گزارش جدید مرکز آمار ایران از وضعیت درآمد و هزینههای خانوارهای شهری ایران نشان میدهد که متوسط هزینه زندگی در تهران در سال ۱۳۹۷ به بیش از ۵۸ میلیون تومان در سال رسیده که بیش از دو برابر پنج سال پیش است. متوسط هزینه زندگی در سال ۱۳۹۲ حدود ۲۸ میلیون تومان در سال برآورد شده بود.
این گزارش همچنین نشان میدهد که درآمد خانوارها در تهران هم پارسال به ۶۴ میلیون تومان رسیده است.
تهران بالاترین هزینه زندگی، و البته بالاترین درآمد را هم بین استانهای ایران دارد. از طرف دیگر، در کرمان متوسط هزینه سالانه خانوارها حدود ۲۴ میلیون تومان در سال است که پایین ترین هزینه زندگی در ایران است. از نظر متوسط درآمد سالانه هم استان آذربایجان غربی با ۲۶ میلیون تومان در سال، پایینترین رقم درآمد سالانه را دارد.
تصویر کلیتر از وضعیت هزینه و درآمد خانوارهای شهری ایران نشان میدهد که در کل کشور، متوسط هزینه خالص خانوارها در سال ۱۳۹۷ به بیش از ۳۹ میلیون و متوسط درآمد اظهار شده سالانه یک خانوار شهری حدود ۴۳ میلیون تومان بوده است.
محاسبات مرکز آمار ایران که با توقف انتشار آمار از سوی بانک مرکزی ایران از حدود یک سال پیش تبدیل به تنها منبع دادههای اقتصادی شده، نشان میدهد که از سال ۱۳۹۳ به این سو، هزینه خالص خانوارها از مجموع درآمدها پیشی گرفته و کسری بودجه خانوارها از بین رفته است.
اگرچه آمارهای بانک مرکزی ایران تصویر متفاوتی نشان میدهد. بر اساس برآوردهای بانک مرکزی، با در نظر گرفتن درآمد بعد از کسر مالیات (درآمد خالص)، خانوارهای شهری به طور متوسط همچنان کسری بودجه دارند، اما بانک مرکزی از حدود یک سال پیش انتشار اطلاعات را متوقف کرده است.
گذشته از این تردیدها، بررسی هزینههای خانوارهای شهری تصویری روشن از آثار تورم در سال ۱۳۹۸ بر وضعیت معیشت خانوارها نشان میدهد.
مسکن و خوراک، عمده هزینههای خانوارهای شهری است، و در ماههای اخیر افزایش حدوداً دو برابری قیمت خوراکیها و جهش قیمت مسکن شاهدی بر افزایش فشار هزینهای بر خانوارهای شهری مخصوصا در تهران طی سال جاری است.