اعتراض بازیکنان فوتبال در تیمهای ملی کشورهای اروپایی علیه نقض حقوق بشر در آستانه جام جهانی فوتبال سال ۲۰۲۲ در امیرنشین قطر رو به گسترش است.
در جریان مسابقات میان تیمهای ملی که روز یکشنبه، هشتم فروردین، در چند کشور اروپایی در مرحله مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۲ برگزار شد، شمار بیشتری از ستارههای سرشناس پیش از آغاز بازی با پوشیدن تیشرتهای اعتراضی، به نقض حقوق انسانی کارگران مهاجری که در ساخت استادیومهای قطر به کار گرفته شدهاند، اعتراض کردند.
بازیکنان تیم ملی دانمارک در این روز با حضور در زمین بازی با تیشرتهای اعتراضی، به ابتکاری پیوستند که از چند روز پیش در استادیومهای اروپایی محل برگزاری مسابقات مقدماتی جام جهانی برگزار میشود.
روی تیشرت اعتراضی ملیپوشان دانمارک نوشته شده بود «فوتبال از تغییر حمایت میکند».
بازیکنان دانمارکی تاکید کردند که خواهان توجه بیشتر به موضوع بیگاری از هزاران کارگر فقیر و ارزان در ساخت استادیومهای فوتبال در قطر هستند.
فوتبالیستهای دانمارک سپس در مسابقهای که در برابر پنج هزار تماشاگر برگزار شد، به مصاف تیم ملی مولداوی رفتند.
این نوع از اعتراض به قطر از چند روز پیش ابتدا از سوی تیم ملی نروژ آغاز شد و سپس فوتبالیستهای آلمان و هلند از آن حمایت کردند.
فوتبالیستهای نروژی، از جمله مهاجم سرشناس آن، ارلینگ براوت هالند، در مسابقه چهارشنبه گذشته در جبلالطارق، در حالی که سرود ملی طنین انداخته بود، با تیشرتی در کنار یکدیگر ایستادند که روی آن نوشته شده بود: «حقوق بشر؛ در زمین بازی و بیرون از زمین».
سرمربی تیم نروژ نیز با تیشرت مشابه ناظر مسابقه بازیکنان خود بود. او به رسانهها گفت که فوتبالیستها میخواهند فیفا را تحت فشار قرار داده و توجه آن را به لزوم انجام مذاکرات صریح و بیپرده با قطر جلب کنند.
بازیکنان تیم آلمان نیز یک روز بعد، پیش از آغاز مسابقه با ملیپوشان ایسلند، اقدامی مشابه انجام دادند و با تیشرتهایی با شعار دفاع از حقوق بشر، عکس گرفتند و سرود ملی خود را شنیدند و تنها پس از آن، مسابقه را شروع کردند.
لئون گورتزکا، هافبک سرشناس تیم بایرن مونیخ که در تیم ملی نیز توپ میزند، به رسانهها گفته است که بازیکنان و تیم ملی آلمان تاکید میکنند که در آستانه جام جهانی نباید از حقوق بشر غافل شد.
تیم ملی هلند نیز پیش از بازی روز شنبه در آمستردام در برابر ملیپوشان کشور لتونی، به پیروی از بازیکنان نروژی و آلمانی، بر لزوم ایجاد فشار برای تغییر قوانین کار و رعایت حقوق انسانی در روند جام جهانی، تاکید کردند.
همزمان با افزایش حرکتهای اعتراضی تیمهای ملی فوتبال اروپا در خصوص شرایطی که قطر با بهره بردن از کارگران ارزان، استادیومهای جام جهانی را ساخته است، این پرسش در رسانههای اروپا مطرح شده که آیا باید مسابقات قطر را سرانجام تحریم کرد یا خیر.
این مباحثات نیز مانند حرکت اعتراضی، از رسانههای نروژ آغاز شده است؛ بخشی از افکار عمومی و علاقمندان فوتبال در این کشور اسکاندیناوی تاکید دارند که باید جام جهانی فوتبال در قطر را تحریم کرد و هنوز دیر نشده است.
۸۳ درصد از علاقمندان فوتبال در آلمان نیز در نظرسنجی اشپیگل گفتهاند که برگزاری جام جهانی در کشوری مانند قطر از اساس اشتباه بود. ۶۸ درصد آلمانیها خواهان بایکوت جام جهانی در قطر شدهاند.
اما جاشوا کیمیخ، هافبک تیمهای بایرن مونیخ و ملیپوش آلمان گفته است که برای اعلام تحریم دیگر دیر شده است.
روبرتو مارتینز، مربی تیم ملی بلژیک، نیز معتقد است که راه حل این وضعیت تحریم نیست.
قطر ۱۱ سال پیش امتیاز برگزاری مسابقات جام جهانی ۲۰۲۲ را کسب کرد؛ از آن زمان این امیرنشین خلیج فارس با رشته اعتراضها و گزارشهای زیادی، هم در مورد درستی دریافت این امتیاز و هم در خصوص سوءاستفاده از کارگران در ساخت استادیومها روبرو بوده است.
قطر از جمله متهم است که کارگران را در شرایط زندگی اسفبار نگاهداشته و آنها را وادار به کار در وضعیت خطرناک کرده است. برخی از رسانههای بینالمللی گزارشهای دلخراشی از نحوه زندگی این کارگران، که اکثرا از کشورهای فقیر آسیایی هستند، تهیه کرده بودند.
با وجود این، مقامات قطر اصرار دارند که کشورشان «بیش از هر کشور منطقه» برای «بهبود شرایط کارگران و رفاه آنها» تلاش کرده و در زمینه بهداشت و ایمنی کارگران «شفاف عمل کرده است».
با وجود اعتراض بازیکنان تیمهای اروپایی به نقض حقوق انسانی کارگران در قطر، برخی از آنها از سوی شرکت هوایی قطر حمایت مالی میشوند یا منظما برای برگزاری اردوهای تمرینی به قطر سفر کردهاند.
از سوی دیگر، ابتکار اعتراضی که از نروژ آغاز شد، به عنوان موضعی مثبت و رویهای محترمانه مورد تحسین مدافعان حقوق کارگران مهاجر در خلیج فارس قرار گرفته است.