مدیر کل روابط عمومی صدا و سیما، روز سه‌شنبه ۱۹ تیر در پاسخ به واکنش‌ها و انتقادها به پخش برنامه‌ای به نام «بیراهه» در شبکه یک سیما، از پخش اعترافات تلویزیونی دختران جوان رقصنده در اینستاگرام، دفاع کرد.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، محمد حسین رنجبران، با دفاع از عملکرد سازمان صدا و سیما در پخش مستند «بیراهه»، آن را «وظیفه ذاتی رسانه ملی و خواست مردم به ویژه خانواده‌ها» توصیف کرد که می‌خواهند اطلاعات بیشتری در خصوص «آسیب‌های فضای مجازی» داشته باشند.
مدیرکل روابط عمومی رادیو و تلویزیون دولتی ایران در جایی از این دفاعیه، گفت: «برخی خانواده‌ها با ما تماس می‌گیرند و به صراحت می‌گویند ما خانواده‌ای مذهبی نیستیم اما به خانواده و حفظ حیا و حرمت خانواده اعتقاد داریم و همکاران ما را قسم می‌دهند که برنامه‌هایی بسازید تا جلوی این عرصه افسارگسیخته فضای مجازی را بگیرد و به خانواده‌ها آگاهی دهد.»
به گفته مدیر کل روابط عمومی سازمان صدا و سیما، برنامه بیراهه محصول معاونت اجتماعی نیروی انتظامی بوده است و بر اساس صحبت‌هایی که با مسئولان ناجا داشته، «برای این افراد حکم قضایی صادر شده بوده و حتی مقام قضایی درخواست کرده بوده است تا موضوع این افراد حتما رسانه‌ای شود.»
هم‌زمان تورج کاظمی، رئیس پلیس فتا تهران بزرگ با اشاره به اینکه «شاخ‌های اینستاگرام» شناسایی شده‌اند، گفته است: «مرجع قضایی و پلیس امنیت اخلاقی به شدت با آنها برخورد می‌کند.»
برقص تا برقصیم
روز شنبه، برنامه‌ای از شبکه یک سیما پخش شد که در آن اعترافات چند زن و دختر جوان پخش شد که از فعالیت‌های خود در صفحات اینستاگرامشان اظهار پشیمانی می‌کردند.
در این برنامه نامی از این بازداشت‌شدگان برده نشده و یا اطلاعی از زمان بازداشت و سرنوشت فعلی آنها ارائه نمی‌شود. اما کاربران شبکه‌های اجتماعی اینترنتی، نامهای آنان را مائده هژبری، الناز قاسمی، شاداب و کامی اعلام کرده‌اند که بر اساس گزارش‌ها، گویا با سپردن وثیقه آزاد شده‌اند، صفحات این افراد از اردیبهشت‌ماه مسدود شده و از دسترس خارج شده‌است.
مائده هژبری در گفت‌وگویی که یکی از شبکه‌های اینترنتی پیش از این با او انجام داده بود، خود را متولد ۱۳۸۰ معرفی می‌کند که در رشته‌های ورزشی ژیمناستیک و پارکور، فعالیت می‌کرده است
این افراد از جمله کاربران اینستاگرام بودند که در صفحات خود ویدیوهایی از رقص‌هایشان را مننتشر می‌کردند. مائده هژبری، دختر نوجوان ۱۷ سالهای که از جمله بازداشت‌شدگان است در صفحه اینستاگرامی خود بیش از ۶۰۰ هزار فالوئر (پیگیر) داشت.
پخش برنامه اعتراف‌گیری از این افراد با موجی از واکنش‌های فعالان سیاسی، برخی مسئولان، فعالان مدنی و کاربران شبکه‌های اجتماعی اینترنتی روبرو شد که به نقد و نکوهش این عمل پرداختند.
در همین راستا، کارزاری به نام «برقص تا برقصیم» نیز به راه افتاده که کاربران با انتشار ویدیوهایی از رقصیدن خود، آن را به اشتراک می گذارند.
