یک دیپلمات فرانسوی روز چهارشنبه، ۱۳ شهریورماه، به خبرگزاری رویترز گفت که راهاندازی سازوکار تجاری اینستکس با ایران مشروط به ایجاد شرکتی در ایران است که با استانداردهای مالی جهانی هماهنگ باشد و از طرفی جمهوری اسلامی باید لوایح مبارزه با پولشویی و حمایت مالی تروریسم را تصویب کند.
بریتانیا و فرانسه و آلمان بیش از یک سال است که برای راهاندازی اینستکس تلاش میکنند و این سازوکار تنها تجارت اقلام انساندوستانه و غذا را شامل خواهد شد.
آمریکا میگوید مادامی که اینستکس تجارت اقلام تحریمی مانند نفت را پوشش ندهد، مشکلی با آن ندارد، اما ایران اصرار دارد که نفت باید تحت پوشش اینستکس معامله شود.
اخیرا امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، پیشنهادی برای باز کردن اعتبار ۱۵ میلیارد دلاری برای پوشش تجارت با ایران مطرح کرده و قرار است به زودی وزیر خارجه این کشور نیز برای جلب رضایت آمریکا راهی واشینگتن شود.
ایران که از اردیبهشت سال جاری طی دو مرحله تعهدات برجامی خود را کاهش داده، هشدار داده است که اگر اروپا برای تامین منافع اقتصادی ایران از برجام عمل نکند، پنجشنبه این هفته، گام سوم را برخواهد داشت، اگرچه حسن روحانی رئیسجمهوری ایران روز چهارشنبه اعلام کرد دو ماه دیگر به اتحادیه اروپا فرصت میدهد.
در قالب مذاکرات جدید با فرانسه، ایران خواستار معافیت برای صادرات ۷۰۰ هزار بشکه نفت در روز و دستیابی به پول آن شده است.
آمریکا از دوم ماه مه، اردیبهشت گذشته، معافیت نفتی به مشتریان ایران را متوقف کرد تا صادرات نفت جمهوری اسلامی را به صفر برساند.
یک دیپلمات فرانسوی روز چهارشنبه به رویترز گفته است اکنون که موضع آمریکا برای مذاکره پیرامون پیشنهادات فرانسه در رابطه با ایران مقداری نرم شده است، ایران نیز گامهایی بردارد و لوایح مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم را به تصویب مجلس برساند.
وی گفته است برای راهاندازی اینستکس، ایجاد یک شرکت ایرانی برای پوشش معاملات نیز لازم است که باید بر اساس استانداردهای مالی جهانی باشد، اما ایران هنوز این شرکت را راهاندازی نکرده است.
این در حالی است که مقامات ایران فروردین امسال مدعی شدند شرکت یاد شده را ثبت کردهاند، اما وزیر خارج فرانسه نیز سهشنبه اعلام کرد این شرکت هنوز راهاندازی نشده است.
به گفته این دیپلمات فرانسوی که نامی از وی برده نشده، روزی که «ایرانیها لوایح «افایتیاف» برای مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم را تصویب کنند و روزی که مطمئن شدیم اینستکس مورد تحریم آمریکا قرار نمیگیرد، میتوانیم برای راهاندازی این سازکار تجاری با ایران اقدام کنیم».
رویترز مینویسد مقامات اروپا قبلا میگفتند تصویب لوایح «افایتیاف» پیشنیاز اینستکس نیست، اما میتواند کارها را تسهیل کند. اکنون این دیپلمات فرانسوی میگوید تصویب لوایح یاد شده توسط ایران الزامی است.
مجلس ایران برخی از لوایح مربوطه را به تصویب رسانده، اما شورای نگهبان با لایحه مبارزه با تامین مالی تروریسم مخالفت کرده است، چرا که راه را برای کمک مالی قابل توجه ایران به گروههایی مانند حزبالله لبنان که تحت تحریم آمریکاست میبندد.
«افایتیاف» به ایران تا ماه آینده فرصت داده است تمامی لوایح مربوطه را تصویب کند.
این دیپلمات فرانسوی همچنین گفته است راضی کردن آمریکا برای موافقت با اینستکس و دست کشیدن از سیاست «فشار حداکثری» بسیار دشوار است.
وی گفته است اینستکس اصولا برای معامله نفت ایران طراحی نشده بود، اما جمهوری اسلامی میخواهد با این عنوان که اینستکس فروش نفت ایران را پوشش نمیدهد، مدعی شود این طرح شکست خورده و اروپا کاری نکرده است.