ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، روز دوشنبه رسماً پیمان موشکی را که در سال ۱۹۸۷ بین مسکو و واشینگتن امضا شده بود به حالت تعلیق درآورد.
«پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد» (آیاناف) که امضای میخائیل گورباچف و رونالد ریگان را بر خود دارد، موشکهای زمینبهزمین با برد ۵۰۰ تا ۵۵۰۰ کیلومتر را منع کرده است.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، آقای پوتین با امضای حکم تعلیق تعهدات روسیه تحت این پیمان گفت که این تعلیق «تا زمانی که ایالات متحده از نقض این پیمان دست نکشد پابرجا خواهد ماند».
این تصمیم روسیه پس از آن گرفته میشود که دولت ترامپ با زدن اتهامهای مشابهی به مسکو روند خروج از این پیمان را آغاز کرد.
مایک پومپئو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، روز ۱۲ بهمن اعلام کرد که واشینگتن از سیزدهم بهمن تعهداتش در چارچوب پیمان نیروهای هستهای میانبرد را تعلیق میکند و در صورتی که روسیه به «اقدامات نقضکننده» این پیمان پایان ندهد در شش ماه آینده به طور رسمی از این پیمان خارج خواهد شد.
امضای حکم تعلیق این پیمان از سوی ولادیمیر پوتین در حالی اعلام میشود که والری گراسیموف، رئیس ستاد مشترک نظامی روسیه، برای گفتوگو بر سر ثبات راهبردی با همتای آمریکایی خود ژنرال جوزف دانفورد، در وین به سر میبرد.
بنا بر گزارشها، «پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد» یکی از مسائل مورد بحث دو طرف بوده و وزارت دفاع روسیه این گفتوگوها را «سازنده» توصیف کرده است.
روز دوشنبه همچنین آناتولی آنتونوف، سفیر روسیه در ایالات متحده، هشدار داد که مسئله کنترل تسلیحاتی هماکنون در وضعیت بحرانی به سر میبرد و مدعی شد که برخی سیاستمداران و ژنرالها در واشینگتن به این فکر افتادهاند که ممکن است آمریکا در یک رویارویی هستهای «طرف برنده باشد».
آناتولی آنتونوف در دیداری کمسابقه با خبرنگاران گفت: «امروز این هراس را دارم که برخی سیاستمداران و ژنرالها در واشینگتن و شاید در دیگر پایتختها به این فکر افتادهاند که ممکن است در یک جنگ هستهای پیروز شوند. میخواهم از این فرصت استفاده کرده و برای آنها پیامی بفرستم با این مضمون که برنده شدن در جنگ هستهای غیرممکن است.»
هم ترامپ و هم پوتین از طرحهایی رونمایی کردهاند که قرار است زرادخانههای هستهای آمریکا و روسیه را به طرز چشمگیری ارتقا دهد.
این روند باعث شده که طرفداران خلع سلاح هستهای در مورد خطرات بازگشت یک مسابقه خطرناک و پرهزینه تسلیحاتی هشدار دهند.
فروپاشیدن این پیمان یادآور بحران موشکی دوران جنگ سرد شده و نگرانی فزایندهای را در اروپا به وجود آورده است.
در دوران جنگ سرد، در خلال دهه ۱۹۸۰، ایالات متحده و اتحاد شوروی هر دو موشکهای میانبرد در قاره اروپا مستقر کردند.
این گونه موشکها نسبت به موشکهای بالیستیک بینقارهای زمان کمتری برای رسیدن به هدف نیاز دارند و این امر باعث میشود که در صورت بروز هشدارهای اشتباه، تصمیمگیرندگان سیاسی و نظامی زمان کمی برای تغییر تصمیمات خود داشته باشند.
هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان، با اشاره به خطرات لغو آیاناف گفته که «۳۰ سال است که این پیمان ستون مهم ساختار امنیت در اروپا بوده است».