شکایت کنند، بررسی می‌کنیم
حسام‌الدین آشنا، مشاور رئیس‌جمهوری ایران و نماینده او در شورای نظارت بر صدا و سیما، از جمله کسانی بوده که به انتشار این اعترافات در تلویزیون اعتراض کرده و در توئیتر خود نوشت که پخش تصاویر افراد «در حالات غیر عادی از جمله در بیمارستان، کلانتری یا بازداشتگاه، نیاز به هماهنگی میان قوه قضائیه، سازمان صداوسیما و رضایت فردی است که از او تصویربرداری می‌شود».
آقای آشنا همچنین تاکید کرده است که « شورای نظارت بر صدا و سیما می‌تواند به شکایت افراد درباره پخش تصاویر آنها در تلویزیون رسیدگی کند.»
حتی شهاب اسفندیاری که ریاست دانشکده صدا و سیما را برعهده دارد نیز از جمله منتقدان پخش این برنامه است که با توئیتی به آن واکنش نشان داده است.
آقای اسفندیاری که در دوره‌ای مدیریت امور تامین برنامه شبکه یک را برعهده داشته با اشاره به «تاسف و ناراحتی» از دیدن «کلیپ» این اعتراف نوشته است: «نه اخلاقی بود، نه حرفه‌ای. و رسانه ملی بابت پخش این قبیل مصاحبه‌ها در گذشته هزینه سنگینی داده است.»
با این حال او در توئیت‌های بعدی خود، با تاکید بر اینکه «اصلا [اعترافات پخش شده] تولید صدا و سیما نبوده»، با اظهار اینکه «نیروی انتظامی یک برنامه ثابت هفتگی دارد در شبکه یک به نام بیراهه. خودشان می‌سازند و تحویل می‌دهند برای پخش»، انتقاد خود را تعدیل کرد.
در همین حال، محمود شهریاری، مجری سرشناس تلویزیون که سال‌هاست از این سازمان کنار گذاشته شده و ممنوع‌التصویر است، با انتشار ویدیویی به شدت از پخش برنامه بیراهه، انتقاد کرد.
به گزارش ایسنا، انجمن حمایت از حقوق کودکان ایران نیز در بیانیه‌ای با اشاره به پخش برنامه «اعترافات» این دختر ۱۷ ساله از صدا و سیما، آن را «نماد مشخص و بارز خشونت علیه کودکان» دانست.
مخوف و ضد انسانی
وب‌سایت کلمه، نزدیک به خانواده زهرا رهنورد و میرحسین موسوی، از رهبران جنبش سبز، نیز از قول خانم رهنورد نوشت که او از رئیس سازمان صدا و سیما خواسته است بابت پخش این برنامه «از وجدان عمومی ملت ایران عذرخواهی کند.»
زهرا رهنورد این برنامه و محتوای آن را «مصاحبه‌ای مخوف، چنگ‌اندازی و خراش به روح دخترکی نوجوان» و «رفتاری ضد انسانیت و ضد جوانی» توصیف کرده است.
خانم رهنورد، بیش از هفت سال است که همراه همسرش میرحسین موسوی، از رهبران اعتراض‌های پس از انتخابات مناقشه‌برانگیز سال ۱۳۸۸، در حصر خانگی است، او پیش از حصر شدن ریاست دانشگاه الزهرا را برعهده داشت.
محمود صادقی، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی، نیز از جمله منتقدان پخش اعترافات بازداشت‌شدگان بود و به رئیس صدا و سیما توصیه کرد، «دستور دهد یک مصاحبه هم با قربانیان آزارهای جنسی مربی صوت و لحن انجام شود»، که به گفته او «نا امید از اجرای عدالت در دستگاه قضایی ایران می‌خواهند به دادگستری کشورهای خارجی متوسل شوند.»
اشاره محمود صادقی به پرونده سعید طوسی، قاری سرشناس قرآن است که در ماه‌های اخیر درگیر پرونده اتهام آزار جنسی کودکان و نوجوانانی بود که به آنها تلاوت قرآن درس می‌داد و گفته می‌شود در این پرونده تبرئه شده است.
مصطفی تاجزاده، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و معاون وزیر کشور در دولت محمد خاتمی، در توئیتر خود با انتقاد از ساختار مدیریتی صداوسیما نوشت: «اگر صداوسیما به کسی غیر از رهبر جوابگو بود، هرگز نمی‌توانست این روش غیرقانونی و غیرانسانی را ادامه دهد.»
