهای که در برنامه نوروزی «کلاه قرمزی» پخش شد و در آن کودکی قومیتهای ایران را با چسباندن عروسکهایی با لباس این قومیتها روی نقشه ایران نشان داد اما لباس عربی درمیان آنها نبود.
این موضوع به اعتراض و راهپیمایی در شهرهای مختلف استان خوزستان از جمله اهواز، آبادان، حمیدیه، خرمشهر و ماهشهر منجر شد که این اعتراضها به درگیری میان معترضان و نیروهای امنیتی، زخمی شدن تعدادی از شهروندان و بازداشت صدها تن انجامید.
ولید مهاوی به رادیوفردا میگوید دو تن از بستگان و آشنایانش هنوز در بازداشتاند:
«در تاریخ ۹ فروردین خالد مهاوی و محمود بیتسیاح دستگیر و به مکان نامعلومی منتقل شدند و خانواده آنان هر چه به زندانهای شیبان و سپیدار و ستاد خبری مراجعه میکنند نمیتوانند خبری از آنها دریافت کنند. بازداشت این افراد در بازار مرکزی و توسط ماموران اطلاعات صورت گرفت. خدیجه نیسی و عایشه نیسی نیز از دیگر بازداشتشدگانی هستند که خبری از وضعیت آنان نداریم».
بر اساس فیلمهای منتشر شده معترضان پلاکاردهایی به زبانهای انگلیسی، فارسی و عربی در دست داشتند. برخی از معترضان هم لباسهای عربی به تن کردند و با خواندن سرودهای عربی به رقص و پایکوبی پرداختند.
کریم دحیمی فعال حقوق بشر در بریتانیا میگوید هم اکنون بیش از ۴۰۰ تن از شهروندان استان خوزستان در بازداشت به سر میبرند، اما رادیوفردا نمیتواند به طور مستقل تعداد این بازداشتها را تایید کند:
«از زمان آغاز اعتراضها در خوزستان تاکنون متاسفانه تعداد بازداشتها بیشتر شده است و هم اکنون تعدادی از فعالان مدنی را نیز بازداشت کردهاند. بیشتر بازداشتشدگان در وضعیتی بد در زندان مرکزی اهواز نگهداری میشوندو خانوادهها از روند دادرسی یا تفهیم اتهام آنان خبری ندارند. گزارشی از آزادشدن این افراد منتشر نشده و حتی مشخص نیست که برخی از این افراد در چه زندانی هستند. تنها آن دسته از بازداشتشدگانی موفق شدند با خانوادهها تماس بگیرند که در زندان شیبان و سپیدار به سر میبرند».
علاوه بر افرادی که در جریان اعتراضهای چند روزه در استان خوزستان بازداشت شدند، بر اساس گزارشهایی که به دست رادیو فردا رسیده، این بازداشتها همچنان ادامه یافته است و طی روزهای گذشته تعدادی از فعالان مدنی و نویسندگان نیز در این استان بازداشت شدهاند.
امجد مزرعه پسرعموی ناصر مزرعه یکی از افرادی که دو روز پیش بازداشت شد:
«ناصر مزرعه نویسنده است و کاری انجام نداده که به خاطر آن بازداشت شود. او را به همراه توفیق فلاحیه، هادی جلالی و حسین استعداد که همگی روشنفکر هستند، از خیابان ربودند و به اطلاعات منتقل کردند و از وضعیت آنان خبری در دست نیست».
معترضان خوزستانی و علی ساری نماینده اهواز در مجلس شورای اسلامی، خواستار عذرخواهی صدا و سیمای جمهوری اسلامی شدند. صدا و سیما به این موضوع واکنشی نشان نداد اما محمد زارعان تهیهکننده برنامه «ببین و بساز» در واکنش به اعتراضها اعلام کرد که نقشه ایران در طول پخش این برنامه تکمیل میشود و عروسک ملبس به لباس عربی هم به آن اضافه خواهد شد.
ابوالحسن حسنزاده امام جمعه اهواز هم تاکید کرد که این امر به طور «غیر تعمدی» در صداوسیما رخ داده است.
در سالهای گذشته هم تجمعاتی با انگیزههای مشابه و در اعتراض به رویکرد حکومت ایران به استان خوزستان در این استان برگزار شده است.
حق تحصیل به زبان مادری، بیکاری و مشکلات محیط زیستی از جمله مواردی بوده است که شهروندان خوزستان طی سالهای گذشته به آن اعتراض کردهاند.