لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۲۲ آذر ۱۴۰۳ تهران ۰۵:۰۱

«قاچاق سنگ قبرهای تاریخی» گورستان‌های قشم به مقاصدی ناشناخته


یکی از سنگ قبرهای تاریخی در جزیره قشم
یکی از سنگ قبرهای تاریخی در جزیره قشم

برخی ساکنان محلی جزیره قشم از قاچاق ۵۰ سنگ قبر قدیمی در گورستان‌های این منطقه به موزه قطر خبر داده‌اند.

خبرگزاری ایلنا از قول برخی ساکنان محلی گزارش داده که سنگ‌های قبور قدیمی دشت توریان قشم، متعلق به قرن ششم و هفتم هجری قمری از این جزیره خارج شده و به کشورهای حاشیه خلیج فارس قاچاق شده‌اند.

ابراهیم رستم گورانی، مدیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی منطقه آزاد قشم در گفت‌وگو با ایلنا موضوع قاچاق این اشیای تاریخی را رد نکرد اما گفت که «به نظر نمی‌رسد آمار مرتبط با خروج ۵۰ سنگ قبر از جزیره قشم درست باشد.»

مدیر میراث فرهنگی قشم درباره قاچاق سنگ قبرهای قدیمی قشم به موزه‌های قطر هم گفت که «از این موضوع اطلاع نداریم و حتی در جزیره هم افرادی نبوده‌اند که از مشاهده سنگ قبرهای قدیمی قشم در موزه قطر سخن بگویند یا به موزه‌های قطر رفته باشند و این آثار را از نزدیک دیده باشند.»

او توضیح نداد اگر این سنگ قبرهای قدیمی به قطر منتقل نشده، چه اتفاقی برای آنها افتاده، اما گفته است آماری از تعداد سنگ قبرهای قدیمی قشم طی سال‌های گذشته وجود ندارد و چون تعداد این سنگ قبرها زیاد است ممکن است تعداد سنگ‌های قاچاق شده محدود باشد.

خبر «گم شدن» این سنگ قبرها درحالی منتشر می‌شود که به گفته رستم گورانی، منطقه آزاد قشم در تلاش برای راه‌اندازی موزه روباز سنگ قبرهای قدیمی سه گورستان در قشم است.

جزیره قشم با پیشینه‌ای کهن، گورستان‌ها و آثار باستانی متعددی دارد. این گورستان‌ها، از جمله محله‌های چاه‌بهار، سید مظفر، کوهی، زیرکوه، مسنی، و کولغان در خود شهر قشم، همچنین روستاهای کوشه، توریان، لافت، و گربدان، یادگارهایی از دوران اسلامی و حتی پیش از آن را به نمایش می‌گذارند.

یکی از برجسته‌ترین گورستان‌ها در روستای کوشه قرار دارد. این گورستان که قدمت آن به بیش از هزار سال می‌رسد، قبرهایی با سنگ‌های استوانه‌ای مزین به نقوش و کتیبه‌های قرآنی دارد. مسجد «برخ» در این منطقه، که بر بقایای یک آتشکده زرتشتی بنا شده، نیز از آثار مهم است که در سال ۲۴۴ هجری قمری تعمیر شده است.

گورستان گور فرنگی در جنوب خور کولغان، مدفن انگلیسی‌ها و پرتغالی‌های دوران استعمار است که قدمت آن به ۳۹۲ سال می‌رسد.

در گورستان کولغان، بقایای برج‌ها، خانه‌ها و معابد قدیمی به چشم می‌خورد که تاریخ آنها به دوره‌های اسلامی اولیه بازمی‌گردد. در گورستان توریان، قبوری با سنگ‌نگاره‌های کوفی و اشعار مذهبی مربوط به بیش از هزار سال پیش وجود دارد.

بیرون بردن این سنگ قبرهای تاریخی از محل خود در حالی صورت می‌گیرد که برخی قبور قدیمی، مانند قبر «خواجه بو اخیر» در گورستان تم‌سنیتی، همچنان ناشناخته باقی مانده‌اند.

به گفته رستم گورانی «در حال حاضر حدود ۲۰ سنگ قبر تاریخی در جزیره قشم ثبت ملی شده است و ۷۸ پرونده ثبت آثار ملموس و ناملموس قشم در انتظار سفر تیم دفتر ثبت آثار تاریخی وزارت میراث فرهنگی به این جزیره است».

او در ادامه گفت ویژگی سنگ قبرهای تاریخی گورستان‌های قشم این است که علاوه بر احتمال تعلق آن‌ها به سده‌های ۶ و ۷ هجری قمری، دارای نقوش و پایه‌های قرآنی هستند و هر کدام از آن‌ها دارای لبه‌های تزئین شده با آثار معماری هستند.

XS
SM
MD
LG