گروه کمپین حقوق بشر ایران هم در بیانیه‌ای که روز دوشنبه منتشر کرد، «اجبار کردن یک نوجوان به اعتراف در تلویزیون دولتی به «جرم» انتشار ویدیوهای رقص خود در اینستاگرام» را «بیانگر نقض آشکار آزادی بیان و نشانگر حد بی‌رحمی مقامات ایرانی در تحمیل اجبارهای فرهنگی علیه مردم ایران»، ارزیابی کرد.
گناه بزرگ؛ رقص یا غارت منافع ملی؟
شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی، با طرح این پرسش که چرا تاکنون صداوسیما، اعترافات مفسدان اقتصادی، اختلاس‌گران و مافیاهای واردات و بهره‌گیری از رانت‌های ارزی را پخش نکرده است به انتقاد از عملکرد این سازمان در برخورد با مفاسد اقتصادی پرداختند.
از جمله محمدتقی فاضل میبدی، استاد دانشگاه مفید قم و از اعضای مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم، در توئیتر خود نوشت: « بعد از چهل سال از اسلام سخن گفتن، رسیدیم بجایی که باید یک دختر جوان در رسانه عمومی اعتراف به گناه خود کند.»
او سپس پرسیده است: «تا بحال کدام اختلاس‌گر در سیما آمده تا اعتراف به اختلاس و غارت بیت‌المال کند؟ رقصيدن گناه بزرگ است یا غارت منافع ملی؟» و در پایان توئیت خود تاکید کرده است: «دین که دست جاهلان باشد چنین است.»
محمدحسین رنجبران، مدیرکل روابط عمومی صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، در پاسخ به این انتقادها گفت: «رسانه ملی در این سال‌ها در حوزه مبارزه با مفاسد اقتصادی همواره در خط مقدم بوده است.»
او همچنین تاکید کرد که «هر موضوعی جایگاه و اهمیت خود را دارد و نباید به بهانه پرداخت ضعیف به مفاسد در حوزه‌ای، مفاسد در عرصه‌های دیگر را که مثل خوره به جان بنیان خانواده‌ها افتاده است فراموش کرد.»
عبدالله رمضانزاده، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و سخنگوی دولت محمد خاتمی، در توئیتر خود خطاب به حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران نوشته است که «صدا و سیما با قصه رقص تلاش کرد داستان ارز را به حاشیه ببرد. شما وزرای دولت خود را موظف کنید در موضوع ارز شفاف عمل کنند و وزارت اطلاعات خود را مامور کنید گزارش تخلفات را ارائه کند تا مردم مطالبه‌گر قوه قضائیه برای مجازات مجرمان شوند.»
هم‌زمان با بالاگرفتن موج واکنش‌ها و انتقادها به عملکرد صدا و سیما در پخش اعترافات بازداشت‌شدگان که همچنان ادامه دارد، شماری از مخالفان جمهوری اسلامی در خارج از کشور با نوشتن و امضای نامهای خطاب به مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا از او خواسته‌اند تا دولت ایالات متحده، سازمان صداوسیما را تحریم کند.
بازداشت این دختران و زنان جوان، در رسانه‌های بین‌المللی نیز بازتاب‌های گسترده‌ای داشته است، از جمله بی‌بی‌سی، روزنامه گاردین، ایندیپندنت، واشینگتن‌پست، دیلی میل و الجزیره با انتشار گزارش‌هایی به این موضوع پرداخته‌اند.
با این حال، در بخشی از سخنان محمد حسین رنجبران، مدیرکل روابط عمومی سازمان صدا و سیما، او بر اساس آن‌چه «آگاهی‌بخشی در حوزه آسیب‌های فضای مجازی و درخواست‌های مخاطبان» و «وظیفه ذاتی رسانه» توصیف کرده، وعده داده است که در آینده «برنامه‌ها و مستندهای فراوانی در این زمینه، روی آنتن خواهد رفت.»
سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران در سالهای گذشته نیز با پخش اعترافات بازداشت‌شدگان فعالان سیاسی و مدنی و همچنین ساخت برنامه‌هایی با هدف تخریب چهره دگراندیشان و منتقدان جمهوری اسلامی ایران در حوزه‌های مختلف، با انتقادهای شدیدی مواجه بوده است.
