خبرگزاری رویترز در گزارشی اختصاصی میگوید ایالات متحده معافیتهایی برای مقامهای دولتی، شرکتها و سازمانهای غیردولتی خارجی، در ارتباط با سپاه پاسداران، در نظر گرفتهاست.
آمریکا در ۱۹ فروردین ماه سپاه پاسداران را به فهرست سازمانهای تروریستی خارجی خود افزود.
خبرگزاری رویترز اول اردیبهشت ماه به نقل از سه مقام فعلی و پیشین دولت آمریکا، گزارش دادهاست معافیتهایی که واشینگتن در نظر گرفته سبب میشود تا مقامها، شرکتها و سازمانهای فرادولتی خارجی طرف حساب با سپاه، خودبهخود مشمول تحریمها نشوند.
به گزارش رویترز این معافیتها را مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، در نظر گرفته؛ و بنا بر توضیحات یک سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده در پاسخ به رویترز، به این معنیست که مقامهای رسمی از کشورهایی مانند عراق، که ممکن است رابطهای با سپاه داشته باشند، لزوما از دریافت روادید ورود به آمریکا محروم نمیشوند.
پیش از این خبرگزاریها و رسانههای بینالمللی، به پیامدهای ناشی از افزودهشدن سپاه به فهرست سازمانهای تروریستی خارجی در آمریکا، برای کشورها و مقامهای خارجی، اشاره کرده بودند.
برای نمونه در ۲۸ فروردین ماه خبرگزاری اسوشیتدپرس گفته بود اگر قرار دادن سپاه پاسداران در فهرست تروریستی آمریکا با استثنائات یا برخی معافیتها روبهرو نشود، ممکن است نظامیان و دیپلماتهای آمریکایی از تماس با نهادهای عراقی و لبنانی که با مقامهای سپاه پاسداران یا افراد مرتبط با آنها در تماس هستند، منع شوند.
به گفته همین خبرگزاری، وزارت دفاع آمریکا و نیز شماری از سازمانهای اطلاعاتی آن کشور پیشتر در مورد پیامدهای قرار دادن سپاه در فهرست تروریستی، بهطوری که مانع از برقراری تماس با مقامها و مسئولین کشورهای دیگر شود، ابراز نگرانی کرده بودند.
خبرگزاری رویترز میگوید معافیتهای آمریکا میتواند شامل برخی از مدیران و شرکتهای خارجی که با ایران داد و ستد دارند نیز بشود. این خبرگزاری یادآوری کردهاست که سپاه پاسداران بخش بزرگی از اقتصاد ایران را در کنترل خود دارد.
این معافیتها میتواند شامل برخی گروهها و سازمانهای فرادولتی کمکهای انساندوستانه فعال در شمال سوریه، عراق و یمن نیز بشود؛ تا این نگرانی که طرف حساب بودن با یک «سازمان تروریستی خارجی»، خود به خود، به نقض قوانین آمریکا میانجامد، برطرف شود.
از سوی دیگر واشینگتن این حق را نیز برای خود محفوظ نگه داشته، که هر فرد حقیقی یا حقوقی در یک کشور خارجی، شرکت و یا سازمان غیر دولتی، ارائهدهنده خدمات، حمایتهای مادی یا درایی به سپاه پاسداران، را هدف تحریم قرار دهد.
بنا بر قوانین ایالات متحده ارائه «حمایتهای مادی» به «سازمانهای تروریستی خارجی» (افتیاو)، که در کل شامل گسترهای از مسائل از جمله خدمات یا داراییهای ملموس و ناملموس است، جرم محسوب میشود.
مقامهای دولت آمریکا گفتهاند قرار دادن سپاه در فهرست «سازمانهای تروریستی خارجی» انزوای بیشتر ایران را همراه خواهد داشت و دربرگیرنده این پیام است که ایالات متحده «حمایتهای» ایران از گروههای شورشی و دیگر «اقدامات بیثابتکننده» در خاورمیانه را تحمل نخواهد کرد.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، گفته است: «این اقدام بیسابقه که توسط وزارت خارجه صورت گرفته، بیانگر این واقعیت است که ایران نه تنها یک کشور حامی تروریسم است، بلکه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی فعالانه در تامین مالی و ترغیب تروریسم به عنوان ابزاری برای کشورداری مشارکت دارد».
جمهوری اسلامی همواره اتهامهای آمریکا در مورد دخالت در امور کشورهای منطقه را رد کردهاست. مقامهای تهران در مورد قرار گرفتن سپاه در فهرست «سازمانهای تروریستی خارجی» هشدار داده بودند و تهدید به «اقدامات تلافیجویانه» کردهاند. تنها چند روز پس از این اقدام، رهبر جمهوری اسلامی تغییراتی نیز در فرماندهی این سازمان انجام داد و حسین سلامی را جایگزین محمدعلی جفعری کرد.
حسین سلامی از جمله فرماندهان تندروی سپاه بهشمار میرود و بارها اسرائیل را به نابودی و اروپا را به تغییر راهبرد موشکی جمهوری اسلامی تهدید کرده است. البته دوره فرماندهی ۱۰ ساله محمدعلی جعفری نیز در سال ۹۶ به پایان رسیده بود.
رویترز میگوید استثناءها و معافیتهای درنظر گرفته شده از سوی وزیر خارجه آمریکا، در حالیکه میتواند شامل برخی دولتها، شرکتها و سازمانهای غیردولتی خارجی شود، اما این احتمال که رابطه با سپاه به مجازات افراد مشخصی در این دولتها و گروهها بیانجامد، را نیز باز گذاشتهاست.
بنا بر گزارش رویترز، با استناد به اظهارات یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا و تحلیل برخی مقامهای پیشین، این معافیتها، میتواند به این معنی باشد که مقامهای دولتی ایران، یا مقامهای طرف حساب با سپاه در کشورهایی مانند عراق و یا عمان، خود به خود مشمول مجازات و تحریم نمیشوند.
با این حال هنوز دقیقا واضح نیست این معافیتها، بهطور مشخص در مورد مسائلی مانند صدور روادید، چگونه قرار است اعمال شود.
یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا که نامش فاش نشده، به رویترز گفته هدف اصلی این است که جلوی کسب و کار و داد و ستد کشورها، نهادها و شرکتهای خارجی با سپاه گرفته شود و اینکه کسی وارد مذاکره و مکالمهای با مقامهای سپاه شود، خود به خود این معنی نیست که دست به فعالیت تروریستی زدهاست.