بر اساس آخرین ارزیابی‌های انجام‌شده، ایران برای توسعه حمل و نقل ریلی به ۱۰۴ هزار میلیارد تومان یعنی در حدود ۲۵ میلیارد دلار سرمایه گذاری نیاز دارد.
به گزارش ایسنا محمد رضا نصرت نظامی معاونت توسعه مدیریت و منابع راه آهن ایران گفته است: «اکنون سهم راه‌آهن از حمل بار ۱۰ درصد است که تا پایان برنامه ششم توسعه باید به ۳۰ درصد افزایش یابد. ما در ایران برای افزایش ۲۰ درصدی حمل و نقل ریلی نیازمند ۱۰۴ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری هستیم.»
بزرگ‌ترین مشکل برای توسعه راه آهن ایران جذب سرمایه است.
ایران به همین دلیل امید به سرمایه گذاری خارجی شرکت‌های از آلمان، ایتالیا، فرانسه، چین، کره، ژاپن و هند دارد. در این ارتباط، ایران قرار است با کمک شرکت‌های خارجی بیش از ۱۵ میلیارد دلار در خطوط ریلی و حمل و نقل ریلی ایران سرمایه‌گذاری کند. با وجود گذشت نزدیک به ۱۰۰ سال از رسیدن قطار به ایران، هنوز حدود ۱۰ استان ایران فاقد شبکه ریلی هستند.
البته در کنار ریل‌گذاری و توسعه خطوط راه آهن ایران نیاز به برقی شدن و افزایش سرعت نیز دارد. جدی‌ترین پروژه فعلا در این زمینه پروژه خط سریع راه آهن تهران اصفهان است.
محمد رضا نصرت نظامی معاون توسعه مدیریت و منابع راه آهن گفته است «پس از خط سریع‌السیر تهران-مشهد، خط سریع‌السیر اصفهان-تهران پرتردد‌ترین و مهم‌ترین خط اقتصادی کشور است و به همین دلیل تاکیدات زیادی برای اتمام آن وجود دارد.»
او همچنین افزوده است که «مقدار خطوط ریلی از جمله اصلی، مانوری و فرعی به ۱۳ هزار و ۸۰۰ کیلومتر می‌رسد که مرزهای شرقی، غربی، شمالی و جنوبی کشور را به هم متصل کرده است. از این نظر نسبت به کشورهای همجوار در وضعیت خوبی قرار داریم اما تلاش بر این است که بهره وری این خطوط را به دو تا سه برابر افزایش دهیم.»
یکی از مهم‌ترین پروژه‌های راه آهن ایران به خط چابهار باز می‌گردد پروژه‌ای که با سرمایه گذاری شرکت‌های هندی قرار است تا سه سال دیگر افتتاح شود.
عبدالرحیم کردی مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهارگفته است: «به نظر می‌رسد ظرف سه سال آینده قطعه اول پروژه در مدار قرار گیرد».
وی ادامه داد: در صورتی که راه‌آهن از چابهار به مشهد متصل شود از این طریق می‌توانیم علاوه بر افغانستان و پاکستان به ترکمنستان نیز وصل شویم.
به غیر از توسعه را آهن شرق ایران برنامه گسترده‌ای هم برای راه آهن غرب ایران در نظر گرفته شده است. یکی از مسیر‌های مهم غربی ایران مسیر همدان به سنندج است. این مسیر به دلایل کوهستانی بودن، پیچیده و پرخرج‌تر از خط راه آهن تهران-همدان است و برای ساخت آن حدود یک میلیارد دلار سرمایه گذاری در نظر گرفته شده است. افتتاح راه آهن به کردستان، در عین حال می‌توانند سبب رونق گردشگری در این منطقه از ایران شود.
یکی از بزرگ‌ترین قراردادهای فعلی بین ایران و کره جنوبی مربوط به راه‌آهن اصفهان-اهواز است که اعتبار مورد نیاز برای اجرایی شدن آن ۴. ۵ میلیارد یورو برآورد می‌شود. ساخت راه‌آهن اصفهان-اهواز به طول ۵۴۰ کیلومتر با کره‌ای‌ها انجام خواهد شد.
با اجرای این طرح، فاصله ریلی بین دو استان خوزستان و اصفهان ۴۵۰ کیلومتر کاهش خواهد یافت. در کنار این قرارداد، شرکت هیوندایی هم ۴۵۰ واگن جدید به راه آهن ایران خواهد فروخت.
راه آهن ۱۶۵ کیلومتری قزوین-رشت یکی دیگر از خطوط در حال کار در ایران است. از این خط به عنوان پیچیده‌ترین خط ریلی در حال ساخت طی ۴۰ سال اخیر در ایران نام برده شده است.
خط راه آهن رشت به انزلی و رشت به آستارا از دیگر خطوط در حال ساخت در ایران است
تا سال ۱۳۵۷ طول خطوط ریلی در ایران به ۵ هزار کیلومتر رسیده بود. هم اکنون این میزان به ۱۰ هزار کیلومتر رسیده است و ایران برای توسعه نیاز دارد این میزان را به ۲۵ هزار کیلومتر برساند.
