هیات دولت ایران از کشورهای اروپایی خواست اقدامات لازم برای «حراست» از توافقنامه برجام را انجام دهند و تعهدات خود را بدون هیچ قید و شرطی» اجرا کنند.
این درخواست در قالب یک بیانیه و به دنبال اعلام خروج ایالات متحده آمریکا از این توافقنامه و بازگرداندن تحریمهای هستهای این کشور علیه ایران ظرف ماههای آینده مطرح شده است.
این درخواست درحالی از طرفهای اروپایی خواسته شده که آنها اعلام کردهاند کماکان به تعهدات خود در برجام پایبند میمانند. با این حال رهبران فرانسه، بریتانیا و آلمان نیز پیشتر نسبت به فعالیتهای منطقهای ایران و نیز برنامه موشکی تهران ابراز نگرانی کردهاند.
در این بیانیه آمده که «سایر طرفهای برجام و به ویژه سه کشور اروپایی موظفند اقدامات لازم را برای حراست از برجام [انجام دهند] و تعهدات خود را بدون هیچ قید و شرطی از مرحله وعده به مرحله اجرا درآورند.»
هیات دولت همچنین اضافه کرده که کشورهای اروپایی «حتی در زمان حضور شکلی ایالات متحده در برجام به دلیل مزاحمتهای رژیم ترامپ از اجرای کامل آن ناتوان بودند.»
پیش از این نیز رهبر جمهوری اسلامی اعلام کرده بود که به سران اروپایی طرف برجام نیز اعتماد ندارد و از دولت خواسته بود از آنها برای عمل به تعهدات خود، «تضمین عملی» بگیرد.
آیتالله علی خامنهای گفته که «من به این ۳ کشور (آلمان، بریتانیا و فرانسه) هم اعتماد ندارم...اگر میخواهید قرارداد بگذارید، تضمین عملی بگیریم وَالّا اینها همه همان کار آمریکا را خواهند کرد...اگر نتوانستید تضمین قطعی بگیرید، دیگر نمیشود برجام را ادامه داد.»
در بیانیه هیات دولت آمده که خروج آمریکا از توافقنامه برجام، «غیرقانونی» است و اظهارات وی درباره ایران نیز «سخیف» و «نشاندهنده منتهای جهالت و بیخردی و اتهامات بیپایه» او علیه دولت جمهوری اسلامی است.
هیات دولت، حاکمیت آمریکا را «متجاوز» معرفی کرده و نوشته که این کشور، «خاورمیانه را به آشوب کشیده و افراط و تروریسم را دامن زده و متحدین صهیونیستش مرزهای قساوت، نقض حقوق بشر و تجاوزگری را درنوردیده و اذناب وابستهاش بانیان تشکیل همه گروههای تروریستی هستند که ترامپ در یک ادعای مضحک آنها را به جمهوری اسلامی ایران نسبت داد.»
اشاره آنها به اظهارات رئیس جمهور آمریکا هنگام اعلام خروج واشینگتن از برجام است مبنی بر اینکه «رژیم ایران اصلیترین دولت حامی تروریسم است. موشکهای خطرناک صادر میکند، روی آتش درگیری در سرتاسر خاورمیانه بنزین میریزد و از گروههای تروریستی و شبهنظامیانی چون حزبالله، حماس، طالبان و القاعده حمایت میکند».
ترامپ همچنین گفته که «ایران و عواملش طی سالها سفارتخانههای آمریکا و پایگاههای نظامی را هدف بمبگذاری قرار داده، صدها نیروی آمریکایی را کشتهاند و شهروندان آمریکایی را ربوده، شکنجه کرده و به زندان انداختهاند. رژیم ایران برای مدت طولانی هزینه حکمرانی هرجومرجطلبانه و ترور خود را از راه چپاول ثروت مردم خودش تامین کرده است».
در بیانیه دولت ایران، با اشاره به انتقادهای ترامپ از برجام از زمان مبارزات انتخاباتی، اعلام خروج آمریکا به معنای «پایان حضور مزاحم آمریکا در برجام» تعبیر شده و به ترامپ گوشزد شده که با تغییر روسای جمهور، نمیتوان از زیر یک توافقنامه جهانی شانه خالی کرد.
هیات دولت با اشاره به عمل ایران به تعهدات خود که به تائید آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز رسیده، سخنان ترامپ درباره فعالیتهای هستهای ایران را «ادعاهای بیاساس و نمایشهای مضحک تبلیغاتی» نامیده است.
آقای ترامپ که همواره توافقنامه برجام را «بدترین» توافقنامه تاریخ آمریکا خوانده، درباره این توافقنامه نیز گفته که «در قلب توافق ایران، یک افسانه بزرگ مخفی شده بود که میگفت یک رژیم آدمکش فقط دلش برنامه صلحآمیز اتمی میخواهد».
وی اضافه کرده که «امروز، مدارک قطعی داریم که هرچه ایران تعهد داده، دروغ بوده است. هفته گذشته اسرائیل اسناد اطلاعاتی منتشر کرد که برای مدت طولانی از سوی ایران مخفی شده بود و تمامی آن نشاندهنده قصد رژیم ایران و تاریخچهاش در تعقیب دستیابی به سلاح اتمی است».
اشاره وی به سخنان بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، چند روز پیش از اعلام خروج آمریکا، در یک نشست خبری است که با نشان دادن برخی اسناد و سیدی مدعی شد که ایران به دنبال ساخت بمب اتمی بوده است.
هیات دولت ایران اعلام کرده که تهران، «اقدام ایالات متحده به خروج از برجام را طبق مقررات و مفاد برجام پیگیری خواهد کرد در صورتی که خروج آمریکا از برجام جبران» نشود و «منافع کامل مردم ایران بر اساس برجام» تامین نشود، «حق قانونی خود را در اقدام متقابلی که خود به مصلحت بداند اعمال خواهد کرد.»
دولت ایران تاکید کرده که «هیچیک از مفاد برجام و چارچوب زمانی آن که موضوع مذاکرات ۱۲ ساله بوده، به هیچ شکلی قابل مذاکره نیست» و ایالات متحده «نمیتواند نسبت به حضور قانونی جمهوری اسلامی ایران در منطقه خود و حمایت مؤثر تهران از مردم سوریه و عراق برای سرکوب افراطیون دستپرورده اذنابش تعیین تکلیف کند.»
برنامه موشکی جمهوری اسلامی نیز در این بیانیه، «ابزار مشروع دفاعی» نامیده شده که با توجه به «فروش صدها میلیارد دلار جنگافزارهای پیشرفته» آمریکایی به کشورهای منطقه، این کشور «نمیتواند» در این زمینه «محدودیتی» برای ایران قائل شود.
اظهارات دونالد ترامپ درباره فعالیتهای موشکی ایران همواره با واکنش تند مقامهای رسمی و نیز نظامی جمهوری اسلامی روبرو شده است.
فرماندهان نظامی اعلام کردهاند که هرگز تن به «خلعسلاح موشکی» نمیدهند و حسن روحانی نیز به تازگی گفته که ایران «هر مقدار سلاح، امکانات و موشک مورد نیاز کشور باشد» میسازد و انبار میکند و «به کسی ربطی ندارد.»
علاوه بر این، جمهوری اسلامی بارها اعلام کرده به خواست رهبران عراق و سوریه به این کشورها کمک میکند و بر اساس اصول سیاست خارجی خود، در امور داخلی دیگر کشورها مداخله ندارد.